DC&PT - Thời Sự 2006 

LTS: Dứoi đây là bài phỏng vấn TS Âu Dương Thệ của nhà báo Nguyễn Tuyển cho báo Ngừơi Việt trong dịp Tết Bính Tuất.

Vấn đề nhân sự và cơ chế hoạt động là 2 yếu tố quyết định của một tổ chức nói chung và của một chính đảng nói riêng. Nếu trong ban lãnh đạo tập hợp những nhân sự khá có bản lãnh, khả năng và tinh thần trách nhiệm cao thì sẽ giải quyết nhanh và gọn các khó khăn. Một số giả thuyết phải được đặt ra: 1. Nếu Nông Đức Mạnh tiếp tục là Tổng bí thư thì tình hình ĐCSVN sẽ nguy kịch hơn và đất nước sẽ trì trệ hơn. Suốt 5 năm qua ông Mạnh đã chứng tỏ là một ngừơi không có bản lãnh, không có uy tín và vì thế không giải quyết được những vấn nạn từ trong đảng tới ngoài xã hội, như tham nhũng, lộng quyền, nạn bè đảng và phe cánh bùng nổ mạnh dứơi thời ông Mạnh.

Chính vì biết Nông Đức Mạnh là ngừơi ba phải nên Đỗ Mười và Lê Đức Anh mới đưa ông ta vào làm TBT trong ĐH 9 (2001). Sau 5 năm làm TBT cho thấy nhận xét của hai ông Mừơi và Anh về ông Mạnh rất dúng. Cụ thể nhất là ông Mạnh, do áp lực của nhóm bảo thủ trong BCT, đã xếp lại những đòi hỏi của tướng Võ Nguyên Giáp, nhiều tướng lãnh và cách mạng lão thành yêu cầu đưa ra xét xử trứơc Trung ương đảng việc Lê Đức anh đã lộng quyền lập ra Tổng cục 2, vụ T4…

2. Nếu ông Mạnh không còn làm TBT, nhưng cơ chế độc tài vẫn tồn tại thì dù một nhân vật khác lên làm TBT cũng không thay đổi được tình thế. Cơ chế độc tài, hiểu ở đây là cách tổ chức và vận hành của guồng máy đảng và chính quyền từ trung ương tới địa phương, sẽ không cho phép một ai dám đi ra ngoài cơ chế và giả thử ngừơi này có thử tìm cách đi ra ngoài thì cũng bị kiểm soát hay loại trừ.

Đơn cử là các Đại hội đảng bộ của các tỉnh, thành phố… vừa qua để hoạch định đường lối của địa phương, bầu các cấp uỷ (lãnh đạo của tỉnh, thành phố) và cử đại biểu về tham dự ĐH 10. Theo Điều lệ đảng thì các đảng bộ có quyền tự quyết định độc lập trong các lãnh vực này. Nhưng thực tế thì hoàn toàn khác: Từ vịêc chọn lựa nhân sự mới trong cấp uỷ tới các chính sách của địa phương, nhất nhất đều phải hỏi ý kiến của Bộ chính trị (BCT). Để bảo đảm chắc ăn, cho nên ngay cả trong ngày họp đại hội đảng bộ, một hay vài Uỷ viên BCT và Bí thư Trung ương đều có mặt và giữ vai trò chỉ đạo trong đại hội đảng bộ. Nghĩa là các đảng bộ tỉnh và thành phố đã bị tước quyền, họ chỉ còn giữ vai trò thừa hành, dân chủ chiếu lệ mà thôi. Chính việc này mới đây ông Kiệt cũng đã xác nhận là, ông chỉ cần dự hai Đại hội đảng bộ ở TP HCM và Hà nội cũng đã thấy mọi chuyện không có gì thay đổi cả, vẫn chỉ là dân chủ hình thức.

Tại sao đảng CSVN thỉnh thỏang chỉ nói nói dân chủ ở trong nội bộ đảng mà không trả lại quyền dân chủ cho dân? Vẫn cứ "đảng cử dân bầu", vẫn cứ cơ chế "xin cho"

Qui luật chung của độc tài (đảng trị hay cá nhân) là không muốn nghe những tiếng nói khác trái với lỗ tai của mình. Phần lớn các vua chúa thời xưa đã như vậy, các chế độ độc tài hiện đại cũng xứ trí như thế. Đôi lúc họ đưa ra một vài chiêu bài nào đó có tính cách dân chủ, nhưng chỉ là hình thức. Thậm chí họ còn có tác phong mang nặng tính cách "cha chú" về dân chủ tự do…Những chế độ độc tài thường có một tâm lí coi đó là cái quyền ban phát của họ. Họ cho ai, như thế nào…được coi là sự ban ơn của họ.

Việc này hoàn toàn trái với nguyên tắc hành xử của nhà cầm quyền trong một chế độ dân chủ đa nguyên theo pháp trị. Tại đó các quyền tự do dân chủ của ngừơi dân là những gì bất khả xâm phạm. Nếu tổng thống hay thủ tướng vi phạm vào các quyền căn bản này của ngừơi dân thì bị xử đúng theo pháp luật. Nhiều thí dụ liên hệ chúng ta đã thấy diễn ra ở Mĩ, Đức, Pháp…

Ông nghĩ gì về các cuộc vận động dân chủ hóa đất nước? Tại sao nhà cầm quyền CSVN khi vẫn tự nhận là "của dân, do dân và vì dân" mà lại bóp cổ, khóa miệng những người đòi dân chủ hóa đất nước?

Điều này dễ hiểu thôi. Từ trước tới nay có nhà độc tài nào trên thế giới lại nói rằng, họ cai trị theo đừơng lối độc tài đâu! Cho nên cần đặt câu hỏi ngược lại: Có chế độ độc tài nào lại cho người dân cái quyền tự do dân chủ không? Chỉ hiểu như thế chúng ta mới thấy sự khác biệt như trắng với đen, ngày và đêm giữa qui luật độc tài và qui luật dân chủ!

Cũng chính vì thế, muốn có một xã hội dân chủ thực sự thì mọi ngừơi phải đóng góp phần của mình một cách tích cực nhất để phá bỏ độc tài, chứ đừng có bao giờ thờ chủ nghĩa "ngồi chờ sung rụng" !

Ông hy vọng gì ở đại hội đảng CSVN khoá X và cụôc bầu cử quốc hội vào năm tới?

Những ngừơi bảo thủ và tham nhũng trong BCT ĐCSVN cần ý thức rõ rằng, nếu cứ dùng các thủ đoạn gian xảo để tiếp tục nắm quyền trong ĐH 10 sắp tới thì không có nghĩa là họ đã chiến thắng trọn vẹn, mà chỉ là một thắng lợi đoản kì mà thôi. Sau ĐH 10 họ sẽ phải đối phó với những chống đối từ nhiều phía, không phải chỉ từ những ngừơi dân chủ, chuyên viên, tôn giáo mà cả ngay trong nội bộ ĐCSVN. Vì trong thời gian qua nhiều cán bộ đảng viên, kể cả các tướng lãnh và cách mạng lão thành còn lương tâm và tự trọng đã rất kiên tâm, nhã nhặn và khuyên nhủ họ phải tự biết điều. Cho nên, nếu những phần tử bảo thủ và tham nhũng thắng trong ĐH 10, không sớm thì muộn sẽ nổ ra đấu tranh lớn và rất mạnh trong nội bộ ĐCVN!

Bốn vị linh mục công giáo tranh đấu đòi tự do tôn giáo và nhân quyền ở Việt Nam, hôi tháng 12-2005, đưa ra lời kêu gọi dân chúng tẩy chay cuộc bàu cử quốc hội Việt Nam vào năm 2007 nếu là cuộc bầu cử độc diễn của đảng CSVN, cũng như đòi CSVN phải tổ chức cuộc bầu cử phổ thông đầu phiếu có sự giám sát của quốc tế. Ông nghĩ sao?

Trong việc đấu tranh có thể giữ thái độ tiêu cực, thụ động hay thái độ tích cực, chủ động. Tẩy chay một vấn đề gì đó được coi là chọn thái độ tiêu cực, thụ động. Chọn thái độ như vậy thì không thể tạo ảnh hưởng thuận lợi vào tình hình được. Thí dụ như trước đây có những ngừơi đòi phải tẩy chay trong buôn bán với VN, hay tẩy chay không gởi tiền về giúp thân nhân, bạn bè trong nước, hoặc tẩy chay không về thăm quê hương… Thực tế đã cho thấy, các thái độ tẩy chay này đã không có tiếng vang.

Ngược lại, tìm cách giúp đỡ thân nhân để họ tạo cuộc sống tự lập; hay giúp đỡ những ngừơi dân chủ đang bị tù đày, mất công ăn việc làm; hoặc trợ giúp các tôn giáo độc lập, cơ quan từ thiện, y tế, xã hội của tư nhân để họ ít bị lệ thuộc hơn vào chế độ độc tài lại là những công việc ngày càng được nhiều ngừơi Việt ở nước ngoài hưởng ứng, vì họ thấy rõ những lợi ích thiết thực.

Thái độ đấu tranh tích cực và chủ động này đang làm cho chế độ độc tài mất ăn mất ngủ, vì nó với thời gian đang làm tan từng mảng bức màn sắt ngăn cách chúng ta với đồng bào ở trong nước. Chính Nguyễn Phú Trọng, Uỷ viên BCT và đứng đầu lãnh vực lí luận và tư tưởng của chế độ, gần đây trong một bài quan trọng đã phải lồng lộn lên như đỉa phải vôi, vì sự liên kết trong ngoài ngày càng gia tăng và kiến hiệu trong việc đấu tranh cho dân chủ đa nguyên.

Sau khi Liên xô sụp đổ kéo theo sự tan rã hàng loạt các chế độ độc tài và sự hình thành nhiều chế độ dân chủ đa nguyên không chỉ ở Đông Âu và nhiều nơi khác trên thế giới. Trào lưu dân chủ đang chiếm một vị thế chủ động trong giai đoạn toàn cầu hoá. Chế độ độc tài đảng trị ở VN cũng không thể thoát ra ngoài trào lưu này. Cho nên những người dân chủ và các tôn giáo nên biết khai thác những lợi thế và sức mạnh của thời đại, chọn thái độ tích cực, chủ động và tìm ra những sách lược thích hợp để đấu tranh đưa cuộc vận động giải thể độc tài và thành lập chế độ dân chủ đa nguyên ở VN sớm đến thành công!

 Nếu năm Bính Tuất không thể nhìn thấy dân chủ thật sự, theo ông thì liệu đến bao giờ đất nứơc Việt Nam có dân chủ thật sự?

Cho tới thập niên 80 của thế kỉ trước không một chính khách nào, từ Tổng thống Mĩ Reagan hay Thủ tướng Đức Kohl lúc đó dám bảo rằng, Liên xô sẽ sụp đổ, bức tường Berlin sẽ sập và nước Đức sẽ thống nhất. Trong dịp lễ Quốc khánh 1989 của Đông Đức, Honecker, Chủ tịch đảng CS Đông Đức và Chủ tịch nước Đông Đức, đã từng tuyên bố, bức tường Berlin sẽ còn đứng vững cả trăm năm nữa! Nhưng chỉ vài tháng sau nhân dân Đông Đức đã đục sập bức tường ô nhục và nước Đức thống nhất không phải tốn một viên đạn!

Ở VN cũng thế, không ai có thể tiên liệu là bao giờ đất nước ta sẽ chuyển sang dân chủ đa nguyên. Nhưng có một điều chắc chắn mà đại đa số đồng ý là, chế độ độc tài đảng trị đang lội ngược dòng chảy của trào lưu chính trị thế giới. Cho nên nhân dân trong nước và các cộng đồng VN ở nước ngoài cần kết hợp tốt hơn nữa và có những sách lược đấu tranh hiệu quả hơn thì đất nước ta sẽ chuyển nhanh hơn và gọn hơn vào quĩ đạo dân chủ đa nguyên! Đó sẽ là một mùa Xuân mới cho dân tộc Việt Nam!♣