Những nhận xét về mối quan hệ Việt-Mỹ trứơc chuyến viếng thăm của Viet gian Phan Văn Khải
May 18, 2005

 

Tin tổng hợp - Hai vấn đề chính sẽ đựơc nêu lên trong chuyến viếng thăm của Thủ tướng Việt gian Cộng sản Việt Nam là Phan Văn Khải khi đến Hoa Kỳ vào cuối tháng 6 này, là vấn đề thương mại và vấn đề nhân quyền.

Đây là chuyến viếng thăm của lãnh tụ cao cấp nhất của Việt gian Cộng sản Việt Nam đến Hoa Thịnh Đốn kể từ khi cuộc chiến chấm dứt cách đây 30 năm về trước. Hoa Kỳ và Cộng sản Việt Nam đã có những biến chuyển tốt đẹp về ngoại giao, từ khi Hoa Thịnh Đốn bãi bỏ lệnh phong tỏa kinh tế với Hà Nội vào năm 1994, rồi sau đó thiết lập quan hệ ngoại giao cho dù có nhiều tranh cãi về hạn ngạch và thuế vụ. Việt Nam hiện đang rất cần sự ủng hộ của Hoa Kỳ trong việc gia nhập tổ chức Thương Mại thế giới tức WTO vào cuối năm nay, nhưng Hoa Kỳ đang áp lực Hà Nội phải mở cửa thị trường cho những dịch vụ và nông phẩm, trong khi đại diện thương mại Hoa Kỳ cho rằng Việt Nam phải thông qua hoặc sửa đổi hơn 30 đạo luật trước khi đủ điều kiện để tham dự WTO.

Ngày nào Hà Nội còn chậm trễ, ngày đó Việt Nam sẽ mất cơ hội để cạnh tranh với những quốc gia láng giềng, nhất là đối với Trung quốc nay đã tự do xuất cảng hàng dệt may sang Mỹ là thị trường lớn nhất thế giới.

Thương mại và đầu tư là hai lợi thế lớn nhất trong mối bang giao giữa Việt Nam và Hoa Kỳ. Ông Adam Sitkoff, Trưởng phòng Thương mại Hoa Kỳ tại Việt Nam cho biết các công ty đầu tư của Mỹ vào Việt Nam đã tăng lên đến 2.6 tỉ mỹ kim trong năm 2003, và Hoa Kỳ trở thành quốc gia đầu tư hạng 4 ở Việt Nam, chỉ thua sau Đài Loan, Nam Hàn, Singapore và Nhật Bản.

Kim ngạch trao đổi giữa hai nước là 6.44 tỉ mỹ kim vào năm 2004, tăng từ 5.8 tỉ mỹ kim vào năm 2003, và 2.97 tỉ mỹ kim vào năm 2002, cho dù Việt Nam rất bất mãn trước việc cá basa và tôm của Việt Nam xuất cảng vào Hoa Kỳ bị đánh thuế cao về tội phá giá. Vào tháng 12, hãng hàng không United Airline trở thành hãng hàng không đầu tiên của Hoa Kỳ mở đường bay trực tiếp vào Việt Nam. Theo lời Vũ Tiến Lộc là Chủ tịch Phòng thương mại Việt Nam cho biết sẽ có khoảng 50 giám đốc các công ty thương mại Việt gian Cộng sản Việt Nam tháp tùng Phan Văn Khải trong chuyến công tác tại Hoa Kỳ vào cuối tháng 6 này và hy vọng sẽ ký được một số hiệp ước giá trị.

Nhân vật này cho rằng Việt Nam đang muốn vận động thêm đầu tư của các ngành ngân hàng, bảo hiểm và những ngành kỹ thuật cao, và hứa hẹn sẽ dành những ưu tiên cho những công ty của Mỹ. Thế nhưng những tranh chấp vẫn hiện hữu. Ngành tôm xuất cảng của Việt Nam vào năm ngoái đã bị đánh thuế lên tới 93% về tội bán phá giá, cho dù Hà Nội đã chối phăng việc này. Các công ty Hoa Kỳ mặc dù đồng ý rằng Việt Nam có nhiều cơ hội là một thị trườn đầu tư tốt, nhưng cũng than phiền về nạn tham nhũng, quan liêu và nhất là luật pháp tròng tréo nên các chương trình đầu tư không nhiều. Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam là ông Michael Marine mới đây ghi nhận rằng công ty sản xuất xe hơi Ford đã bị đánh thuế nặng về xe hơi mới sản xuất trong nước, sau khi đã xây một xưởng sản xuất lên tới 100 triệu mỹ kim ở đây.

Vấn đề Trung quốc cũng sẽ là một vấn đề được bàn tới trong chuyến đi của Việt gian Phan Văn Khải. Hà Nội đang hướng về phía Hoa Kỳ để cân bằng lại ảnh hưởng của Trung quốc sau khi quốc gia này đã đạt những tiến bộ vượt bực về kinh tế, và nay đang hiện đại hóa quân đội, tạo ra một mối lo ngại cho các nước láng giềng. Ngoài mặt thì các lãnh tụ Việt gian Hà Nội vẫn nói rằng họ muốn phát triển ngoại giao với cả Hoa Kỳ lẫn Trung quốc, và sẽ không để cho mối quan hệ với Hoa Thịnh Đốn ảnh hưởng đến những giao hảo với Bắc Kinh. Ông Carlyle Thayer, một chuyên gia về Việt Nam tại đại học John Hopkins nói rằng với Hà Nội thì họ luôn luôn lo lắng về những đe dọa từ quốc gia láng giềng miền Bắc, và họ phải khôn khéo để phát triển mối liên hệ với Hoa Kỳ mà tránh bị Trung quốc phản đối.

Về mặt quân sự, vào tháng 11 năm 2003 Bộ trưởng Quốc Phòng của Việt gian Cộng sản Việt Nam là tướng Phạm Văn Trà đã đến thăm Hoa Thịnh Đốn, và sau đó các tàu hải quân của Hoa Kỳ đã lần lượt ghé thăm các hải cảng ở Việt Nam. Thế nhung cho đến nay Hà Nội chỉ gửi một số giới hạn các sĩ quan sang theo học tại những trường đại học quân sự của Hoa Kỳ.

Về vấn đề nhân quyền, chính phủ Hoa Kỳ sẽ nêu vấn đề này trong chuyến đi của Việt gian Phan Văn Khải, nhất là về những đàn áp tôn giáo đối với Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất và với những người Thượng ở vùng Tây nguyên Việt Nam. Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ hiện đang liệt kê Việt Nam trong danh sách các quốc gia đáng quan tâm, và điều này buộc Hoa Thịnh Đốn phải đưa ra những biện pháp trừng phạt nếu Hà Nội không chỉnh đốn lại việc này. Những quan sát viên cho rằng cho dù mối giao hảo giữa hai bên được gọi là tốt đẹp, nhưng điều này không có nghĩa là mọi việc sẽ thông thoáng. Ngay cả Đại sứ Hoa Kỳ Michael Marine hôm tháng 3 cũng nhận xét rằng càng gần gũi nhau hơn, thì Hoa Kỳ và Việt Nam sẽ còn chứng kiến thêm nhiều vấn đề có thể còn xảy ra.
(Theo SBTN)