
CLONING CON
NGƯỜI, BƯỚC CHẲNG ĐẶNG ĐỪNG
Trong loạt bài trước tôi có đề cập sơ
qua về kỹ thuật làm clone sinh vật và có hẹn trở lại vấn đề nầy, do yêu cầu
của một số độc giả, hôm nay tôi xin dẫn quí vị vào một lănh vực đang được
chú ư hiện nay. Đa số quí vị cũng như tôi đều biết thật là mơ hồ tới kỹ
thuật clone sinh vật nên có nhiều ngộ nhận khá vui có khi c̣n đưa tới những
suy tư vô ích. Trong bài nầy tôi xin đề cập những nét chính yếu của việc
cloning, ảnh hưởng của nó vào tôn giáo, đạo đức, pháp luật và xă hội. Những
nhà khoa bảng những vị lănh đạo tinh thần nói ǵ về những ích lợi và nguy
hại của nó trong hiện tại và trong tương lai. Những sự kiện tŕnh bày ở đây
là có thật, đang xảy ra trong các pḥng thí nghiệm. Nếu có điều nào quí vị
thấy như chuyện thần tiên khó tin, th́ xin cứ coi nó là chuyện đời xưa chưa
xảy tới đi. Đây là vấn đề khá tế nhị dễ va chạm vào đạo đức, vào đức tin
của quí vị. Có nhiều sự kiện mà tự tôi cũng phải hạn chế bớt không viết ra
đây. Sau cùng nếu có chi không hợp ư th́ xin quí vị bỏ qua. Cũng như các bài
khác tôi chỉ có ư đem lại cho quí vị mươi phút giải trí vui tươi điểm thêm
tí ti bâng khuâng thắc mắc. Tôi chỉ mong phần nào có thể giúp quí vị nh́n
thấy vài chiều hướng mới của khoa học kỹ thuật ngày nay để chọn cho ḿnh một
thái độ, một góc nh́n và có khi cho nghề nghiệp của con cái quí vị sau nầy.
Như cái tựa bài đă nói, khoa học và kỹ thuật cứ tiến đều đều theo bất cứ
hướng nào mà nó muốn, lịch sử cho thấy tôn giáo không hề chận bước tiến của
nó được. Nó như một cái bánh xe khổng lồ cứ tiến, đă và sẽ phá hủy những ǵ
không đúng theo khoa học và sự thật. Cũng như những bài trước tôi không dịch
những từ ngữ chuyên môn từ tiếng Mỹ ra tiếng Việt. Mục đích bài nầy cũng như
các bài trước chỉ nhằm đưa đến cho quí vị đôi giờ giải trí vui tươi và một
chút suy tư vương vấn. Xin quí vị cao kiến bỏ qua những sai lầm thiếu sót,
tôi muốn được nghe ư kiến của quí vị. Địa chỉ email của tôi là
huy017@juno.com (huy không một
bảy).Huỳnh Chiếu Đẳng. (Teha 09/07/2000, duyệt lại 09/2001).
Theo ABCNews vào năm 1978 có một quyển sách nhỏ nhan đề là “The
Cloning of a Man” được in ra kể lại chuyện một nhà triệu phú có tên là “Max”
tự làm clone chính ḿnh. Tuy rằng liền sau đó bị mọi người cười cho đó là
chuyện tưởng tượng, nhưng cuốn sách lại làm cho Hạ Viện Mỹ mở cuộc điều trần
(dịch chữ hearing) về việc có thể clone con người. Có nhiều nhà sinh vật học
thời danh đă trấn an các nhà làm luật rằng việc làm clone con người có lẽ
không xảy ra nỗi, may ra c̣n lâu lắm mới thực hiện được. Hai mươi năm sau
th́ mọi chuyện lại đổi khác khi nhà sinh vật Lee Silver của trường Princeton
University nói rằng: “Tôi không có chút nghi ngờ nào là người ta sẽ làm
clone con người, chỉ c̣n lại là bao giờ và ở tại đâu mà thôi”. Chỉ có hai
thập niên mà việc “carbon-copy” con người thay từ chỗ không thể làm được tới
chỗ không thể tránh được.
Tiếng sấm đầu tiên nổ vang lên báo cơn giông
tố là vào ngày 23 tháng 2 năm 1997 khi nhà sinh vật học Ian Wilmut và các
bạn cộng sự tại viện Roslin Institute ở Scotland công bố là họ đă tạo được
con cừu clone đặt tên là Dolly. Đối với người “b́nh dân” như chúng ta th́
chuyện nầy hoặc như chuyện NASA mấy năm trước đưa ra h́nh ảnh hóa thạch của
mấy con trùng nhỏ tí ti rồi bảo là Hỏa tinh có sinh vật, đều không quan
trọng ǵ hết. Ngược lại với các vị lănh đạo tôn giáo, các nhà khoa học, các
nhà làm luật nói chung th́ đó là những tiếng sét vang rền đáng run sợ hay
đáng vui mừng. Câu hỏi được đặt ra tức thời sau đó là có làm clone con được
người không? Các tiểu thuyết gia lại làm cho câu chuyện đáng sợ hơn là cho
in các tác phẩm trong đó có những chánh phủ độc tài âm thầm tạo ra những đạo
quân gồm toàn là con người clone dùng để xâm lăng thế giới. Buồn cười hơn là
có một nhóm người Mỹ “tào lao” khác năm 1997 lập ra hiệp hội Americans for
Cloning Elvis (ACE), thu thập chữ kư và quyên tiền, báo Los Angeles Times
(1997) và vài báo ở Đức cũng loan tải vụ nầy. Mục đích của họ là làm clone
một người giống như vị ca sĩ thần tượng của họ là Elvis Presley.
Tới đây chắc quí vị sẽ hỏi có ǵ mà
quan trọng hóa như vậy, mà trước hết phải nói cho rơ clone là ǵ cái đă? Có
lẽ tôi xin tra cứu giúp quí vị có cái nh́n thật đúng về clone chớ nếu chỉ
nghe radio xem TV hay đọc báo th́ có thể đưa tới ngộ nhận sai lầm. Vậy
cloning là ǵ, nói thật tổng quát là tạo ra một sinh vật không qua phương
pháp thụ tinh tự nhiên như từ nguyên thủy tới giờ. Có nhiều cách để tạo ra
một sinh vật theo kỹ thuật cloning, nhưng cách được nói đến và bàn căi nhiều
hơn cả là lấy một tế bào trong cơ thể một sinh vật rồi làm cho tế bào đó
sinh sôi để tạo ra một sinh vật giống như sinh vật đă cho tế bào. Nói rơ ra
như sau: Lấy một tế bào (cell) từ con cừu số 1, lấy một cái trứng (ovum) từ
con cừu số 2. Kế đến lấy cái nhân (nucleus, trong đó có chromosomes) từ
trong cái trứng ra , thay vào đó bằng chromosomes từ tế bào của con cừu số
1. Dùng điện để tác động (electric shock) cho chromosomes và cái trứng ḥa
vào nhau (fusion). Cuối cùng bỏ cái trứng trở lại tử cung con cừu số 2, cái
trứng sẽ thành bào thai và sau thời gian mang bầu con cừu số 2 sinh ra một
con cừu con. Con cừu mới sinh nầy có DNA giống y DNA của con cừu cho tế bào
( ở đây là con cừ sô 1), nên mới xài chữ clone hay “carbon-copy”. Sau vụ nầy
con người tự nhiên thấy ḿnh có khả năng khá lớn là có thể tạo ra từ một tế
bào vô số sinh vật có DNA giống nhau. Nói th́ dễ chứ thật ra con cừu Dolly
chỉ là một thành công sau 275 lần thất bại, đó là bước đầu. Ngày nay đă có
nhiều con vật khác như ḅ, khỉ, ếch nhái, chuột v.v... được tạo ra bằng kỹ
thuật cloning. Đó là tôi giải thích thật đơn giản để quí vị có ư niệm chính
xác mà thôi, mục đích bài nầy không phải nhắm vào kỹ thuật cloning mà
làở hậu quả của nó
đối với đời sống của con người trong tương lai.
Quí vị sẽ thắc mắc là tại sao người ta làm như vậy. Có một ngàn
lẻ một lư do, nhưng lư do quan trong hơn hết cũng giống như lư do tại sao bà
Eva ăn trái táo trong vườn Địa Đàng. Vả lại có biết bao nhiêu kẻ háo danh
muốn ḿnh là người đầu tiên tạo ra con người clone trên thế giới. Tới nay
th́ chưa ai lên tiếng nhưng biết đâu v́ sợ dư luận mà họ chưa công bố đó
thôi. (Ghi chú: hiện giờ th́ đă thành công trong việc clone con người,
9/2001).Trước hết tôi xin phép cho các nhà sinh vật học lỡ dại tŕnh bày vài
biện minh cho việc làm nầy. Nghe nói biện minh phân trần chắc có Vị sẽ lớn
tiếng quở rằng: các ngươi đă làm việc tày trời, đă dám xúc phạm đến cái độc
quyền của thượng đế, đó là cái quyền chế tạo ra sinh vật (có cầu chứng) lâu
nay. Các ngươi dám giỡn mặt mà công khai ăn cắp tác quyền của thượng đế,
theo luật lệ trần gian th́ tội đáng phạt tiền và bỏ tù. Đă vậy mà nay các
ngươi c̣n dám lên tiếng biện minh bào chữa cho ḿnh nửa sao? Các ngươi quá
quắt lắm, loài thú như con cừu Dolly thân yêu của các ngươi có linh hồn hay
không Ta không thèm lư tới, nhưng nếu một ngày kia các ngươi làm clone con
người th́ Ta phải nói sao đây? Bộ bao nhiêu chuyện xảy ra mấy năm sau nầy
chưa đủ làm Ta nhức đầu sao, bộ nay Ta c̣n rỗi rảnh để suy nghĩ thêm coi con
người clone của các ngươi có linh hồn hay không sao? Ta phải đặt con người
clone của các ngươi vào con giáp nào trong 12 con giáp đây. Các ngươi hết
chuyện ǵ làm rồi sao mà lại dám đùa cợt với thượng đế. Ta e có ngày thượng
đế nổi cơn lôi đ́nh sẽ hủy diệt trần gian nầy đi. Chớ nên, xin can, có tôi
vô tội trong đó mà. Xin quí vị bề trên bớt giận, bà Eva và ông Adam do chính
tay Chúa nặn ra mà c̣n căi lời Chúa ăn trái táo cấm, nói chi con cháu sau
hàng trăm ngàn ức triệu thế hệ của hai vị nầy. Đâu quí vị hăy b́nh tâm nghe
các nhà bác học làm clone phân trần một chút coi. (Ghi chú: Chữ thượng đế
xin hiểu theo thường t́nh là đấng tạo ra muôn loài, chữ linh hồn đây xin
hiểu theo nghĩa chung chung là cái phần linh thiêng nào đó núp trong thể xác
con người. Tùy theo tôn giáo, v́ có tôn giáo lớn không có không quan niệm về
linh hồn như thường t́nh, và cũng không chấp nhận có thượng đế).
Đầu tiên để ông Ian Wilmut là chánh phạm đại
diện cho cả nhóm ở viện Roslin Institute biện hộ trước: Rằng chúng tôi đâu
có ư tạo ra con cừu Dolly gây sóng gió, mục tiêu của chúng tôi là để tiếp
tay cho các nhà khoa học về di truyền (genetic engineering, có lần đề cập
khá nhiều trong bài Thế Giới Sau Năm 2000, xin quí vị t́m đọc lại). Theo ông
Wilmut th́ lâu nay các vị nầy cứ thử đi thử lại và cứ thất bại liên miên,
tỷ lệ thành công quá nhỏ. Xin nói thêm cho rơ là các vị trong ngành genetic
engineering cố làm thay đổi “gene” di truyền của thực vật, của động vật, mục
tiêu là để cho ḅ sinh nhiều thịt nhiều sữa hơn hoặc là sản xuất ra sữa “low
fat” ngay từ con ḅ cái, không qua nhà máy gạn lọc. Họ nhắm tới việc làm cho
sữa ḅ có protein giống như sữa người, hay sản xuất loại sữa ḅ chứa sẵn
thuốc trị bịnh cho con người trong đó. Họ cũng muốn có giống ḅ cho thịt
chứa ít mở hơn, giống gà cho trứng chứa thật ít cholesterol (tác giả: đă có,
dầu chưa như ư), cây lúa cho nhiều năng suất, trồng ngắn ngày, chịu hạn hán
sâu rầy vô địch (tác giả: Viện Lúa gạo Phi luật Tân cũng thực hiện được phần
nào rồi). Đó là kể ra vài thí dụ về mục tiêu của ngành biotech cho dễ hiểu
mà thôi, thật sự đă có trăm ngàn sản phẩm khác được tạo ra từ kỹ thuật thay
đổi gene trước nay rồi. Bây giờ xin cho một kỹ sư biotechnology lên tiếng: “
Quí vị không thấy hàng năm có cả triệu trẻ em ở thế giới thứ ba bịnh tật hay
chết đói v́ thiếu ăn hay sao. Chúng tôi muốn ngũ cốc mọc nhanh, mọc mạnh,
năng suất cao, muốn bông vải chịu nổi sâu rầy phá hại, muốn có loài gia súc
tăng trưởng nhanh để giúp đám trẻ đáng thương nầy có cái ăn cái mặc. Quí vị
có biết là hiện nay có cả trăm ngàn em bé bị mù ḷa mỗi năm ở các nước nghèo
v́ thực phẩm không chứa đủ vitamin A trong đó không. Vậy mà khi chúng tôi
vừa thành công chế tạo ra giống lúa có gạo chứa nhiều vitamin A th́ quí vị
lại lớn tiếng chống đối bảo là không nên e có hậu quả lâu dài. Hậu quả lâu
dài chúng tôi không dám nói v́ mới thành công trong năm nay (tác giả : đă
thành công mấy tháng nay, bây giờ là tháng 8 năm 2000). Chúng tôi rất vui
mừng, ít ra chúng tôi có thể cứu được muôn ngàn em nhỏ khỏi mù ḷa hàng năm.
Sao quí vị không tán thưởng mà c̣n lớn tiếng đă kích. Quí vị nh́n lại chính
ḿnh coi, quí vị đă giúp được ǵ cho chúng, hay là quí vị chỉ muốn bảo vệ
quyền lợi và cái hư danh và cái cố chấp không hợp lư của ḿnh . Quí vị có
thấy không, ngay như insulin-người để trị bịnh đái đường cho quí vị, trước
kia sản xuất rất đắt giá, nay nhờ chúng tôi nên xuất ra một cách dễ dàng rẻ
tiền hơn giúp người nghèo cũng có thể mua nổi (tác giả: thành công lâu rồi,
cũng bằng cách đổi gene di truyền). Quí vị cứ tưởng tượng là không có công
lao nghiên cứu của chúng tôi th́ cái thế giới đầy đạo đức của quí vị sẽ ra
sao, là thiên đàng hay là địa ngục? Nh́n lại lịch sử thấy quí vị toàn là
giết người chớ c̣n việc cứu người quí vị thực hiện chưa bằng một phần trăm
chúng tôi mà.” Thôi cho tôi can, xin đừng quá nóng giận e mích ḷng nhau.
Tới đây xin nói thêm là các kỹ sư ngành di truyền (ngành
biotechnology) đă cố gắng thay đổi gene tế bào để chế tạo ra giống gia súc
hay ngũ cốc rau quả tốt hơn ngon hơn và hơn nữa có khả năng sản xuất ra các
loại thuốc men cần thiết cho con người. Xưa nay thuốc men chế tạo theo lối
cỗ truyền như là trích ra từ cây cỏ, từ thú vật và từ tổng hợp hóa chất
trong pḥng bào chế. Có nhiều loại thú hiếm quí gần tuyệt chủng mà vẫn bị
săn bắt ráo riết v́ ḷng tin mù quáng của con người. Cố bắt chúng cho được
để lấy các bộ phận cơ thể chúng làm thuốc. Tin giờ chót cho biết loài hải
cẩu đang bàn nhau về việc lập đền thờ thần hộ mạng là Viagara. Muôn thú ở
Việt Nam cũng không tránh khỏi nạn nầy. Loài chim yến ở Nha Trang mỗi năm
mỗi thưa đi v́ loài người tàn ác tin tổ yến là món ăn bổ khỏe tăng tuổi thọ.
Mỗi năm có hàng ngàn muôn thú và cây cỏ bị tuyệt chủng v́ con người. Cây cỏ
có khi cũng rất khan hiếm mắc tiền, thí dụ như cây nhân sâm mọc trong thiên
nhiên. Nếu dùng biotech mà chế tạo sâm th́ dễ hơn nhiều. Nhân đây tôi xin
thêm là sâm dầu mọc tự nhiên hay do trồng trọt đều không có tác dụng tốt cho
sức khỏe như huyền thoại xưa nay. Theo nghiên cứu mới nhất (năm 2000) th́
dùng nó hại nhiều hơn lợi, có khi đưa tới tử vong. Đó là tài liệu thật, dầu
có khi làm quí vị cao niên phật ḷng, nhưng cũng xin quí vị lưu ư chớ thấy
có sẵn mà dùng bừa băi. V́ đây là bài về cloning nên tôi không nói thêm, xin
chờ dịp khác. Cho tới nay việc làm của họ rất là may rủi, cả ngàn lần thử
may ra chỉ có một lần thành công. Do đó ông Ian Wilmut và các cộng sự viên
muốn tiếp tay cho họ một phương pháp chắc ăn hơn. Con cừu Dolly chỉ là phó
sản trong việc nghiên cứu tiếp tay nầy mà thôi.
Có lẽ đó là mục đích của nhóm ông Wilmut
thật. Nhưng chỉ liền sau đó, người ta nghỉ tới việc khác ngay. Theo báo
London Sunday Times ngày 19/10/1997, người ta tạo ra được các bào thai ếch
nhái (frog) không có đầu, chỉ sinh sôi nẩy nở ra các bộ phận mà nhà khoa
học muốn có. Tuy rằng các con ếch nầy không được để sống quá 1 tuần, nhưng
thành công nầy làm cho người ta nghĩ tới việc chế tạo các bộ phận thay thế
cho con người từ cloning. Quí vị đă biết hiện nay trên thế giới có mươi ngàn
người đang tuyệt vọng chờ được thay thận thay tim, và có khi cần thay da cho
người bị phỏng nặng. Những bộ phận nầy quá khan hiếm cho đến nỗi Trung Quốc
vừa qua bị Hội Nhân Quyền tố cáo là đă lén lút bán ra các trái tim và quả
thận của các tử tù ra các quốc gia trên thế giới. V́ clone con cừu Dolly (là
loài có vú) thành công, nên các khoa học gia tin là có thể lấy tế bào của
một bịnh nhân cần thay tim để nuôi nó thành một trái tim mới dùng thay trái
tim cũ đă hư hỏng. Vấn đề cơ thể loại trái tim mới nầy coi như là một vật lạ
(tissue rejection) không được đặt ra nửa. Hiện nay việc ghép thay bộ phận tỉ
lệ thất bại cao v́ hiện tượng nầy. Quí vị muốn đi xa tí nữa không? Để qua
mặt luật pháp và vấn đề đạo đức, người ta nghĩ tới việc chế ra các bộ phận
không có óc (headless human) và hệ thần kinh trung ương. Chỉ có bộ phận nào
cần th́ cho mọc ra mà thôi. Tuy nhiên vài bác sĩ e rằng các bộ phận nầy sẽ
không đủ tiêu chuẩn cho việc thay thế vào con người v́ thiếu thần kinh. Giáo
sư Jonathan Slack, embryologist, tại Bath University nói rằng thay đổi gene
di truyền để tạo bào thai (ếch nhái) không đầu không đuôi tương đối dễ dàng.
Ông cho biết việc nầy cũng sẽ thực hiện được cho người v́ gene của cóc nhái
và người cũng có cùng chức năng tương tự. Hiện nay luật Home Office rules
buộc trong ṿng 7 ngày phải giết chết bào thai nầy, nên chưa ai thí nghiệm
xa hơn. Ư kiến và công tŕnh nghiên cứu của Giáo Sư Slack làm vài nhà khoa
bảng bảo vệ súc vật như Giáo Sư Andrew Linzey của Oxford University nổi
giận. Ông nói: “ Đó là một ư nghĩ vô nhân (tạm dịch chữ scientific fascism)
khi muốn chế tạo ra sinh vật nầy để phục vụ cho nhu cầu của một sinh vật
khác có ưu thế hơn”. Nghe ông nầy nói tôi đâm ra thắc mắc, không biết là ổng
có ăn chay trường không (nghĩa là không ăn thịt động vật). Đúng ra lăo nầy
c̣n phạm thượng hơn các nhà bác học làm clone vừa bị quở nói trên nữa. Xin
thêm là mỗi ngày trên toàn nước Mỹ có hàng triệu súc vật vịt gà bị giết lấy
thịt, chưa kể không biết bao nhiêu con thú khác bị “hy sinh” v́ “khoa học”
trong pḥng thí nghiệm. Hy vọng ngày kia con người sẽ ăn thịt cá tổng hợp
tránh được việc giết hại cầm thú. Thôi để hẹn việc nầy lại ở câu chuyện khoa
học về sau. Các khoa học gia khác lại ủng hộ GS Slack thí dụ GS sinh vật học
Lewis Wolpert của đại học y khoa University College London nói đề nghị và
thí nghiệm của GS Slack rất là nhạy cảm nhưng có thể thực hiện được: “Không
có chi là vô đạo đức v́ việc làm nầy đâu có hại cho ai đâu, chỉ c̣n lại là
quần chúng có chấp nhận nó hay không, nhưng chắc chắn là thực hiện được
(tác giả: GS muốn nói tới vấn đề làm mọc ra các bộ phận như tim thận, tay
chưn thay thế cho người bịnh qua cách thay đổi gene di truyền, chắc là ít vô
nhân hơn việc giết các tử tù lấy các bộ phận trong người đem đi bán)”.
Nếu quí vị chưa chán th́ tôi đi xa thêm một
chút. Sau khi thấy clone được thành công con cừu Dolly, người ta nghĩ tới
chuyện làm trường sanh bất tử cho chính ḿnh hoặc cho người ḿnh yêu mến. Họ
nghĩ là cứ lấy tế bào của chính ḿnh mà clone từ thế hệ nầy qua thế hệ kia.
Té ra đó cũng là ư nghĩ của nhiều tay triệu phú. Một bà thầy bói xủ quẻ và
phán rằng trong mười năm tới nhà tỉ phú Bill Gate sẽ dùng tế bào của một sợi
tóc để clone chính ḿnh (tác giả: dốt như vậy mà đ̣i làm thầy bói, tóc chết
lâu rồi). Thật là điên đầu cho các nhà làm luật. Phải có luật trước khi sự
việc xảy ra phải không. Có lẽ v́ vậy mà mấy năm trước tổng thống Clinton đă
đưa ra dự luật ngăn cấm việc thí nghiệm làm clone con người. Ổng là luật sư
mà, chưa có luật th́ lở có người clone thiệt th́ biết phân xử sao đây, gia
sản để lại cho con thật bao nhiêu c̣n cho “con người clone” của nhà triệu
phú bao nhiêu đây, tôi nói cho vui thôi. Thực sự th́ mấy năm trước Tổng
Thống đưa qua Quốc Hội dự luật cấm làm clone con người hay làm thí nghiệm
clone con người và hăm phạt tới $250,000 hay gấp đôi số tiền kiếm ra được từ
hành vi clone nầy. Xin báo tin vui cho quí vị muốn clone là luật nầy đang
cứu xét chớ chưa thành luật. Nhưng hiện Tổng Thống lại dùng luật hành chánh
cấm dùng ngân sách Liên bang tài trợ các cuộc nghiên cứu làm clone con người
trong ṿng 5 năm (tin Newswire 6/9/97). Ngày nay việc clone con người ta là
bất hợp pháp tại Anh, Nhật và vài nước khác. Tuy nhiên kỹ thuật th́ ai cũng
biết hết, dụng cụ thiết bị để làm clone lại rẻ tiền. Quí vị và tôi là người
tầm thường không có chi phải lo lắng, nhưng những người danh tiếng lẫy lừng
hay những người quá giàu có cảm thấy bất an lắm. Sao vậy, có ǵ đâu, khi họ
đi khám bịnh biết đâu y tá hay các người chuyên viên thử nghiệm lấy một vài
tế bào của họ như tế bào máu để clone ra một người thứ hai. Chuyện sẽ im đi
một thời gian đùng ra một cái người ta phát giác ra một người thứ hai có DNA
y chang DNA của họ, tính sao đây cà.
Có một điều có lẽ các nhà triệu phú nghĩ lầm.
Người clone của chính họ chỉ có DNA giống họ thôi, mọi mặt khác th́ chưa
chắc. Theo các nhà khoa học th́ hai sinh vật clone chỉ giống như anh em sanh
đôi do bào thai được tạo ra từ một tinh trùng và một trứng duy nhất. Tôi
quên không chắc là việc nầy có thể có trong tự nhiên không, xin quí vị bác
sĩ chỉ giáo giùm. Nhưng làm clone sinh vật đúng là thực hiện điều nầy. Vừa
rồi từ trong một trứng (ovum) lấy từ một con khỉ, người ta biến chế thành ra
4 cái trứng rồi đem bỏ vào 4 con khỉ mẹ nuôi khác nhau. Kết quả là chỉ sinh
ra được có 1 con khỉ con, ba bào thai kia chết trước khi sinh. Xin trở lại.
Người ta có tham vọng dùng biotech trong tương lai để tạo ra con người thông
minh hơn, ít bịnh tật hơn, mạnh khỏe hơn, tức là tạo ra một “siêu nhân
(genetic improvement)”. Vài mươi năm nay đă có các loại cây cỏ hoa mầu mới
do thay đổi gene di truyền chế tạo ra mà trong thiên nhiêu chưa có. Các thực
phẩm từ các loại hoa mầu cây trái nầy đă được bày bán từ lâu, và người chống
đối chúng cũng không ít. Nhiều loài hoa mới chế tạo sau nầy được cho là đẹp
hơn hoa có từ muôn năm trước, thí dụ hoa hồng màu đen, trước đây đâu có.
Hiện nay khoa học biết rất rơ là nơi nào trong mă di truyền tạo ra bịnh tim,
bịnh đái đường, bịnh tâm thần v.v. của con người. Họ bảo là chỉ cần sắp lại
các gene nầy th́ con người sinh ra sẽ khỏi các bịnh nói trên. Có lần tôi
nói tế bào nhỏ xíu cũng chứa đủ data để tạo ra một sinh vật. Để dễ hiểu xin
quí vị coi cái tế bào tí ti như quyển truyện, trong đó chứa khá nhiều chữ A
chữ B chữ C, cứ gở các chữ nầy ra rồi sắp nó lại theo thứ tự khác th́ nội
dung cuốn truyện sẽ khác hẳn đi. Vậy th́ gở các “chữ” trong DNA ra bằng
cách nào? Các nhà sinh vật học gở chúng ra bằng enzyme, sau đó ghép chúng
lại cũng bằng enzyme, chuyện nầy xảy ra hàng ngày trong các pḥng thí nghiệm
biotech. Họ đă tạo ra được nhiều sinh vật dị dạng thí dụ như các con cóc hai
đầu hoặc hai đuôi theo ư muốn. Năm trước đă có loại trừu mà đến mùa lông tự
lột ra như người ta cởi áo giúp tránh được rất nhiều tiền mướn thợ cắt lông
cừu. Năm mươi năm trước có nhà bác học chế ra được giống gà chỉ có hai cái
đùi khổng lồ mà thôi (chuyện vui trong phim hoạt họa, không có thật). Cây
bắp hiện nay rất là phí của, mỗi cây chỉ sinh có một hoặc hai trái mà thôi
rồi lại tàn đi. Người ta đang nghĩ tới chuyện làm cho thân cây bắp có đường
ngọt như cây mía mà lại trổ ra trái bắp. Đă có loại cây mà trái là trái cà
chua mà củ là củ khoai tây, dưa hấu không có hột. C̣n nhiều sản phẩm của
biotech lắm không kể hết nổi, mà mỗi ngày lại mỗi có thêm sản phẩm mới.
Vừa qua quí vị nghe nhiều về hăng vỏ xe
Firestone thu hồi vỏ xe truck bán ra mấy năm nay v́ bị khuyết điểm trong khi
chế tạo (lột lớp cao su, nổ gây tại nạn). Số lượng vỏ xe thu hồi lên hàng
triệu cái và số người chết v́ sai lầm nầy tại nước Mỹ cho tới bây giờ là
khoảng 40 người. Việc sai lầm nầy chỉ gây chết ít người và có thể làm một
công ty phá sản mà thôi. Đâu chúng ta thử nh́n qua tí xíu về sai lầm của các
hăng biotech xem hậu quả ra sao. Dr. John B. Fagan, Molecular Biologist, đă
nêu vấn đề, ông hỏi lở chế tạo ra một sản phẩm sinh học mà về lâu về dài mới
biết là xấu th́ làm sao thâu hồi đây. Vỏ xe không sinh sản thêm, con người
con thú hay cây cối tạo ra bằng các thay mă di truyền sẽ tự nó sinh sôi
thêm. Do đó sẽ mang theo từ thế hệ nầy sang thế hệ khác cái khuyết điểm tai
hại của mă di truyền do các genetic engineer v́ sơ ư hay v́ thiếu hiểu đă
biết tạo ra. Chuyện sai lầm là điều bao giờ cũng có trong kỹ nghệ và trong
cuộc sống. Biotech đi trên con đường một chiều không quay lui được. Các
người chống đối biotech hay cloning cũng có cái lư của họ. Từ cả triệu năm
nay con người đă quen với môi trường chung quanh như thú vật, cây cỏ, vi
trùng, hóa chất, nên đă tạo ra được cái cân bằng tự nhiên. Nay kỹ thuật di
truyền tạo ra đột biến quá nhanh cho môi trường chung quanh con người, cơ
thể không theo kịp, hậu quả khó lường. Người ta cho là siêu vi HIV là do
pḥng thí nghiệm vi sinh nào đó làm thất thoát ra ngoài, nghĩa là các siêu
vi HIV đâu có trong thiên nhiên, mà do các nhà khoa học ngành biotech chế
tạo ra, rồi không may thoát ra ngoài, cơ thể chưa từng chống lại chúng nên
chịu thua. Theo thống kê th́ đa số các pḥng thí nghiệm biotech ở các quốc
gia thứ ba đều không đủ an toàn sinh học. Quí vị nên hiểu thật đơn giản rằng
thay đổi gene di truyền là chế ra sinh vật mới chưa có trong tự nhiên.
Chuyện các nhà độc tài tạo ra đạo quân người clone chưa chắc xảy ra trong
tương lai gần, nhưng việc dùng vi trùng nhân tạo để tấn công nhau (bio
attack) chắc là có thể xảy ra nay mai. Chúng ta biết kỹ thuật thay đổi gene
di truyền đă tiến khá xa, ai cũng làm được, dụng cụ lại rẻ tiền so với việc
chế tạo bom khinh khí. Chỉ cần một ống nghiệm nhỏ chứa vi trùng nhân tạo là
đủ tiêu diệt hết sinh vật của một thành phố có khi cả thế giới nửa. Một thầy
bói (ṃ) tiên đoán là Nữu Ước sẽ bị tấn công kiểu nầy trong 10 năm tới. Thôi
để quí vị an ḷng tôi phải thêm một chút là sai lầm có lợi mới tồn tại lâu
dài, c̣n sai lầm có hại theo luật tự nhiên của loài sinh vật, tự nó sẽ hủy
diệt. Đó là nói chung mà thôi, trường hợp riêng rẽ tôi không bảo đảm đâu
nghe.
Để làm quà cho quí vị tôi xin thêm một chuyện
bí mật y như X-File, có báo đăng dàng hoàng đó. Theo báo El Diario (nước
Chile) ngày 19 tháng 4 năm 2000 th́ cảnh sát Chí lợi đă săn lùng một loài
sinh vật rất bí mật có tên chung là Chupacabra thường xuất hiện ở vùng Nam
Mỹ. Theo tin từ tờ báo th́ vào đêm thứ tư người ta thấy một con vật ǵ đó
trong một bụi rậm ở ven thành phố nhỏ tên Calama hú những tiếng hú lạ lùng.
Lính cảnh sát đă bắn bừa nhiều phát súng vào con vật nầy. Sau đó t́m thấy
nhiều dấu chân kỳ lạ c̣n để lại trên mặt đất nhưng không thấy xác. Cảnh sát
đă lục soát một vùng rộng 4 Km (cây số) chẳng t́m thấy ǵ thêm. Sở dĩ có
chuyện nầy là v́ có “kẻ” nào đó đă giết chết tới 200 con cừu quanh vùng và
mới vừa đây giết thêm mấy con heo. Chuyện nầy chỉ là một trong hàng trăm
chuyện tương tợ xảy ra trong một vùng rộn lớn bao gồm nhiều quốc gia ở Nam
Mỹ. Loài sinh vật bí mật có tên quen thuộc với dân chúng trong toàn vùng là
Chupacabra (tiếng Spanish có nghĩa là goat sucker). Chupacabra lần đầu tiên
xuất hiện ở Puerto Rico vào năm 1995, sau đó thấy ở Mexico và Brazil nửa. V́
chuyện Chupacabra mà chánh phù Chí Lợi ra lịnh cho cảnh sát dùng chó canh
chừng vùng hầm mỏ bỏ hoang tại đây. Sáng ngày thứ năm 20 tháng 4 năm 2000
giới chức thẩm quyền San Fernando (phía tây Calama) cho biết có 30 con gà
vịt heo và chó cũng bị giết một cách kỳ lạ. Quí vị chắc rầy tôi, chuyện có
vậy mà cũng nói. Tôi xin nói nhỏ quí vị nghe tiếp, đừng nói lại với ai, tôi
sẽ chối tuốt đó nghe. Dân chúng vùng Nam Mỹ đổ tội cho Mỹ làm ra việc nầy.
Sao kỳ vậy, con Chupacabra khủng bố dân lành ở Nam Mỹ có ăn thua ǵ tới nước
Mỹ đâu, bộ thấy người ta giàu có rồi đổ tội để bắt đền chăng. Bí mật lắm, v́
mỗi lần có những chuyện giết chóc gia súc và hút máu hàng loạt kiểu nầy th́
người ta lại thấy xuất hiện bóng dáng người Mỹ trong vùng. Không lẽ người Mỹ
giết mấy con gia súc nầy, để làm ǵ chớ. Dân chúng bảo họ là những nhân viên
CIA, họ đến điều tra. Dân chúng bảo (không phải tôi đâu nghe) các con
Chupacabra là sản phẩm của Mỹ. Có lẽ là thứ sinh vật do Mỹ lai giống từ các
sinh vật trong không gian. V́ không kiểm soát nổi nên chúng sút chuồn xẩy ra
ngoài thiên nhiên vùng hoang vu của Nam Mỹ. Một vài lần dân chúng thấy máy
bay ném bom bắn phá vùng hầm mỏ bỏ hoang nói trên, tiếng nổ vang tới thành
phố mà. Ừ mà hầm mỏ bỏ hoang mà oanh tạc chi vậy cà. Dân chúng cũng thấy
máy bay bỏ bom vùng sa mạc Atacama Desert sau những trận giết chóc gia súc
bùng lên trong vùng Maria Elena. Con Chupacabra ra sao, xin hăy nghe tiếp
chuyện nầy, báo nào cũng có đăng mà. Chuyện xảy ra tại thành phố Maria
Elena, có ba em nhỏ đi học về vào khoảng 7 giờ tối, đang đi trên đường Calle
Galvarino, bổng một em thấy có con ǵ đó trên một mái nhà. Con vật nầy sau
đó nhảy xuống trước mặt ba đứa nhỏ đang kinh hoàng. Chúng cho biết con vật
không tấn công chúng, nhưng chúng không chạy nổi, cả ba ôm nhau, con vật bay
lên (levitate) khỏi mặt đất 30 cm để quan sát chúng (con nầy không có cánh
nghe quí vị). Có lẽ vài mươi giây sau tụi nhỏ mới bỏ chạy được về nhà mỗi
đứa kể lại cho cha mẹ nghe chuyện vừa xảy ra. Cả ba rất là hoảng sợ. Chúng
bảo con vật cao độ 1,5 mét, có cặp mắt to màu vàng có lông màu đen xám phát
ra mùi thúi như ammonia. Mấy lần gặp gỡ trước, các chứng nhân cũng mô tả
mùi ammoniac nầy. Cho tới bây giờ con Chupacabra, bị nghi là sản phẩm sút
chuồng của kỹ thuật cloning, vẫn c̣n xuất hiện và giết gia súc gây kinh
hoàng đều đều trong vùng Nam Mỹ.
Chuyện cloning cũng như những chuyện khác của
tôi đều là những chuyện không hồi kết cuộc, viết măi c̣n măi. Những điều nêu
trên chỉ là vài nét chấm phá mà thôi. Trong bài tôi đă cho hai phe chống và
ủng hộ được nói tiếng nói của ḿnh, chắc chẳng ai hờn giận chi ai, mong như
vậy. Nh́n cho kỷ th́ việc clone sinh vật và biotech đem lại nhiều lợi ích
lớn lao nhưng cũng vẽ ra nhiều viễn ảnh thật đáng lo sợ. Quí vị thấy không
khoa học vô tội mà kẻ thủ phạm chính là ḷng tham sân si của con người. Nếu
thế gian nầy chỉ toàn là người thiện tâm th́ mặt đất đă trở thành vườn địa
đàng từ lâu rồi. Xin dừng lại ở đây, mong rằng khi đọc bài nầy quí vị được
đôi giờ giải trí và đôi chút bâng khuâng. Thật khó mà chọn cho ḿnh một thái
độ phải không quí vị. Dầu là thái độ của quí vị thế nào đi nửa th́ kỹ thuật
và khoa học cứ tiến theo con đường nó muốn, con đường nầy đưa về đâu trong
tương lai thật mà khó nói lắm. Tinh thần con người ta càng ngày càng tệ hơn
so với người nguyên thủy. Người nguyên thủy, theo tôi giống như các loài
sinh vật khác, khi đói th́ ăn, chỉ giết loài khác v́ đói mà thôi. Con người
ngày nay giết v́ muốn giết chẳng có lư do ǵ cả. Xin lỗi quí vị là tôi hơi
nặng lời, tiếc rằng sự thực là như vậy. Về tương lai của loài người, cũng
như ở các bài trước, tôi vẫn c̣n bi quan lắm. Riêng quí vị có con c̣n đi học
đâu nh́n thử coi tương lai có đứa nào thích đi vào ngành biotech hay không.
Tương lai ngành nầy chắc là sáng lắm. Nói thêm là dân Á châu đă có nhiều
người nổi tiếng là giỏi trong lănh vực nầy. C̣n quí vị lớn tuổi xin nh́n thử
stocks của các company biotech, may ra quí vị trúng to th́ nhớ gởi cho tôi
cái email báo tin mừng. Đó là gợi ư thôi nghe quí vị, lở có ǵ chớ có rầy
tôi. Huỳnh Chiếu Đẳng. (Teha ngày 09/07/2000, duyệt lại 9/2001).
--------------------