21-10-2005
Hăy mang theo
thông điệp tự do
Phương Nam - Đỗ Nam Hải:
“Nếu bị đàn áp, chúng tôi thanh thản chấp nhận. V́ chúng ta đ̣i cái lớn quá,
là chuyển từ chế độ độc đảng hiện nay sang chế độ đa đảng”.
LTS: Kỹ sư Đỗ Nam Hải, bút hiệu Phương Nam, sinh tại Hà Nội năm 1959, rồi vào
Sài G̣n sau ngày 30 tháng Tư năm 1975, khi ấy là học sinh 16 tuổi. Anh tiếp tục
học những năm cuối phổ thông ở Sài G̣n, rồi học đại học, ra đi làm và học lên
cao học. Năm 1994, anh sang Úc sinh sống cùng gia đ́nh rồi trở về nước năm 2002.
Trong thời gian từ tháng Sáu năm 2000 đến tháng Tám năm 2001, với bút hiệu
Phương Nam, anh viết 5 bài tiểu luận:
Việt Nam đất nước tôi;
Việt Nam và sự đổi mới; Suy nghĩ về nhận thức lại; Viết về chủ tịch Hồ Chí Minh;
và Viết tiếp về nhận thức lại.
Ngày 10 tháng 12 năm 2004, Phương Nam - Đỗ Nam Hải viết một lá Thư ngỏ gửi Quốc
hội, Chính phủ nước Cộng Ḥa Xă Hội Chủ Nghĩa Việt Nam, Ban chấp hành trung ương
Đảng cộng sản Việt Nam và các cơ quan truyền thông trong – ngoài nước, nhắc lại
ư kiến tổ chức một cuộc Trưng cầu dân ư, nhằm mở đường cho dân tộc thoát khỏi
t́nh trạng tụt hậu và không có dân chủ hiện nay. Chính v́ vậy, anh bị công an
theo dơi gắt gao và áp dụng nhiều biện pháp hung bạo để triệt hạ sinh hoạt kinh
tế của anh.
Ngày 17 tháng 10 vừa qua, Phương Nam dành cho biên tập viên Đinh Quang Anh
Thái của Việt Tide cuộc phỏng vấn sau đây.
Việt Tide: Đă lâu không được nói chuyện điện thoại với anh, sức khỏe và
an ninh bản thân của anh hiện nay ra sao ạ?
Phương Nam: Tôi vẫn mạnh khỏe. C̣n an ninh bản thân th́ những ngày gần đây, khi
đi ra đường, thỉnh thoảng cũng bị công an theo dơi. Nhưng họ không làm ǵ ḿnh.
Họ theo tôi vào những thời điểm nhậy cảm. Ví dụ mới đây là cuộc gặp mặt ngày 29
tháng Chín của chúng tôi với giáo sư Trần Khuê, linh mục Nguyễn Văn Lư, giáo sư
Nguyễn Chính Kết. Ngày ấy công an theo tôi cả ngày. C̣n b́nh thường thị họ cũng
không theo và tôi không gặp vấn đề ǵ cả.
Việt Tide: Theo chỗ chúng tôi biết, trong thời gian rất dài vừa qua và măi cho
tới nay, anh luôn luôn bị bao vây kinh tế. Bất cứ chỗ nào anh xin việc làm đều
bị công an khuyến cáo là không được tuyển dụng anh. Tin đó có đúng không ạ?
Phương Nam: Đúng đấy ạ. Ngày 22 tháng Hai vừa qua, tôi bị công an tác
động khiến ngân hàng chỗ tôi đang làm việc buộc tôi thôi việc, với vỏ bọc nêu ra
là chấm dứt hợp đồng làm việc. Nhưng thực chất chính là do áp lực của công an.
Sau đó tôi có xin làm việc cho công ty bảo hiểm Prudential của Anh quốc. Công ty
đă phỏng vấn tôi và sau đó mời tôi dự một lớp tập huấn về nghiệp vụ. Tôi đă tham
gia lớp tập huấn đó vào tháng Tư năm 2005. Thế nhưng đúng hôm phát giấy tốt
nghiệp, các học viên khác đều được nhận, riêng tôi th́ không. Tôi hỏi ban tổ
chức lớp tập huấn của Prudential th́ họ nói rằng, tôi nên đi hỏi nhóm trưởng.
Tôi hỏi nhóm trưởng th́ anh ta nói rằng: Xếp của công ty Prudential cho biết là
công an có gởi một công văn cho Ban giám đốc công ty và nói rằng, tôi có hoạt
động chính trị nên tốt hơn hết là không nên thâu nhận tôi, v́ tuyển tôi vào th́
không có lợi cho công ty.
Nhóm trưởng lớp tập huấn cũng cho tôi biết là đă hỏi giám đốc công ty bảo hiểm
Prudential về văn bản đó, nhưng được trả lời là không thể đưa được. Từ tháng Tư
đến nay, tôi biết rằng ḿnh có xin việc ở đâu th́ cũng vô ích mà thôi, bởi v́
công an sẽ t́m đủ mọi cách ngăn cản không cho các công ty nhận tôi vào làm việc.
Việt Tide: Như vậy th́ anh sinh sống bằng cách nào?
Phương Nam: th́ tôi ở nhà. Nhờ thế tôi có th́ giờ lên mạng Internet để
đọc nhiều tài liệu hơn và có điều kiện trả lời phỏng vấn các báo, đài nước
ngoài, viết nhiều bài hơn. Đó là buổi sáng và đêm. C̣n buổi chiều th́ tôi lên
vườn của gia đ́nh tôi để trồng rau, nuôi cá. Tuy không có thu nhập cụ thể nhưng
ít ra cũng đỡ được gánh nặng cho gia đ́nh.
Việt Tide: Đối diện với những biện pháp trấn áp đó, anh có nhụt chí không
ạ?
Phương Nam: Không. Không bao giờ tôi nhụt chí. Những biện pháp trấn áp đó
càng làm cho tôi quyết tâm hơn cho lư tưởng mà tôi đă chọn. Đó là: quyết cùng
dân tộc và thời đại dấn thân cho sự nghiệp dân chủ hóa đất nước.
Việt Tide: Cuộc gặp của anh với những người đấu tranh cho dân chủ Việt
Nam, mà anh đề cập đến lúc năy, phải chăng là chỉ dấu cho thấy những người dân
chủ trong nước đang nối kết với nhau để đấu tranh cho mục tiêu giải trừ chế độ
độc đảng hiện cai trị đất nước chúng ta?
Phương Nam: Đúng đấy anh ạ. Ngày 29 tháng Chín, giáo sư Trần Khuê, linh
mục Nguyễn Văn Lư, giáo sư Nguyễn Chính Kết và tôi c̣n đi thăm linh mục Chân
Tín, cụ Lê Quang Liêm của Phật giáo Ḥa Hảo. Trước đó chúng tôi đi thăm mục sư
Quang vừa ra khỏi tù. Tất cả những sinh hoạt đó nhằm cho thấy những người đấu
tranh cho tự do – dân chủ đang phối hợp với nhau; không chỉ ở trong nước, mà cả
với hải ngoại nữa, kết hợp với sức mạnh của thời đại th́ lúc bấy giờ mới có một
sức mạnh tổng hợp đủ mạnh, để có thể đấu tranh đựợc với một bộ máy bảo thủ hiện
nay vẫn quyết duy tŕ chế độ độc tài tại Việt Nam. Tôi tin rằng, một khi trong
và ngoài nước kết hợp được với nhau th́ sự nghiệp dân chủ hóa đất nước nhất định
sẽ thành công trong 1 tương lai không xa.
Việt Tide: Một khi t́nh h́nh thuận lợi, anh và những người đồng chí hướng
với anh có ư định xuất hiện công khai để đấu tranh trực diện với chế độ không ạ?
Phương Nam: Những ngày sắp tới, anh em dân chủ chúng tôi dự tính xuất bản
những tờ báo tư nhân mà cho tới nay vẫn bị xem là quốc cấm. Ví dụ như một tờ báo
điện tử làm tiếng nói của Phong trào Dân chủ. Ngoài ra, chúng tôi cũng sẽ đấu
tranh tới cùng để có được những tờ báo giấy. Khi chính quyền phải nhượng bộ để
anh em chúng tôi ra báo th́ chúng tôi sẽ in và phát hành công khai, chứ không
làm lén lút. Nếu chính quyền không đồng ư cho ra báo th́ chúng tôi sẽ tiếp tục
đấu tranh cho đến thắng lợi mới thôi.
Việt Tide: So với những năm trước, th́ cuộc đấu tranh dân chủ hiện nay có
thuận lợi hơn không, thưa anh Phương Nam?
Phương Nam: Thuận lợi hơn chứ ạ. Sức ép ở trong nước và của nước ngoài đă
gây được ảnh hưởng mạnh. Cho dù chưa đủ để chuyển hóa t́nh h́nh đất nước nhưng
cũng đă đủ mạnh để bảo vệ những người đấu tranh trong nước không bị đàn áp khốc
liệt như trước.
Hôm nay, những người đấu tranh vẫn bị chia cắt, bị bao vây, bị trấn áp, bị bỏ tù
như trường hợp Phạm Hồng Sơn, Nguyễn Vũ B́nh, Nguyễn Khắc Toàn. Nhưng cũng đă đỡ
hơn so với những năm trước. Tôi cho rằng như thế là một thuận lợi lớn để Phong
trào Dân chủ Việt Nam tiến lên. Điều đó không có nghĩa là anh em chúng tôi đă
được an toàn. V́ chế độ vẫn có thể đàn áp dữ dội trở lại, nếu họ thấy Phong trào
làm cho chế độ có nguy cơ sụp đổ. Anh em chúng tôi ở trong nước th́ xác định rơ:
nếu bị đàn áp, th́ chúng tôi sẵn sàng thanh thản chấp nhận. V́ chúng ta đ̣i cái
lớn quá; rất lớn cho dân tộc. Đó là chuyển từ chế độ nhất nguyên, độc đảng hiện
nay sang chế độ đa nguyên, đa đảng trong tương lai. Cho nên, những rủi ro, hy
sinh là điều không thể tránh khỏi.
Việt Tide: Anh có điều ǵ muốn tâm sự với những người cùng lớp tuổi anh,
hiện sống tại hải ngoại?
Phương Nam: Tôi ước mong các bạn trẻ sống ở hải ngoại, mỗi khi về thăm
quê hương, hăy mang theo thông điệp tự do – dân chủ, đa nguyên – đa đảng là
những giá trị mà các anh, chị đang được hưởng ở các quốc gia mà các anh chị đang
sinh sống; để đồng bào trong nước biết về những giá trị đó. Chúng ta chuyển
những thông điệp đó về càng nhiều càng tốt, th́ đó là một trong những hành động
thiết thực để thúc đẩy tiến tŕnh dân chủ hóa Việt Nam.
Việt Tide: Cám ơn anh Phương Nam và chúc anh lúc nào cũng chân cứng, đá
mềm.