VUI BUỒN
TRONG NGHIỆP VIẾT BÁO
Qua hơn 9 năm tị-nạn chính-trị tại Hoa-Kỳ, Hoành-Nguyễn tôi đă miệt-mài ngày
đêm, đem hết tâm trí viết báo phục-vụ cộng-đồng và quê-hương Việt-Nam, cùng
với quyết-tâm làm tṛn lời thề hứa với ḷng: “Không Quên Bạn Tù, Không
Quên Đồng-Bào Đau Khổ”. Kết-quả cụ-thể an-ủi với vài trăm bài viết ngắn,
chọn-lọc in thành hai tuyển tập để phục-vụ người và đời:
1).- Tuyển tập đầu đời: TÂM-SỰ VỚI QUÊ-HƯƠNG, gần 300 trang, đă
phát-hành vào mùa Hè 2002.
2).- Tuyển tập II: LY HƯƠNG QUƯ MỘT CHỮ T̀NH, dày khoảng 300 trang,
dự-trù phát-hành vào dịp sinh-nhật lần thứ 65 của tác-giả 08–05–2005.
Lân múa hay nhờ tiếng pháo nổ ḍn-dă, Hoành-Nguyễn viết được liên-tục bền
với thời-gian là nhờ cộng-đồng người Việt quan-tâm thưởng-thức khích-lệ, và
các báo Việt-ngữ nhiệt-t́nh đón nhận, đăng tải.
Nhiều người cho rằng, phàm làm việc ǵ mà hợp với năng-khiếu th́ dễ
thành-công. Riêng cảm-nghĩ của tôi khi tập viết báo mà ngay tháng đầu tị-nạn
(01/1996), được các tuần báo Mơ, Việt-Nam Tự-Do & Sàig̣n Nhỏ nhận rồi cùng
đăng bài “H.O, Đời Ly Hương”, do từ những xúc-cảm thiêng-liêng
chân-t́nh của ḿnh khi viết, đă truyền-cảm được đến tâm người đọc, c̣n việc
gọt dũa từng lời văn cũng có, nhưng không phải là yếu-tố tạo nên cảm-t́nh từ
độc-giả.
Rồi đến khi gởi bài cho những báo lớn, phát-hành rộng đi nhiều nước có đông
người Việt, và được trả tiền nhuận-bút như Văn-nghệ Tiền-Phong, Diễn-Đàn
Phụ-Nư … , tôi rất đỗi vui mừng, nhưng vẫn luôn giữ quyết-tâm cùng phục-vụ
cho địa-phương Sacramento California, tuy nghèo tiền bạc nhưng chan-chứa
những kỷ-niệm ân-t́nh.
Cuối năm 2004, trong dịp tôi và đứa con bị bịnh tật, được Bethany church đón
đưa dự lễ Thanksgiving để viết bài tường thuật, khi về nửa đêm bị mất xe đậu
gần nhà. Tôi gởi ngay bài cho bán tuần báo Dân-Việt, nhờ đăng gấp với
hy-vọng sớm được cộng-đồng giúp phát hiện ra xe bị mất, đỡ tốn nhiều tiền
Police tow xe; V́ xe cũ, đóng bảo-hiểm 1 chiều ½, hăng Farmer không thường
đồng nào.
Thật bất ngờ, khi thấy bài lễ Thanksgiving được phóng ngay lên mạng internet
của nhật-báo Calitoday, tiếp theo sau c̣n có bài “Bảo-Tồn & Phát-Triển
Pḥng Đọc Sách Việt-Nam”, giúp nhắc-nhở người Việt ly-hương giữ-ǵn
ngôn-ngữ gốc.
Vào hạ tuần tháng 3/2005, khi mở đọc tin-tức trên mạng Saigon Báo, thấy nơi
mục Điện-báo ÁNH-DƯƠNG, vài bài mới được báo-hiệu bằng ánh đèn chớp liên
tục, có đăng bài: “Điểm Lại Quốc-Nạn 30/4/75, T́m Chữ Nhơn-T́nh” của
Hoành-Nguyễn. Tôi thật sự vui mừng cảm-động, v́ những mong ước được góp mặt
cùng chiến-hữu và những người có ḷng, phơi bày sự thật lịch-sử và những
ngược-đăi tàn-ác, trong các trại tù “Cải-tạo khổ-sai” của Cộng-sản Việt-Nam
sau ngày nắm trọn quyền cai-trị đất nước, gây ra biết bao cái chết oan-khuất
của Quân-Dân-Cán-Chính miền Nam, sẽ được loan báo rộng-răi tới khắp toàn-cầu
để góp phần thúc-giục những Đảng-viên Cộng-Sản c̣n lương-tâm, mau lên tiếng
xác-minh sự sai-lầm trầm-trọng của “Chính-sách Cải-Tạo”, như nước Nga đă
can-đảm nói lên sau ngày Liên-Xô sụp-đổ. Đây cũng là niềm an-ủi với những
chiến-hữu đă hy-sinh, cùng gia-đ́nh họ, quả-phụ cô-nhi của tử-sĩ Việt-Nam
Cộng-Ḥa.
Nỗi buồn của người say mê nghiệp viết báo cũng không kém.
Trước đây, vào những tháng đầu năm 1996, đă có một nhà văn trẻ Việt-Nam tại
Nhựt, thường viết bài gởi cho các báo Việt-ngữ xuất-bản tại Hoa-Kỳ, đă lâm
vào cảnh túng thiếu nên quẩn-trí tự-tử, sau khi chết vẫn c̣n nợ 2 tháng nhà
không có tiền trả. Nhiều người khác mê tập viết báo viết văn, mà phải
chấp-nhận những đay-nghiến bất-ḥa thường-xuyên với người bạn đời không
thông-hiểu.
Viết tường-thuật hay chính-luận thường dễ va-chạm. Nếu viết mà cứ phải “lách”,
đă khổ tâm c̣n hỗ-thẹn với giới cầm bút chân-chính về những tránh né
hèn-nhát của ḿnh, khi đă chấp-nhận dấn thân vào nghiệp viết báo, một nghề
mà người đi trước đă kinh-nghiệm trải qua: “Vinh-quang th́ ít, gian-nan
th́ nhiều!”
Hoành-Nguyễn đem tâm-t́nh và sinh-mạng viết báo đấu-tranh, cũng phải đành
quên lờ bớt đi những thân-nhân và bạn-bè nghèo khó nơi quê nhà: Có khi phải
khui ra cả bí-ẩn “30/4/75, chôn súng nuốt vàng”, để không bị xao-xuyến về
những lời thúc gọi trở về Việt-Nam của thân bằng yếu ḷng, nghĩ suy
nông-cạn, khi thấy tướng Nguyễn-Cao-Kỳ, nguyên Phó Tổng-thống Việt-Nam
Cộng-Ḥa, trở về vô hại bản thân, nhưng danh-dự ô-uế, lưu-xú ngàn năm, đă v́
tiền và danh hảo, mà tuyên-bố những lời không thật, để lấy ḷng bạo-quền
Cộng-sản Việt-Nam, để chế-độ Cộng-sản lợi-dung tuyên-truyền. Vậy mà vẫn bị
báo Công-an thành-phố Hồ-Chí-Minh sỉ-nhục bằng câu: “Nguyễn-Cao-Kỳ, Đứa
Con Hư Trở Về”.
Viết báo v́ tiền-tài danh-vọng th́ ng̣i bút bị cong rồi bị lên án là văn-nô
bồi-bút, c̣n trong một chế-độ Cộng-sản độc-tài như Việt-Nam, viết báo dám
nói khi cần, như luật-sư trẻ Lê-Chí-Quang, th́ chỉ một bài “Hăy cảnh-giác
đối với Bắc-triều”, đă bị tước mất quyền tự-do ngôn-luận mà c̣n bị giam
tù dài hạn.
Trong niềm hạnh-phúc tinh-thần khó thấy nhưng cảm nhận được, một nhà thơ
“Hồ-Trường” Nguyễn-Bá-Trác, khẩu-khí nổi tiếng với những lời thơ: … “Chí
ta ta biết, ḷng ta ta hay. Nam nhi mộng ước như hồ thỉ, hà tất cùng sầu với
cỏ cây”… Trong một phút mềm ḷng với bă vinh-hoa phú-quư, đă chấp nhận
đầu phục để được làm quan Tổng-đốc dưới trào Pháp-thuộc, tự biết xấu-hổ cúi
đầu khi gặp lại chiến-hữu cách-mạng của ḿnh bị tù lại dám lớn tiếng xỉ-vả;
Và Nguyễn-Thái-Học ung-dung bước lên đoạn-đầu-đài Yên-Bái, hănh-diện
chấp-nhận cái chết v́ nước v́ dân: “CHẾT V̀ NƯỚC, CÁI CHẾT VINH-QUANG.
L̉NG TA SUNG-SƯỚNG, TRÍ TA NHẸ-NHÀNG”. Chưa biết trong nội-tâm, ai sướng
ai khổ??
Con người có đức tính vị-tha cao-quư, hạnh-phúc là sự xă-thân vong-kỷ, là
mong sự lành cho tha-nhân. Nếu nghiệp say mê viết báo đem đến những giải-trí
cho người và lợi-lạc cho đời, th́ người chiến-sĩ văn-hóa không bao giờ
hối-tiếc, dù có phải túng thiếu thường-xuyên hay thiệt thân chăng nữa
Những ai bước chân vào cái nghiệp nầy mà mơ-ước nhiều đến tiền-tài
danh-phận, sẽ sớm đau khổ thất-vọng mà thôi. Ngay một cuốn sách muốn
chọn-lọc bài vở rồi in ra, đă tốn biết bao nhiêu công sức tâm trí, mà thu
vào không được là bao. Chẳng hạn như, một quyển sách dày khoảng 300 trang,
in tại Sacramento 100 quyển, tự ḿnh layout mọi mặt, tiền công và giấy in
phải mất gần 13 Mỹ-kim cho mỗi quyển, trong khi được ũng-hộ cũng khoảng 20
USD. C̣n in 1.000 cuốn th́ đến các nhà in lớn ở xa giá sẽ rẻ hơn, nhưng bán
được 1/3 tổng số sách nầy cũng là chuyện khó-khăn. Những trường-hợp hiếm-hoi
như quyển “Tôi Phải Sống” của Linh-mục Nguyễn-Hữu-Lễ … chỉ là
cá-biệt, nhờ ở bối-cảnh lịch-sử xă-hội và uy-tín việc làm của ông, được
nhiều người trong đạo ngoài đời hết ḷng ũng-hộ người tốt việc tốt. Những ai
viết văn viết báo tài-tử th́ không quan-tâm đến việc in thành sách nầy,
nhưng đă dốc hết tâm trí để phục-vụ đời, nếu để tan biến mai-một sau khi
ḿnh chết, th́ cũng uổng tiếc lắm thay!
Hoành-Nguyễn