Nhân quyền và tự do tôn giáo, tử huyệt của chế độ Hà Nội

(LÊN MẠNG Thứ tư 5, Tháng Mười 2005)

Lê Vĩnh (VNN)

Tuần lễ cuối tháng Chín vừa qua là tuần lễ u ám cho Hà Nội, chẳng phải vì thời tiết đã sang thu; mà vì những áp lực nhân quyền dồn dập. Chừng nào mà quyền con người ở Việt Nam chưa được tôn trọng, thì những áp lực đó sẽ ngày một mạnh mẽ hơn để biến sự u ám này thành bóng đêm cho Hà Nội. Vì nhân quyền là khắc tinh của các chế độ độc tài, và là vũ khí của thời đại ngày nay để thanh toán cường quyền, bạo ngược còn sót lại rải rác trên quả đất.

Hà Nội chưa kịp hết choáng váng vì những cái tát của quốc hội Âu Châu qua buổi điều trần nhân quyền của cơ chế này hồi trung tuần tháng 9, thì ngay sau đó lại có thêm những tin chẳng lành khác, đặc biệt là những tin đến từ nước Mỹ.

Trước hết, qua thư mới đây của Bộ Ngoại Giao Mỹ, nhân danh Tổng thống Bush, phúc đáp thư của Dân Biểu Trần Thái Văn, thuộc đơn vị Nam California, người ta thấy Hà Nội đã phải thoái lui, nhượng bộ trước những áp lực nhân quyền của Mỹ. Đây là điều có thể kiểm nghiệm được qua những gì đã diễn ra, dù rằng Hà Nội cố diễn giải đó là thiện chí của họ. Trong thư vừa kể của ông Stephen Liston, giám đốc Văn Phòng Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế của Bộ Ngoại Giao Mỹ cho biết, Hoa Kỳ đang tích cực làm việc trong các vấn đề nhân quyền và tự do tôn giáo ở Việt Nam. Lá thư có đoạn viế: "Chúng tôi liên tục thúc giục cộng sản Việt Nam ngưng đàn áp tôn giáo. Chúng tôi biết chuyện bất hạnh ngày 5-8, một lãnh tụ Phật Giáo Hoà Hảo tự thiêu để phản đối việc đánh đập và giam giữ tín đồ Phật Giáo Hoà Hảo, và chúng tôi vẫn tiếp tục theo dõi tình hình này... Ngày 5-5, Mỹ và cộng sản Việt nam đã thoả thuận một hiệp ước, trong đó cộng sản Việt nam sẽ cải thiện tự do tôn giáo ở Việt Nam. Chúng tôi đang áp lực họ tôn trọng cam kết đó để người dân Việt Nam có thể hành đạo tự do và không bị chính quyền can thiệp. Hơn nữa, tầm quan trọng của vấn đề nhân quyền và tự do tôn giáo tại Việt Nam đã được bàn trong cuộc hội kiến giữa Tổng thống Bush và Thủ tướng Phan Văn Khải ngày 21-6... Mỹ và Việt Nam đang có kế hoạch tiếp tục Đối Thoại Nhân Quyền song phương vào mùa thu này. Qua đó chúng tôi sẽ có cơ hội để áp lực cộng sản Việt nam trên phương diện nhân quyền. Trong năm qua, cộng sản Việt nam đã đáp ứng thúc giục của chúng tôi để phóng thích 16 tù nhân lương tâm."

Tái xác định những điều trong thư trên, hôm 27/9, nhân chuyến đi Hà Nội thảo luận việc thực hiện một số điều khoản của Hiệp ước Thương Mại Song Phương Mỹ - Việt, Thứ Trưởng Ngoại Giao Mỹ, ông Eric G. John đã nói trong một cuộc họp báo ở Hà Nội rằng: "Hà Nội và Hoa Thịnh Đốn sẽ có cuộc đối thoại về nhân quyền trong thời gian vài tháng tới". Bên cạnh đó, ngày 28- 9, Đại sứ Mỹ ở Hà Nội là ông Marine cũng tuyên bố với báo chí là Bộ Ngoại Giao Mỹ chưa gạch tên Hà Nội ra khỏi danh sách các nước cần phải quan tâm đặc biệt (CPC) vì còn nhiều vướng mắc về tự do tín ngưỡng.

Song song với ngành hành pháp, trong phạm vi nhiệm vụ hiến định của mình, 6 nghị sĩ Quốc Hội Hoa Kỳ cũng vừa gửi thư yêu cầu ngoại trưởng Condoleezza Rice duy trì cộng sản Việt nam trong danh sách những nước "cần quan tâm đặc biệt."

Trong khi đó, Hà Nội thú nhận đường vào Tổ chức Thương Mại Quốc tế WTO trong năm nay coi như đã bế tắc, vì nước mà Hà Nội phải thảo luận gay go nhất lại chính là Mỹ. Một nhà ngoại giao hàng đầu của chế độ Hà Nội là ông Lê văn Bàng đã thú nhận tại Mỹ rằng, nhân quyền là trở ngại chính trong bang giao giữa Washington và Hà Nội. Vì vậy, mặc dù Hành Pháp Mỹ hứa ủng hộ Việt Nam vào WTO, nhưng sự vi phạm nhân quyền của Hà Nội khiến lời hứa đó khó thực hiện. Không những thế, Việt Nam có vào được WTO hay không thì điều kiện tiên quyết lại là do Quốc Hội quyết định. Nếu Quốc Hội Hoa Kỳ không thông qua nghị quyết cấp cho Hà Nội qui chế thương mại bình thường, thì dù tổng thống Mỹ có muốn ủng hộ Hà Nội vào WTO cũng không làm được. Cho đến nay, sự thụt lùi trong tình trạng nhân quyền và tự do tôn giáo tại Việt Nam đã khiến quốc hội Mỹ cứng rắn với Hà Nội hơn.

Cùng với những áp lực của Mỹ như vừa nêu, trong tuần qua, việc Giáo Hội Phật Giáp Hòa Hảo dự định đưa cộng sản Việt Nam ra toà án quốc tế chắc chắn sẽ tạo thêm những áp lực khác lên chế độ Hà Nội. Cũng trong tuần qua, việc công an việt cộng vô cớ bắt giữ linh mục Nguyễn Văn Lý và gây khó khăn cho một nhà đấu tranh dân chủ khác là giáo sư Nguyễn Chính Kết không chỉ khiến thành tích nhân quyền của cộng sản Việt Nam càng xấu hơn, mà còn cho thấy sự luống cuống và vô vọng của Hà Nội trong việc đối phó với phong trào dân chủ trong nước. Những nhà đấu tranh như giáo sư Trần Khuê, Linh Mục Nguyễn Văn Lý, Giáo sư Nguyễn Chính Kết, anh Đỗ Nam Hải v..v... đã "miễn nhiễm" với sự sợ hãi trước bạo lực của Hà Nội, vì nếu sợ hãi thì họ đã không dám làm, dám nói gì cả. Qua kinh nghiệm cộng sản Việt Nam phải phóng thích giáo sư Nguyễn Đan Quế, linh mục Nguyễn Văn Lý, v.v... rất sớm, so với những án tù lâu dài mà Hà Nội muốn tròng lên đầu họ, người ta thấy cộng sản Việt Nam đã ngày càng bị động, lúng túng và bị áp lực nhân quyền đẩy lùi. Khuynh hướng này sẽ không đảo ngược được khi mà cộng sản Việt Nam đang cố gắng để hội nhập với thế giới.

Từ nhiều năm qua nhân quyền đã là xu thế của loài người và là một giá trị tinh thần, đạo đức được cả nhân loại đề cao, để tạo nên những công ước quốc tế và pháp luật quốc gia. Vì vậy, hơn một thập kỷ trước đây, những áp lực nhân quyền và kinh tế cả trong lẫn ngoài đã là yếu tố chính làm đế quốc cộng sản phải chết yểu, bị xoá sổ trên bản đồ thế giới. Tương tự, cuộc đấu tranh cho tự do tôn giáo và nhân quyền Việt Nam hiện nay cũng đang lùa cộng sản Hà Nội vào cửa tử. Vì, như đã đề cập ở trên, nhân quyền là hủy thể, là khắc tinh của chế độ độc tài.