Tường
tŕnh
Ra mắt tuyển tập ĐƯỜNG THIÊN LƯ ba ngôn ngữ của Linh Linh
Ngọc tại Thượng Viện Pháp, Munich-Đức và các vùng phụ cận.
Ngày 20
tháng 11 năm 2004, chúng tôi, Trần Quan Long và Linh Linh Ngọc đă mời quư
đồng hương, các đại diện truyền thông, tôn giáo, đoàn thể, đồng bào cùng quư
thân hữu tới dự buổi lễ dâng hương tại Đền Thờ Tổ Hùng Vương (Little Sàig̣n
Westminster, Hoa Kỳ) để tŕnh bầy lư do và mục đích v́ sao chúng tôi phải
tái bản tuyển tập Đường Thiên Lư thêm phần Pháp ngữ. Trong buổi lễ đó, khi
chúng tôi trưng tấm phóng ảnh 13 thủ cấp các anh hùng Việt Nam Quốc Dân Đảng
bị thực dân Pháp chém đầu tại pháp trường Yên Bái ngày 17 tháng 6 năm 1930,
nhiều đồng bào đă bật khóc. Những tiếng khóc từ trái tim đó không phải chỉ
v́ đau thương mà c̣n v́ phẫn nộ khi nh́n thấy hàng chữ chú thích bằng tiếng
Pháp bên dưới “ Têtes de Pirates décapités” có nghĩa là “Thủ cấp của những
kẻ cướp biển”.
Chính tấm
h́nh đó, chính hàng chữ đó là động lực mănh liệt thúc đẩy chúng tôi phải tái
bản Đường Thiên Lư thêm phần Pháp ngữ để nói với người Pháp rằng họ đă phổ
biến sai dữ kiện lịch sử khi gọi những anh hùng của dân tộc Việt Nam là cướp
biển ! Họ nợ dân tộc Việt Nam một lời xin lỗi.
Cơ duyên
thuận lợi đă đến với chúng tôi khi những thân hữu tiếp tay phần dịch thuật
sang Pháp ngữ cho biết sẽ có buổi giới thiệu những tác phẩm mới của năm 2004
tại Thượng viện Pháp vào đầu tháng 12 năm 2004 do “Hội các nhà văn tranh đấu
Pháp” (AEC) tổ chức, dưới sự chủ tọa của Tổng Thống Pháp Jacques Chirac và
chủ tịch Thượng viện, Christian Poncelet.
Điều kiện để
được giới thiệu là sách phải đến tay hội đồng kiểm duyệt của ban tổ chức một
tháng, trước ngày ra mắt. Tiêu chuẩn đầu tiên để được thông qua là nội dung
phải nói lên tinh thần tranh đấu cho lư tưởng cao đẹp, sự hy sinh, ḷng dũng
cảm cho lợi ích chung. Tiêu chuẩn đó th́ Đường Thiên Lư đă có v́ nội dung
tuyển tập này viết về giai đoạn hào hùng của cuộc cách mạng trong thập niên
1930 do Việt Nam Quốc Dân Đảng khởi xướng, kêu gọi toàn dân đứng lên chống
ngoại xâm, giành lại độc lập cho xứ sở. Chỉ có một điều chúng tôi e rằng
tuyển tập này có thể bị từ chối là những dữ kiện lịch sử trong đó nhắc lại
sự tàn ác, dă man của thực dân Pháp khi họ đô hộ Việt Nam. Và sau hết, với
tư cách là công dân của Quốc gia Việt Nam, chúng tôi chính thức đ̣i hỏi :
Người Pháp phải xin lỗi dân tộc Việt
Nam.
Sự e ngại của chúng
tôi đă qua đi khi ông Antoine Nguyễn Tấn, trưởng ban dịch thuật Pháp ngữ,
gọi từ Paris cho biết Đường Thiên Lư đă được chấp thuận góp mặt tại Đại sảnh
Thượng viện Pháp ngày 4 tháng 12 năm 2004. Có lẽ, với “tinh thần tranh đấu”
của “Hội các nhà văn tranh đấu Pháp”, ban tuyển lựa đă đặt “tinh thần tranh
đấu” cũng như “sự thật lịch sử” lên hàng đầu, dù nội dung có bất lợi cho
Quốc gia họ. Chúng tôi cảm phục tinh thần này.
Và với tin
vui đó, chúng tôi nhận lănh trách nhiệm mà quư vị hiện hiện tại Đền thờ Tổ
Hùng Vương cũng như quư thính giả của các đài truyền thanh, truyền h́nh,
trên internet, từng lắng nghe, từng đọc về Đường Thiên Lư, đă gửi gấm.
Ngày 29
tháng 11 năm 2004, chúng tôi đáp chuyến bay Air France từ Los Angeles
California Hoa kỳ sang Paris, Pháp quốc.
Đón chúng
tôi tại phi trường Charles de Gaulle có các thân hữu mà chúng tôi từng sinh
hoạt chung trong những lần đến Pháp trước đây và hai bà chị đến từ Lyon và
Antony. Theo đúng chương tŕnh, thân hữu Hoàng Hải mang những vali đầy sách
về Paris, c̣n chúng tôi khăn gói theo anh chị Antoine Nguyễn Tấn về tư gia
anh chị, tỉnh Eragny Sur Oise (vùng phụ cận Paris) để cùng với ban dịch
thuật duyệt lại những chi tiết chót về buổi ra mắt tại Thượng viện Pháp.
Chương tŕnh
trong hai tuần lễ đầu quá khít khao v́ sáng ngày chủ nhật 4 tháng 12 năm
2004 (ngày ra mắt sách) cũng là ngày chào cờ Việt Nam Cộng Ḥa (như h́nh
thức chào cờ đầu tháng tại Tượng Đài, Westminster, Hoa Kỳ) được tổ chức mỗi
chủ nhật đầu tháng tại Thánh thất Cao Đài. Nhiều nhân sỹ, Hội đoàn, Đoàn thể
và đồng hương đă nghe tin về Đường Thiên Lư nên rất muốn gặp chúng tôi ở lễ
chào cờ này. Để không phụ ḷng thân hữu, chúng tôi phải chia hai: Trần Quan
Long về Paris dự lễ chào cờ rồi sẽ từ đó đến Thượng viện; Linh Linh Ngọc
“bị” ban dịch thuật giữ lại ở Eragny Sur Oise để có thể đến Thượng viện sớm
v́, thứ nhất, các tác giả được vào trước để chuẩn bị, thứ hai, qua sự kiểm
soát nghiêm ngặt của Thượng Viện Pháp như ở phi trường, e sẽ mất nhiều th́
giờ, đó là chưa nói đến việc t́m chỗ đậu xe.
Chúng tôi :
Linh Linh Ngọc, Nguyễn Thị Phi, Antoine Nguyễn Tấn, Đan Thúy Vi và Kim Long
rời Eragny Sur Oise lúc 10 giờ rưỡi sáng, dưới bầu trời đầy sương mù. Qua
không gian trắng đục, sao tôi như thấy rơ quê nhà, dáng núi Ba V́ xanh thẫm
qua bóng tre quê nội, lá ngô đồng trải vàng quê ngoại Hà Nam. Và rơ rệt
nhất, nơi tôi chưa từng được đến, là linh địa Yên Bái, nơi hồn thiêng sông
núi muôn đời phảng phất trầm hương. Sao lại có thể “nh́n thấy” được nơi ḿnh
chưa từng thấy? Có lẽ v́ nh́n đây không phải là nh́n bằng mắt mà nh́n bằng
rung động của con tim.
Trên đường
đến Thượng viện của nước Pháp, sáng ngày 4 tháng 12 năm 2004, tôi cảm nhận
được rơ ràng trách nhiệm và bổn phận con dân nước Việt của ḿnh. Tôi phải
làm tṛn phần vụ nhỏ bé đó, dù chỉ nhỏ như hạt cát cũng phải góp ḿnh cho sự
hùng vĩ của đại dương. Và, một lần nữa, như hàng triệu lần trước, tôi thầm
xin hồn thiêng sông núi giúp tôi hoàn thành tâm nguyện góp phần làm sáng tỏ
một giai đoạn lịch sử bi tráng của dân tộc, đ̣i lại danh dự cho những anh
hùng đă bị ngoại nhân bôi nhọ.
Thượng viện
Pháp tọa lạc tại số 15 ter, đường De Vaugirard, Paris bên cạnh khu vườn nổi
tiếng Luxembourg. Ngay cổng vào, trên tường có khắc chữ “SÉNAT” mạ vàng, có
anh lính đứng gác. Đúng như chương tŕnh, các tác giả được vào trước giờ
khai mạc nửa tiếng. Chính trong thời gian quư báu này, tôi đă gặp gỡ và tṛ
chuyện cùng những vị trong ban tổ chức cũng như các tác giả khác. Tôi đă
trao sách tận tay ông Michel Tauriac, đương kim chủ tịch “Hội Các Nhà Văn
Tranh Đấu Pháp”. Ông đă xúc động lắng nghe chúng tôi nói về nội dung tuyển
tập Đường Thiên Lư ba ngôn ngữ. Sau đó, ông nhận sách tặng bằng cả hai tay
với thái độ đầy trân quư. Chúng tôi cũng tiếp xúc với ông Guillemain, giám
đốc nhà xuất bản Duquesue, trực thuộc Thương viện Pháp. Ông cho biết ông rất
hân hạnh được giới thiệu cuốn Đường Thiên Lư, v́ theo ông, sách song ngữ th́
nhiều nhưng sách gồm ba ngôn ngữ th́ hơi hiếm. Không bỏ lỡ cơ hội, chúng tôi
lại tâm sự là v́ sao tuyển tập này phải mặc tới ba mầu áo. Chúng tôi cũng
chụp h́nh lưu niệm và có dăm phút truyền tṛ với bà Laure Sainetelette, cựu
Tổng thư kư Hàn lâm viện Khoa Học hải ngoại Pháp và hiện là đương kim Tổng
thư kư “Hội Các Nhà Văn Tranh Đấu Pháp”. Bà nói, bà đón nhận Đường Thiên Lư
với niềm hân hoan của một người đón nhận sự thật. Và, một vài phút trước giờ
khai mạc, chúng tôi có dịp chào hỏi ông Philippe De Gaulle, con trai của cố
Tổng Thống Pháp Charles de Gaulle.
Đúng 2 giờ
trưa ngày 4 tháng 12 năm 2004, cửa chính của Đại sảnh Thượng viện Pháp mở
rộng, chào đón quan khách. Chưa đầy 10 phút, ba pḥng lớn trên tầng lầu hai
của Thượng viện đă tràn ngập người yêu sách. Ông Michel Tauriac, trưởng ban
tổ chức lên tiếng cáo lỗi v́ Tổng thống Jacques Chirac có công vụ bất ngờ,
không đến chủ tọa được, nhưng Tổng thống gửi lời chúc mọi sự thành công tốt
đẹp. Nhạc sỹ Trần Quan Long hơi buồn v́ không có dịp trao tặng sách tận tay
Tổng Thống như đă dự trù, nhưng Antoine Nguyễn Tấn đă ngồi xuống, viết ngay
lời chúc Tết trên sách tặng và ông hứa sẽ gửi ngay đến Phủ Tổng thống. Giáo
sư Hàn Lâm Tiến sỹ Lê Mộng Nguyên trong ban dịch thuật cũng hiện diện với
phu nhân để cùng chúng tôi tiếp đón quan khách và giới thiệu sách.
Chúng tôi
không biết các thân hữu ở Paris làm cách nào mà đă mời được các đoàn thể,
đảng phái, hội đoàn, nhân sỹ và đồng hương Việt Nam nhiều đến thế ! Nhiều
đến nỗi chúng tôi không dám ghi ra đây v́ lỡ thiếu sót th́ sẽ có lỗi cùng
quư vị. Chúng tôi chỉ mượn trang giấy này tri ân tất cả quư đồng hương ở
Paris và các vùng phụ cận đă thương yêu chúng tôi, đă quan tâm đến trọng
trách của Đường Thiên Lư mà đến với chúng tôi trong buổi trưa ngày 4 tháng
12 năm 2004 tại Thượng viện Pháp, khiến bàn sách Đường Thiên Lư tràn ngập
tiếng hỏi han tíu tít, người bản xứ muốn mua sách phải kiên nhẫn đứng chờ,
như hai thi sỹ tài danh Raymond Demaret và Andrée Sollier, sau đó, đă chụp
một tấm h́nh, cười rất tươi v́ hài ḷng với cuốn Đường Thiên Lư trên tay.
Người dùng
hai ngôn ngữ Việt-Pháp để giới thiệu Đường Thiên Lư với quan khách chính là
ông Thomas Larget, người giáo sư Thạc sỹ tài ba của Đại học nổi tiếng
Sorbonne Paris. Ông giới thiệu sách mà tưởng ḿnh là một hướng dẫn viên đang
đưa du khách vào thăm những danh lam thắng cảnh, kỳ quan thế giới. Ai cũng
cảm thấy như thế v́ bằng hai ngôn ngữ Việt-Pháp xen nhau, ông diễn tả những
trang sách như từng khúc phim khiến ai đă dừng lại là bị thu hút, phải lắng
nghe, chăm chú. Và nghe rồi, ai không muốn có trong tủ sách gia đ́nh một
cuốn sách sống động, chất ngất ḷng ái quốc, ngùn ngụt lửa đấu tranh và bát
bát t́nh người. Xin cảm tạ Giáo sư Thomas Larget.
Giữa không
khí nhộn nhịp này, một thiếu nữ trẻ mặc áo dài mầu vàng hoàng hậu, ôm một bó
hoa tươi tiến về bàn sách Đường Thiên Lư. Đó là em Hélène Lê Mộng Thanh
B́nh, 12 tuổi, sinh trưởng tại Paris. Em nói rằng, em đến đây hôm nay để
tặng tác giả Đường Thiên Lư một bó hoa gồm 12 bông hồng đỏ và một bông hồng
trắng, sau khi em được cha mẹ nói cho nghe về nội dung cuốn Đường Thiên Lư.
Bó hoa với 13 bông hồng tượng trưng cho 13 vị anh hùng đă vị quốc vong thân
tại pháp trường Yên Bái (Việt Nam) ngày 17 tháng 6 năm 1930. Bông hồng
trắng, vừa tượng trưng Đảng trưởng Nguyễn Thái Học, vừa tượng trưng ngôi sao
trắng trên nền xanh Đảng kỳ của Việt Nam Quốc Dân Đảng. Linh Linh Ngọc nhận
bó hoa mà ḷng vô cùng xúc động. Với những quan tâm sâu xa về lịch sử như
thế hệ Lê Mộng Thanh B́nh, chúng tôi càng tin rằng hồn thiêng sông núi luôn
sống trong chúng ta, dù nơi chân trời góc biển nào. Xin cám ơn em, Lê Mộng
Thanh B́nh.
Bó hoa hồng
này, sau đó, để thể hiện ḷng cám ơn chân thành với người đă giới thiệu
Đường Thiên Lư tại Thượng viện, Linh Linh Ngọc đă trao tặng lại Giáo sư
Thomas Larget; và rồi, một lần nữa, v́ t́nh cảm thông, bó hoa đă rời khỏi
tay Giáo sư Thomas lúc nào, chính ông cũng không hay biết, để chuyển tới tay
một mệnh phụ bản xứ, người từ phút đầu đă rất quan tâm đến bàn sách Đường
Thiên Lư. Từ lúc đó đến khi rời Thượng viện, chủ nhân cuối cùng của bó hoa
đă hănh diện ôm “Tinh thần Việt Nam Quốc Dân Đảng Bất Diệt” đi từ bàn sách
này sang bàn sách khác. Nếu có dịp, chúng tôi sẽ viết một truyện ngắn với
tựa đề “Bó hoa hồng của Giáo sư Thomas Larget” để nói thêm nhiều chi tiết kỳ
diệu về bó hoa đặc biệt này.
Theo chương
tŕnh, buổi ra mắt sách tại Thương viện sẽ bắt đầu lúc 2 giờ trưa và chấm
dứt lúc 6 giờ chiều ngày 4 tháng 12 năm 2004, nhưng Linh Linh Ngọc và Trần
Quan Long phải rời đại sảnh trước giờ bế mạc để kịp đáp chuyến tầu tốc hành
đi Munich (Đức quốc), dự buổi ra mắt lúc 12 giờ trưa hôm sau. Ban dịch thuật
cùng một số đông thân hữu đă t́nh nguyện ở lại lo bàn sách cho đến khi bế
mạc. Hai thân hữu trẻ Kim Long và Thúy Vy đă không quản ngại t́nh trạng kẹt
xe của khu Saint Michel cuối tuần, đă sốt sắng nhận làm “bác tài” đưa chúng
tôi ra ga Paris-Est. Trèo được lên xe lửa, t́m được giường ngủ, cất xong
hành lư, chúng tôi mới có th́ giờ để nh́n nhau, cùng bật cười khi Trần Quan
Long nói “Đúng là hai khỉ già phiêu lưu kư”. Đúng thế, chúng tôi đều đă già
rồi, ở nhà cố làm việc hộc tốc, in cho kịp sách; có sách rồi, khiêng trẹo
vai (sách nặng nửa kư mỗi cuốn) mà chạy không kịp thở v́ chương tŕnh các
thân hữu đă sắp xếp quá khít khao (có lẽ ngỡ chúng tôi c̣n trẻ !). Chỉ lúc
tầu đêm lăn bánh chúng tôi mới được thở, nhưng thở trong lo lắng v́ đây là
lần đầu sang Đức, không biết thành phần “khán giả” ra sao để liệu mà “tŕnh
diễn”. Tôi bèn hát khẽ một câu trong bài “Tiền Thân” do Trần Quan Long phổ
nhạc để …..biết là ḿnh c̣n đang thở : “ Kiết già trên đá. Nhắm mắt chắp
tay. Thở vào tâm Bát Nhă. Thở ra lệ trần ai…”
Bác sĩ Nha
Khoa Thục Quyên đón chúng tôi lúc 9 giờ sáng hôm sau tại nhà ga
Hauptbahnhof, Munich. Hiện cô điều hành một Trung tâm Nha khoa và một Thiền
đường để ai muốn đến tu học, lễ Phật hoặc ngồi thiền, cũng như các hội đoàn,
đoàn thể có khuynh hướng Quốc gia dân tộc, muốn mượn để sinh hoạt. Qua điện
thoại viễn liên, cô có nhă ư thu xếp, mời đồng bào tới Thiền đường để chúng
tôi có dịp giới thiệu Đường Thiên Lư với đồng hương tại Munich.
Thư mời ghi
2 giờ trưa mà mới hơn 1 giờ,
nhiều đồng bào đă tới. V́ đây là Thiền đường nên quan
khách đều ngồi trên tọa cụ. Thiền đường ấm cúng, trang nhă và nghệ thuật, từ
kệ sách tới b́nh hoa, từ thư họa tới mành trúc, trang kinh mở, tiếng chuông
ngân…nhất nhất đều có bàn tay chủ nhân chăm sóc. Chúng tôi được dành hai tọa
cụ sát bàn thờ Phật, đối diện quan khách. Đă từng quen với không khí Thiền
đường, chúng tôi ngồi bán già, tâm thanh thản, ư hiển bày, và bắt đầu buổi
nói chuyện. Qua cách lắng nghe đầy đạo vị, chúng tôi ghi nhận được sự cảm
thông của cử tọa. Sự cảm thông đó lên cao độ khi cô Thục Quyên mời mọi người
phát biểu ư kiến sau khi chúng tôi dứt lời. Một điều bất ngờ đối với Thục
Quyên là rất nhiều vị muốn phát biểu, khiến cô phải điều khiển, tuần tự mời
vị nào giơ tay trước. Riêng Linh Linh Ngọc cũng có một bất ngờ thật cảm động
là được gặp lại cô giáo dạy toán năm xưa tại trung học Trưng Vương, cô Hoàng
thị Doăn (các bạn Trưng Vương c̣n nhớ không ?). Theo cô Doăn th́ khi nhận
được giấy mời tới dự buổi ra mắt sách, nh́n thấy tên tác giả Đường Thiên Lư,
cô bỗng nghi rằng, đây chính là con bé học tṛ dốt toán của ḿnh năm xưa. Cô
liền điện thoại cho Thục Quyên để điều tra cặn kẽ. Khi biết chắc rồi, cô
Doăn dặn Thục Quyên giữ bí mật, xem tṛ có nhận ra cô giáo cũ không ! Làm
sao mà quên nhau được, thưa cô giáo yêu của em. Riêng Trần Quan Long th́ gặp
lại một chiến hữu cùng binh chủng Thiết Giáp hiện cư ngụ tại Munich này.
Sau phần hội
luận, phát biểu, cô Doăn mang sách đến từng vị hiện diện. Tiếc thay, sách
quá nặng nên dù chúng tôi cố khiêng tối đa cũng không đủ trao tới tất cả
quan khách. Đồng bào thể hiện t́nh thương yêu và thân ái với thái độ vui vẻ
đứng chờ tác giả kư tên. Có vị, cầm tới 2 cuốn Đường Thiên Lư, trong khi
đứng chờ đă giải thích với anh Trần Quan Long là con gái ông đang phải t́m
tài liệu về cuộc cách mạng thời thập niên 1930 tại Việt Nam để hoàn tất một
biên khảo bằng tiếng Pháp. Vấn đề khá nan giải với cô con gái của ông là
biết t́m tài liệu ở đâu, và lại c̣n phải viết bằng Pháp ngữ nữa. Th́ đây,
Đường Thiên Lư đă sẵn sàng cho cô rồi ! Ông ấy mừng quá, nói phải mua 2
cuốn, một cho ông và một để tặng con. Ông nghĩ rằng đây là món quà đẹp nhất
mà con ông mong đợi. Ra đến cửa, ông c̣n ngoái lại, nói thêm lời cám ơn !
Chiều đông,
trời Munich lạnh trừ 5, trừ 7 độ là thường, nhưng với người đến từ miền nắng
ấm Cali th́…không thường chút nào. Cái khó là, chẳng lẽ vượt mười ngàn cây
số tới đây để xong việc rồi… trùm chăn ! Thế là chúng tôi theo Thục Quyên ra
phố, ăn Bratwurst (thịt nướng đặc biệt) trên lề đường đầy hàng quán rộn rịp
quà Giáng sinh, vào tiệm Hackerhaus uống bia Hacker đặc sản của Đức, đi qua
cổng Sendlinger Tor, khởi điểm của bức tường lớn bao quanh thành phố, chen
vai cùng hàng trăm người trong khu Marienplatz rực rỡ đèn mầu để vừa nhóp
nhép nhai bánh kẹo, vừa nghển cổ nh́n lên hành lang tầng hai của nhà thờ New
Gothic Rathaus, nghe ban nhạc thành phố tŕnh diễn nhạc Giáng Sinh …v…v…
Trần Quan Long th́ nhất định phải chụp một tấm h́nh đứng ở quảng trường, nơi
khi xưa Adolf Hitler đă đứng hô hào Nazi là thiên đường hạ giới!
Ba ngày ngắn
ngủi ở Munich là ba ngày đầy đạo vị, thân thương, với t́nh đồng hương, t́nh
chị em, t́nh thầy tṛ, t́nh bè bạn……Xin cám ơn thân t́nh của Munich.
Trở lại
Paris giữa tuần thứ hai của tháng 12, chúng tôi phải chuẩn bị cho hai buổi
họp mặt kế tiếp là tối 11 tháng 12, tiệc khoản đăi các thân hữu Paris tại
nhà hàng Caravelle và trưa 12 tháng 12, dự lễ tưởng niệm nhà cách mạng
Trương Tử Anh, Đảng trưởng của Đại Việt Cách Mạng Đảng tại Trung tâm Quốc tế
Fiap, pḥng hội Lisbonne, một hội trường sang trọng ở Paris. Khi chúng tôi
ra mắt Đường Thiên Lư tại Thượng viện Pháp, rất nhiều vị thuộc Đại Việt Quốc
Dân Đảng đă nhận được giấy mời và đến dự. Có lẽ thân hữu của chúng tôi tại
Paris nghĩ rằng cuốn Đường Thiên Lư viết về cuộc cách mạng của Việt Nam Quốc
Dân Đảng, mà Đại Việt Quốc Dân Đảng và VNQDĐ có cùng chung mầu cờ nên đă gửi
nhiều giấy mời quư vị trong Đại Việt Quốc Dân Đảng chăng ? Thật là thâm trầm
và cảm động. Ngay sau khi chúng tôi có mặt tại Paris hai ngày, quư vị trong
Đại Việt QDĐ đă có ḷng mời chúng tôi dự buổi họp nội bộ chung kết những chi
tiết buổi lễ tưởng niệm Cố Đảng Trưởng Trương Tử Anh
sẽ tổ chức tại hội trường Fiap. Trong buổi lễ này, Ban tổ chức có nhă ư sẽ
dành cho chúng tôi thời lượng đủ để giới thiệu Đường Thiên Lư, đánh dấu sinh
nhật lần thứ 100 của anh hùng dân tộc Nguyễn Thái Học. Số sách mang theo
không c̣n bao nhiêu nhưng chúng tôi cũng ráng khiêng hết đến hội trường, dù
không nghĩ là sẽ tiêu thụ nhiều ở đây. Nhưng chúng tôi đă lầm ! Với không
khí trang nghiêm và hùng tráng của buổi lễ tưởng niệm nhà cách mạng Trương
Tử Anh, th́ sự có mặt của một cuốn sách viết về tinh thần cách mạng sẽ là
những vân thạch chạm nhau để cùng làm bùng cháy khí phách kiên cường, ḷng
yêu nước, niềm hănh diện về tiền nhân, tiềm ẩn trong mỗi con dân Việt Nam.
Thế nên, trong giờ giải lao, đồng bào hiện diện đổ xô về bàn sách. Thân hữu
Hoàng Hải, người phụ trách bán sách chưa kịp quay về bàn th́ bàn đă trống
trơn không c̣n một cuốn nào! Anh đành đứng đó, vui vẻ chuyển sách mà đồng
bào đă tự đến lấy, để tác giả kư tên. Chúng tôi và ban dịch thuật Pháp ngữ
gồm anh Antoine Nguyễn Tấn, Giáo sư Thạc sỹ Thomas Larget, Giáo sư Hàn Lâm
Tiến sỹ Lê Mộng Nguyên phải lên máy vi âm cám ơn đồng bào và hứa sẽ gửi thêm
sách sang Paris.
Trong tuần
lễ thứ ba ở Pháp, chúng tôi được có đôi chút th́ giờ để thăm viếng gia đ́nh
ở Antony, thăm mộ một người anh đă yên nghỉ tại nghĩa trang Ancien Vitry
thuộc Vitry Sur Seine cách quận 13 vài dặm.
Trước khi
lên đường về lại Hoa Kỳ, chúng tôi được dự buổi kỷ niệm ngày Đảng sinh của
Việt Nam Quốc Dân Đảng tại tư gia thân hữu Hoàng Hải. Buổi lễ có tính cách
nội bộ nhưng vô cùng trang nghiêm với đầy đủ nghi lễ và có sự hiện diện của
đại diện Ḥa Hảo, Đại Việt Quốc Dân Đảng, Cộng đồng v. v... Sau khi chào
Quốc kỳ, Đảng kỳ, mọi người đều xúc động khi nghe Việt Dzũng cất tiếng hát
trầm buồn diển tả “Chiêu Hồn Tử Sỹ Việt Quốc” do Trần Quan Long sáng tác.
Hương trầm được đốt lên tưởng như phảng phất anh linh bao “anh hùng tử mà
khí hùng bất tử” !.
Sáng sớm
ngày 22 tháng 12 năm 2004, thân hữu Hoàng Hải đưa chúng tôi ra phi trường
Charles De Gaulle để về lại Los Angeles trong niềm lưu luyến của nhiều bè
bạn thân thương, trong cả lời trách “khó thương” của các thân hữu bên Anh
quốc v́…không c̣n cuốn sách nào, lấy ǵ ra mắt ở Luân Đôn ?
Tổng kết:
Ngoài tất cả lượng sách đă được đồng bào và thân hữu ở Paris (Pháp) và
Munich (Đức) hưởng ứng, chúng tôi đă gửi trước 2 thùng sách sang Paris và đă
phân phối tới:
Thư viện Đại
học Sorbonne
Thư viện
Quốc Gia Mitterand (Pháp)
Thư viện các
Giáo xứ Việt Nam tại Paris và các vùng phụ cận
Thư viện
Chùa Khánh Anh
Thư viện thị
xă Eragny
Thư viện
thành phố Cergy Pontoise
Đài phát
thanh Tiếng Quê Hương – Radio Enghien
Ṭa soạn báo
Journal le Monde Littéraire France
Ṭa soạn báo
Journal le Figaro Littéraire France …
Sách gủi tặng:
Ông Jacques
Chirac, Tổng thống Pháp
Ông
Christian Poncelet, Chủ tịch Thượng viện Pháp
Ông Chủ tịch
Hàn Lâm Viện Pháp
Sách trao tận tay:
Ông Michel
Tauriac, chủ tịch “Hội các nhà văn tranh đấu Pháp”
Ông
Guillemain, giám đốc nhà xuất bản Duquesue của Thượng viện Pháp
Bà Laure
Sainetelette, Tổng thư kư “Hội các nhà văn tranh Đấu Pháp”
Với tất cả
cố gắng, chúng tôi đă tạm hoàn thành phần vụ mà chúng tôi tự nhận phải làm
và đă được nhiều đồng hương, thân hữu tin tưởng, yểm trợ chúng tôi trên
nhiều phương diện.Với những gịng chữ này, chúng tôi xin tường tŕnh với tất
cả ḷng tri ân.
Đường thiên
lư c̣n dài. Một lần nữa, chúng tôi xin được nhắc lại lời Giáo sư Toàn Phong
Nguyễn Xuân Vinh đă viết khi giới thiệu Đường Thiên Lư “Không ai trong chúng
ta muốn làm một kẻ độc hành”.
Đa
tạ.
Linh Linh Ngọc
Tác
giả “Đường Thiên Lư”, tuyển tập truyện ngắn tam ngữ Việt-Pháp- Anh
Trần Quan Long
Giám đốc nhà phát hành Gió Đông
La
Mirada, Los Angeles, USA
Ngày 23 tháng 12 năm 2004