DC&PT - Thời Sự
ĐẠI HỘI
10 ĐI VỀ ĐÂU ?
CHUYẾN THĂM VIỆT NAM CỦA HỒ CẨM ĐÀO
* Tháng
7.05 Trần Đức Lương: „phải thật nhanh“ hợp tác quốc pḥng với Bắc
kinh!
* 26.10.05
Phạm Văn Trà đă phải kí tại Bắc kinh để hải quân Trung hoa vào tuần
tra trong Vịnh Bắc bộ!
* Nhóm bảo
thủ đang bằng mọi giá để giữ vững „quyền lực“ và „quyền uy“ trong
Đại hội 10!
ÂU DƯƠNG
THỆ
Lời
ngừơi viết: Phần chính bài này đă được tŕnh bày trong cuộc
phỏng vấn ngày 28.10.05 của nhà báo Việt Hùng đài RFA.
Nếu xét chỉ về b́nh diện ngoại giao th́ các chuyến đi của các thủ
tướng hay nguyên thủ một nước tới thăm các nước thân hữu hay các
nước có đối tác quan trọng là một chuyện b́nh thường. Nhất là trong
giai đoạn toàn cầu hoá hiện nay, việc mở cửa với các nước trên thế
giới, nhất là các nước có khả năng và có thiện chí muốn giúp đỡ VN
sớm thoát ra khỏi t́nh trạng tụt hậu, là một hoạt động rất cần thiết
của một Nhà nước có ư thức và có tinh thần trách nhiệm.
Nhưng theo sự theo dơi của chúng tôi th́ chuyến đi thăm VN trong
vài ngày tới của Chủ tịch nước và Tổng bí thư Đảng Cộng sản Trung
hoa Hồ Cẩm Đào có những tín hiệu đặc biệt, trong đó xấu nhiều hơn
tốt cho VN. Chuyến đi này có thể tạo ra những bất lợi lớn không chỉ
trong kinh tế, thương mại, mà nhất là trong lănh vực quyền lợi về
lănh thổ và an ninh quốc pḥng cho VN.
Những tín
hiệu đặc biệt trứơc chuyến đi của Hồ Cầm Đào là những tín hiệu nào?
Nếu ai theo dơi bang giao Việt-Hoa trong thời gian gần đây nói riêng
và chính sách ngoại giao của chế độ Hà nội th́ sẽ thấy chuyến đi của
Chủ tịch nước Hồ Cẩm Đào lần đầu tiên tới VN đă được chuẩn kĩ lưỡng
và khá lâu của nhóm bảo thủ trong Bộ chính trị (BCT) Đảng Cộng sản
Việt Nam (ĐCSVN). Một số tín hiệu đáng quan tâm là:
-
Nếu chỉ xét về lịch tŕnh chuyến đi
thăm thôi th́ chúng ta cũng thấy đây không phải là t́nh cờ, mà đă
được suy tính kĩ từ phía Bắc kinh lẫn Hà nội: Ông Hồ Cầm Đào sang
thăm VN vào đúng dịp ĐCSVN chuẩn bị họp Hội nghị Trung ương (HNTU)
lần 13 trong vài tuần tới, trong đó vấn đề nhân sự trong BCT cho
Đại hội 10 vào đầu năm tới sẽ được quyết định.
-
Chuyến đi của Hồ Cầm Đào c̣n được
chuẩn bị rất kĩ. Cao điểm của nó là chuyến đi thăm Trung hoa của
Chủ tịch nước Trần Đức Lương vào giữa tháng 7 vừa qua (chỉ sau
chuyến đi Mĩ của TT Phan Văn Khải vài tuần). Trong đó Trần Đức
Lương đă nhượng bộ nhiều vấn đề quan trọng và Hồ Cầm Đào đă nhận
lời sang thăm VN vào cuối năm nay.
-
Trong thời gian qua c̣n có một loạt
các cuộc gặp gỡ khác ở cấp cao giữa Bắc kinh và Hà nội trong kinh
tế, thương mại và đặc biệt quốc pḥng an ninh. Như Phó Thủ tướng
thường trực Nguyễn Tấn Dũng thăm Nam ninh dự Hội nghị
thượng đỉnh về thương mại - đầu
tư và Hội chợ triển lăm Trung Quốc – ASEAN vào cuối tháng 10.[1]
Đặc biệt cần chú ư là chuyến đi của Bộ trưởng Quốc pḥng Phạm Văn
Trà sang Bắc kinh (25.10) chỉ một tuần trước khi Hồ Cẩm Đào sang
VN.[2]
Trước đó hai nhân vật quan trong khác về quốc pḥng và an ninh của
VN cũng đă tháp tùng phái đoàn Trần Đức Lương là Thựơng tướng
Phùng Quang Thanh, Tổng tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân và
Thượng tướng Nguyễn Khánh Toàn, Thứ trưởng thường trực bộ Công an.
-
Ngoài ra, trong thời gian gần đây
c̣n có một loạt các hoạt động ngoại giao có liên hệ trực thiết
hoặc gián tiếp tới chuyến đi của Hồ Cẩm Đào. Đáng kể như việc Thủ
tướng KPC Hun Xen vừa thăm VN vào đầu tháng 10 để kí Hiệp định
biên giới
[3]
và việc cựu Hoàng Sihanouk đang chữa bệnh tại Bắc kính đă lên
tiếng chỉ trích việc kí Hiệp định này.
[4]
Vài hôm trước Hà nội đă đổ lỗi cho Washington là gây khó khăn
khiến VN khó có thể trở thành hội viên WTO vào cuối năm nay. Và
mới đây (21-23.10) tại Nha trang lần đầu tiên có một cuộc Hội thảo
giữa ba bên Việt Nam- Trung hoa và Hoa ḱ để bàn về về các vấn đề
quốc tế và khu vực.[5]
Quan hệ
thương mại giữa hai nước rất bất lợi cho VN
Vấn đề chính sẽ được thảo luận trong chuyến đi của Hồ Cẩm Đào là
gia tăng thương mại và tăng cường hợp tác quốc pḥng, an ninh giữa
hai chế độ.
Về
giao thương, hiện nay Trung hoa (TH) đă thay thế Hoa ḱ và trở
thành nước giao thương quan trọng nhất của VN. Kim ngạch buôn bán
giữa hai nước đạt tới trên 7 tỉ Mĩ kim vào 2004. Riêng năm nay có
thể lên tới 8 tỉ USD. Hai phía thoả thuận là tới năm 2010 kim ngạch
giao thương hai bên sẽ tăng lên 10 tỉ USD. Với đà hiện nay th́ có
thể chỉ trong một hai năm tới sẽ đạt được mức này.
Vấn đề đặt ra ở đây là phía nào, TH hay VN, đang có lợi trong
việc buôn bán giữa hai bên? Trong giao thương giữa VN và TH
th́ mức nhập siêu của VN hiện nay đă lên tới 1,8 tỉ USD.[6]
Đây là một con số khá cao so với mức ngoại thương eo hẹp của VN.
Nghĩa là VN phải bỏ nhiều ngoại tệ hơn để nhập cảng hàng của TH.
Trong khi đó việc buôn bán giữa VN và Hoa ḱ th́ lại rất lợi cho VN
v́ kim ngạch xuất khẩu của VN sang Mĩ luôn luôn thặng dư ở mức cao!
Chỉ tính riêng trong năm 2004 mức suất siêu của VN sang Mĩ đă lên
tới 4 tỉ USD.[7]
T́nh h́nh giao thương với TH bất lợi như thế, khiến Hà nội đă nhiều
lần yêu cầu Bắc kinh t́m cách cải thiện, gần đây nhất là trong
chuyến thăm của ông Trần Đức Lương tại Bắc kinh. Cả ông Lương lẫn Bộ
trưởng Thương mại Trương Đ́nh Tuyển đều nêu việc này với các nhà
lănh đạo Bắc kinh. Mặc dầu trong cuộc hội đàm Trần Đức Lương đă yêu
cầu Hồ Cầm Đào để cho hàng hoá VN xuất khẩu nhiều hơn sang TH để
giảm nhập siêu của VN, nhưng phía Bắc kinh, theo như ông Lương cho
biết, là chỉ „ghi nhận“ mà thôi, chứ chưa cho biết
những biện pháp cụ thể. Về việc này Trần Đức Lương đă cho báo chí VN
biết sau các cuộc hội đàm với Hồ Cầm Đào:
“…cùng với sự gia tăng này [thương mại] xuất hiện yếu tố đáng quan
tâm là nhập siêu của VN ngày càng tăng lên. Do đó vấn đề đặt ra là
phía chúng ta phải cố gắng rất cao, phía Trung quốc cũng ghi nhận và
sẽ tạo điều kiện hổ trợ để tăng thêm xuất khẩu các loại hàng hoá của
VN vào thị trường Trung quốc… Phía ta phải cố gắng, phía Trung quốc
quan tâm ghi nhận.”[8]
Không những thiếu biện pháp cụ thể để giúp VN giảm siêu, Trương Đ́nh
Tuyển cho biết, Bắc kinh c̣n đ̣i Hà nội phải có những cách giảm thuế
cho các hàng TH giống như ASEAN. Trong việc này ông Tuyển cũng c̣n
cho biết, Bắc kinh đang gây áp lực mạnh:
“Thông thường đối tác thương mại lớn bao giờ cũng cũng yêu cầu cao
hơn để bảo đảm các hàng hoá và dịch vụ của họ…”[9]
Sức ép của
Bắc kinh ngày càng mạnh,
nhóm
bảo thủ Hà nội đă nhượng bộ Bắc kinh
trong lănh vực quốc pḥng và an ninh
Để hiểu những vấn đề ǵ Hồ Cầm
Đào đưa ra thảo luận trong chuyến đi sắp tới tại VN chúng ta cần
biết những việc ǵ Hồ Cầm Đào và Trần Đức Lương đă thoả thuận tại
Bắc kinh vào giữa tháng 7 vừa qua. Trong cuộc họp đó Hồ Cầm Đào đă
đồng ư để VN gia nhập WTO. Nhưng ngựơc lại, Hà nội phải nhượng bộ
rất nhiều điểm liên quan tới lănh vực quốc pḥng, an ninh trong Vịnh
Bắc bộ và khu vực biển Đông.
Trước đây VN phải kí kết các Hiệp định về biên giới đất liền và Vịnh
Bắc bộ cũng như về hợp tác đánh cá rất bất lợi cho VN trong các năm
1999 và 2000. Trong cuộc đàm phán với Trần Đức Lương vào tháng 7 vừa
qua Hồ Cẩm Đào c̣n đ̣i một số việc mới liên quan trực tiếp tới chủ
quyền lănh thổ và quốc pḥng an ninh của VN và Trần Đức Lương đă
phải chấp nhận là :
1. Tới cuối
2005 triển khai tuần tra chung giữa hải quân TH và VN trong vịnh Bắc
bộ. 2. Tiến hành điều tra nguồn thuỷ lợi trong vùng đánh cá chung.
3. Sớm khởi động đàm phán phân định khu vực ngoài cửa Vịnh Bắc bộ
trong nửa cuối 2005.[10]
Không những thế, phía Bắc kinh c̣n đ̣i hỏi Hà nội phải thực hiện các
vấn đề này „phải thật nhanh“, như lời xác nhận của
Trần Đức Lương với báo chí VN trong chuyến đi thăm TH.
“Trong lần này tham gia đoàn c̣n có đồng chí Thứ trưởng Bộ Quốc
pḥng, Tổng Tham mưu trưởng quân đội [tức Thượng tướng Phùng Quang
Thanh] và đồng chí Thứ trưởng Thường trực Bộ Công an [tức Thựơng
tướng Nguyễn Khánh Toàn]. Các buổi làm việc của của các đồng chí
lănh đạo cấp cao của quân đội và công an hai nước diễn ra trong tinh
thần của xu thế chung là tăng cường hơn nữa trao đổi cụ thể về những
vấn đề trước mắt phải làm, phải thật nhanh
để đưa quan hệ
chung vào xu thế ổn định.”
[11]
Câu hỏi chính ở đây là, các vấn đề trên liên quan trực tiếp tới chủ
quyền lănh thổ, quốc pḥng, an ninh và quyền lợi kinh tế của VN, tại
sao Bắc kinh lại đ̣i nhóm bảo thủ ở Hà nội „phải làm“
và c̣n „phải thật nhanh“ và tại sao Hà nội đă phải
chấp nhận những đ̣i hỏi ngang ngược như thế?
Như mọi ngừơi biết, trong những năm qua Bắc kinh đổ dồn ngân sách
rất lớn để tăng cường quân sự, nhất là hải quân và không quân. Ngân
sách quốc pḥng của Trung hoa trong những năm qua gia tăng liên tiếp
ở mức cao. Họ cho biết hiện nay là khoảng 30 tỉ Mĩ kim. Nhưng theo
các viện nghiên cứu về chiến lược th́ con số này có thể gấp hai tới
ba lần.[12]
Câu hỏi được nêu ra ở đây là, trong khi các nước trong khu vực không
gia tăng ngân sách quốc pḥng, không có nước nào là đối thủ quân sự
của TH, nhưng tại sao nhóm cầm quyền Bắc kinh lại vẫn t́m cách tăng
cường quân sự?
Hiện nay hải quân và không quân của VN đang thua xa TH xét cả về
trang bị lẫn quân số. Trong tương quan bất lợi như thế và nhất là
với ư đồ dùng sức mạnh quân sự để mở rộng thế lực ra biển Đông của
chế độ Bắc kinh, nay nhóm cầm đầu bảo thủ Hà nội phải chấp nhận đ̣i
hỏi của Bắc kinh, để hải quân hai nước cùng được quyền tham gia tuần
duyên chung trong Vịnh Bắc bộ. Điều này trong thực tế có
nghĩa là không sớm th́ muộn TH sẽ làm chủ Vịnh Bắc bộ. Một
minh chứng c̣n nóng bỏng là, việc hải quân TH đă bắn giết 9 ngư dân
VN vào tháng 1.05, nhưng những ngừơi cầm đầu Hà nội vẫn phải im thin
thít!
Không những thế, Bắc kinh c̣n đ̣i phải “sớm khởi động đàm phán
phân định khu vực ngoài cửa Vịnh Bắc bộ trong nửa cuối 2005”.
Như vậy, có nghĩa là trước khi sang VN, Hồ Cầm Đảo đă gây thêm áp
lực với nhóm bảo thủ Hà nội để thực hiện yêu sách để hải quân TH vào
tuần tra ở Vịnh Bắc bộ và phân định khu vực ngoài cửa Vịnh Bắc bộ!
Phải thấy rơ ư đồ này và áp lực rất lớn của Bắc kinh th́ mới hiểu
tại sao Bộ trưởng Quốc pḥng Phạm Văn Trà đă phải vội vă sang Bắc
kinh chỉ một tuần trước khi Hồ Cầm Đào sang , mặc dầu mới tháng 7
vừa qua đại diện cao cấp của Bộ quốc pḥng và Bộ Công an đă thảo
luận với phía Bắc kinh về việc này! Tin mới nhất cho biết, tại
Bắc kinh Phạm Văn Trà đă phải kí với bộ trưởng Quốc pḥng Trung hoa
để cho hải quân Trung hoa được vào tuần tra trong Vịnh Bắc bộ!
[13]
Đây là món quà của nhóm bảo thủ CSVN biếu Hồ Cầm Đào trong chuyến
thăm VN!
Theo dơi ư đồ của Bắc kinh đối với VN trong những năm gần đây sẽ
thấy rơ, họ lần lượt đưa ra yêu sách về các Hiệp định biên giới trên
đất liền và trong Vịnh Bắc bộ (1999-2000), nay mở rộng thêm các đ̣i
hỏi là cùng tuần tra hải quân ở Vịnh Bắc bộ và cùng kiểm soát ở khu
vực biển Đông. Qua những đ̣i hỏi này, ngừơi ta thấy rơ sách
lược vết dầu loang của nhóm lănh đạo Bắc kinh trong việc mở rộng thế
lực ra biển Đông để thực hiện ư đồ xâm chiếm và khai thác dầu thô
tại các quần đảo Hoàng sa và Trường sa của VN cũng như kiểm soát
đường hàng hải quan trọng nhất trong khu vực! Trong mưu đồ
này ngừơi ta thấy nhóm lănh đạo Bắc kinh đă theo dơi sát t́nh h́nh
chính trị ở VN và biết chọn thời điểm thích hợp để đưa ra đúng lúc
ép đối phương phải nhượng bộ!
Để tiếp tục
nắm quyền và hưởng lộc, những ngừơi bảo thủ trong BCT sẵn sàng
nhượng bộ thêm cho Bắc kinh
Chúng ta biết nhóm bảo thủ trong BCT ĐCSVN hiện là những ngừơi có
quyền lực và vẫn coi các đường lối cải cách của ĐCSTH là mẫu mực cho
VN để họ cố gắng kéo dài việc duy tŕ quyền lợi. Những nguời thân
Bắc kinh trong nhóm này phải kể tới các uỷ viên BCT Nguyễn Phú
Trọng, Bí thứ Thành uỷ Hà nội, kiêm Chủ tịch Hội đồng lí
luận Trung ương và Trưởng Tiểu ban soạn thảo các Dự thảo văn kiện
Đại hội 10, Nguyễn Khoa Điềm, Trửơng ban Tư tưởng Văn
hoá, Trần Đ́nh Hoan, Trưởng ban Tổ chức và Phạm
Văn Trà, Bộ trưởng Quốc pḥng.
Nhưng nhóm này cũng biết rằng, ngay trong Trung ương đảng có rất
nhiều ngừơi chống lại việc thân Bắc kinh và đại đa số nhân dân VN
không muốn đất nước ngày càng lệ thuộc vào phương Bắc. Các chuyên
viên và thành phần cấp tiến trong đảng muốn mở cửa nhanh với phương
Tây, nhất là với Hoa ḱ, và gia nhập sớm vào WTO.
Cả
nhóm lănh đạo Bắc kinh và Hà nội hiểu rơ đựơc mong muốn này ở VN,
nên trong chuyến thăm của Trần Đức Lương Bắc kinh đă đồng ư để VN
được gia nhập WTO và chỉ ít ngày trước khi Hồ Cẩm Đào sang thăm VN,
nhóm bảo thủ ở Hà nội đang đổ lỗi cho Hoa ḱ đă gây khó khăn khiến
VN không thể vào WTO trong năm nay.
[14]
Như vậy, qua những việc làm này nhóm bảo thủ trong BCT ĐCSVN không
chỉ t́m cách gây khó khăn cho phe cấp tiến trong đảng trước dư luận
mà c̣n là cách biện minh cho việc họ đi gần với Bắc kinh!
Việc hai bên Bắc kinh và Hà nội chọn cuối năm nay để Hồ Cẩm Đào sang
thăm VN là một sự tính toán rất kĩ lưỡng. V́ như chúng ta biết, HNTU
13 sẽ diễn ra trong ít ngày nữa. Trong hội nghị này sẽ bàn và có thể
có quyết định về chính sách và nhất là nhân sự cho Đại hội 10 vào
đầu năm 2006. Ai cũng biết , trong thời gian qua sự tham nhũng và
lộng quyền của nhóm bảo thủ trong BCT ngày càng công khai. V́ thế họ
ngày càng bị chống đối mạnh của nhiều “Cách mạng lăo thành”, trong
đó cả cựu TT Vơ Văn Kiệt, tướng Vơ Nguyên Giáp.., của nhiều cán bộ
cao cấp cấp tiến và các nhân sĩ dân chủ. Trước sự cô lập đó, nhóm
bảo thủ phải ngả mạnh thêm về Bắc kinh. Họ muốn dùng sức mạnh của
Bắc kinh để phá sức ép của các thành phần cấp tiến, cách mạng lăo
thành, giới chuyên viên và những ngừơi dân chủ. Từ đó họ hi
vọng rằng sẽ chiếm thượng phong tiếp tục tại ĐH 10 trong việc gài
những ngừơi thân tín giữ các chức vụ then chốt trong BCT.
Tuy nhiên, họ không được phép quên rằng, tính toán này có thể
đưa lại môt số lợi riêng trước mắt cho họ. Nhưng về lâu dài th́
quyền lợi kinh tế, thương mại và nhất là chủ quyền lănh thổ và quốc
pḥng an ninh của VN sẽ bị phương Bắc vi phạm nghiêm trọng hơn nữa!
Hậu quả bất lợi cho VN do những nhượng bộ thiển cận chỉ v́ quyền lợi
riêng của phe nhóm nay chúng ta ai cũng thấy. Chính sách cầu thân
với Bắc kinh để mong trụ được quyền hành và lợi lộc cho phe cánh bất
kể tới quyền lợi chính đáng của đất nước đă được nhóm bảo thủ trong
BCT ĐCSVN theo đuổi từ cuối thập niên 80 của thế kỉ trước. Sau khi
Liên xô tan ră, họ mất chỗ nương tựa nên đă phải hốt hăi và vội vàng
quay đầu trở lại xin cầu thân với phương Bắc. Đây là kết quả
chuyến đi Thành đô ở TH vào cuối tháng 8.1990 của nhóm lănh đạo CSVN
lúc đó để mở đầu cho chính sách này. Họ đă phải nhượng bộ
như thế nào và những ngừơi cầm đầu Bắc kinh lúc đó đă đối xử khinh
miệt với họ ra sao trong cuộc họp ở Thành đô, những việc này đă được
cựu Thứ trưởng Thứ nhất Bộ Ngoại Giao Trần Quang Cơ ghi lại trong
tập “Hồi ức và suy nghĩ” của ông (2003).
Ai
cũng biết lúc đó Đỗ Mừơi và Lê Đức Anh
đang là hai nhân vật chính trong BCT và chủ trương cầu thân với Bắc
kinh! Hiện nay hai ngừơi này, theo như lời cựu TT Vơ Văn Kiệt, vẫn
có “quyền uy” rất lớn và đang chỉ huy những ngừơi bảo thủ có “quyền
lực” trong BCT![15]
♣

[3]
. Nhân dân (ND) 10-13.10.05
[6]
. Thời báo Kinh tế Sài g̣n số 30, 21.7.05, tr. 6
[7]
. Lao động điện tử 17.6.05
[8].
Trần Đức Lương, ND 23.7.05
[12]
. Trần Sơn Nam, RFA 21.10.05
[14]
. Tuổi trẻ điện tử 22.10.05
[15]
. Thư của cựu TT Vơ Văn Kiệt gởi BCHTU và BCT, xem Dân chủ &
Phát triển điện tử, phần thời sự.
WWW.dcpt.org
Mục Thời sự Tạp chí Dân chủ & Phát
triển điện tử:
www.dcpt.org
hay
www.dcvapt.net