VÒNG THÒNG LỌNG
Đỗ Thái Nhiên

Bây giờ không còn là lúc đặt nghi vấn: tin tức về mức độ qui mô của những cuộc đình công tại Việt Nam là chính xác hay không? Bây giờ cũng không còn là lúc phân tích để lượng định xem những cuộc đình công kia có khả năng lan rộng trên toàn lãnh thổ hay không? Bây giờ chính là lúc người Việt Nam trong và ngoài nước nên nghĩ đến câu hỏi: phải chăng phong trào đình công tại Việt Nam là một vòng thòng lọng đang ôm lấy yết hầu của đảng CSViệt Nam ? Nhằm đi tìm giải đáp cho thắc mắc vừa nêu, bài viết này xin được phân tích và nhận định các vấn đề sau đây: nguyên nhân, bản chất và giải pháp của phong trào đình công.
Ị- Nguyên nhân của phong trào đình công.
Năm 1989, CSVN quy định lương tốit hiểu của công nhân Việt Nam làm việc cho những doanh nghiệp có vốn đầu tư của ngoại quốc (gọi tắt: FDI ) là từ 45 đến 50 Mỹ Kim. Mười năm sau nhằm lấy lòng doanh nhân ngoại quốc, chính phủ CSVN bằng quyết định số 53/1999/QĐTTg ngày 26/3/1999 đã hạ mức lương tối thiểu của công nhân FDI xuống 35 - 45 Mỹ Kim. Mặt khác, CSViệt Nam bao giờ cũng cưỡng bách công nhân phải nhận tiền lương với hối suất 01 Mỹ Kim đổi lấy 13910 đồng Việt Nam (giá cả thị trường hiện nay là trên dưới 16.000). Như vậy công nhân bị bóc lột hai lần: tiền lương quá thấp và hối xuất bị ép gíạ
Từ 1999 đến 2006, thu nhập bình quân theo đầu người gia tăng 50%, giá cả tiêu dùng gia tăng 40% (http://aseansec.org/macroeconomic/aq_ gdp 22.htm). Trong khi đó lương công nhân FDI hoàn tòan bị đông la.nh. Điều này giúp chúng ta hiểu được bằng cách nào CSVN đã đưa mức sống của công nhân xuống đáy xã hộị Đây là lý do giải thích tại sao bà Elin Gauffin (Ủy Ban Công Nhân Quốc tế Thụy Điển - Committee for workers international - CWI - Sweden - 02/06/06) đã đưa ra nhận xét: "Công nhân tại Việt Nam thuộc thành phần bị bóc lột nhất thế giới". Đây cũng là lý do khiến cho Liên Hiệp Châu Âu EU đánh thuế 16% trên số lượng giầy do CSVN xuất khẩu vào Âu Châụ Châu Âu cho rằng CSVN đã qui định giá giày thấp hơn bình thường, đã phá giá. Sở dĩ CSVN có khả năng phá giá là vì họ đã tận lực bóc lột tiền lương của công nhân.
Song song với việc trả lương chết đói như kể trên, giới chủ nhân FDI còn hành hạ công nhân Việt Nam qua nhiều hình thức khác nhau: đánh đập công nhân. Không cho công nhân đi vệ sinh trong giờ làm việc. Làm trái ý chủ, công nhân bị phạt quỳ gốị Phần cơm trưa do FDI cung cấp cho công nhân bị ghi nhận là "không ăn thì đói, ăn thì ói". Chủ nhân tùy tiện tăng giờ làm việc hàng ngày của công nhân, nhưng trả lương cho giờ phụ trội lại thường bị giới chủ lờ đi ... (talawas.org, tuoitre.com.vn, đài RFA Online ngày 4 tháng 3/2006, Thanh Niên Online ngày 3/3/2006: bài viết "liên khúc đình công" ...).
Hoạt dộng của kinh tế thị trường tự do đòi hỏi: mỗi khi có sự xung khắc quyền lợi giữa chủ và thợ thì nghiệp đoàn liên hệ sẽ đứng ra bảo vệ quyền lợi của công nhân. Dưới chế độ CSViệt Nam, liên đoàn lao động, còn gọi là công đoàn (một tổ chư cù ngoại vi của đảng CSViệt Nam) đã làm gì để bảo vệ công nhân? Bản tin sau đây là câu trả lời mạnh mẽ dành cho câu hỏi vừa nêu: "Sáng thứ Năm, ngày 5 tháng 1 năm 2006, tại các khu chế xuất và khu công nghiệp, lực lượng thanh niên xung phong, đoàn viên thanh niên Cộng Sản, công an thành phố HCM, công an huyện Thủ Đức, công an tỉnh Bình Dương, cán bộ công đoàn, cán bộ liên đoàn lao động ... đã bủa ra khắp mọi nẻo đường nhằm tìm cách phát hiện sớm và ngăn chặn kịp thời các vụ đình công (lời ông Vũ Huy Cận, Chủ Tịch Liên Đoàn Lao Động Thành Phố HCM - tin RFA ngày 9 tháng 1 năm 2006)". Liên đoàn lao động, công đoàn hiển nhiên là các loại "công an lao động". Công đoàn chỉ biết phục vụ quyền lợi của đảng CSVN và của những chủ doanh nghiệp ngoại quốc (những người đã "trà nước" rất hậu hỹ cho CSVN). Điều oái oăm là cho tới ngày nay công đoàn vẫn sống nhờ vào đồng tiền thu góp từ tay công nhân Việt Nam.
Trong khi công đoàn cộng sản vẫn diễn vở tuồng "ăn cây nọ rào cây kia" thì tòa án lao động tại Việt Nam đã giải quyết những tranh chấp lao động như thế nàỏ Kính mời bạn đọc hướng mắt nhìn về tòa án lao động của CSVN: "trong mười năm qua, hệ thống tòa án chưa từng một lần xét xử một vụ tranh chấp lao động tập thể của người lao động" (talawas.org ngày 19/1/2006: "Tính Chính Đáng Của Những Cuộc Đình Công Bất Hợp Pháp", tác giả Lâm Yến).
Công Đoàn làm công tác "công an lao động". Tòa án Lao Động thản nhiên "ngủ ngồi" mười năm. Sống trong guồng máy lao động không có bộ phận thoát hơi an toàn, công nhân không còn giải pháp nào khác hơn là hành động đình công hàng loạt. Ngày 28/12/05 phong trào đình công thực sự làm cho dư luận chú ý. Chưa tới hai tuần sau đó, ngày 06/01/2006 Thủ Tướng CSVN Phan Văn Khải đã vội vàng ký quyết định tăng 40% lương tối thiểu cho công nhân FDI kể từ tháng 2/2006. Thế nhưng chữ ký chưa ráo mực, CSVN lại ra lệnh đình hoãn việc tăng lương này đến tháng 4/2006. Sự kiện vừa kể làm người VN nhớ tới một câu chuyện cũ: tháng 5/1975, CSVN đã thông báo để mọi người hiểu rằng thời hạn "học tập cải tạo" dành cho quân nhân và viêc chức VNCH chỉ là 10 ngàỵ Trong thực tế, 10 ngày trở thành một, hai thập niên. Mang chuyện "học tập cải tạo 1975" đem so với lời hứa tăng lương hiện nay của CSVN, chúng ta không thể tìm thấy điều gì khác hơn hai chữ "dối gạ". Đó là một trong những lý do giải thích tại sao phong trào đình công tại VN vẫn tiếp tục lan tràn từ Nam ra Bắc.
IỊ- Bản chất chính trị của phong trào đình công.
Ạ- Quan điểm thứ nhất.
Ở những xã hội kinh tế thị trường tự do thực sự, đình công chỉ là những "đối thoại" thông thường giữa chủ và thơ.. Những "đối thọai" kia mang bản chất kinh tế xã hộị Từ hai thập niên qua, CSVN tự nhận là họ đã tự nguyện đi theo kinh tế thị trường tự dọ Vì vậy, phải chăng đình công tại VN cũng chỉ là một biến cố kinh tế xã hộỉ Chúng ta hãy trở về quá khứ để tìm giải đáp cho câu hỏi nàỵ Trước ngày "đổi mới" xã hội VN chỉ gồm hai thành phần: thống trị và bị trị, chủ và thơ.. Thống trị là đảng CSVN. Bị trị là quần chúng nhân dân. Chủ là đảng CSVN trong những công ty quốc doanh. Thợ là quần chúng nhân dân làm việc cho quốc doanh và những tổ chức vệ tinh của quốc doanh. Như vậy đảng CSVN là nhà cầm quyền kiêm nhiệm vai trò chủ nhân. Quần chúng VN vừa là công nhân vừa là giới bị tri.. Nằm giữa ông chủ CSVN và công nhân VN là tổ chức công đoàn. Đây là một tổ chức tay chân của đảng. Mặt phải, công đoàn có nhiệm vụ "bảo vệ" công nhân. Mặt trái, công đoàn là công an lao đô.ng. Loại công an này có nhiệm vụ tiêu diệt trong trứng nước mọi toan tính, đình công của công nhân.
Sau 20 năm đổi mới, CSVN ngày nay đã trở thành tư bản ĐỎ cấu kết với tư bản XANH (Đại Hàn, Đài Loan, Nhật Bản ...) để cùng nhau bóc lột công nhân VN. Trên địa bàn cấu kết này, tư bản Đỏ vẫn là ông chủ chính, ông chủ lớn có binh quyền. Tư bản Xanh chỉ là "thuộc viên" của tư bản Đỏ. Tư bản Xanh có nhiệm vụ mang lại lợi nhuận cho tư bản Đỏ. Lợi nhuận này vừa là những quyền lợi tài chánh được chia phần chính thức trong kinh doanh, vừa là tiền "trà nước", "tiền lót tay" do tư bản XANH đút lót tư bản đỏ. Để đền ơn, đáp nghĩa tư bản Xanh, tư bản Đỏ ngày đêm chăm chỉ điều động "công an lao động" (công đoàn) và các loại binh quyền khác tích cực bảo vệ tư bản Xanh. Nếu không có cái dù tư bản Đỏ, làm sao tư bản Xanh lại có thể vừa bóc lột, vừa chà đạp nhân phẩm công nhân VN theo kiểu quan hệ chủ thợ dưới chế độ tư bản sơ khai, tư bản rừng rú? Tại VN, tư bản Đỏ và tư bản Xanh chỉ là một. Đình công chống tư bản Xanh chính là đánh vào tư bản Đỏ, chính là chống nhà cầm quyền CSVN. Đây là bản chất chính trị của phong trào đình công hiện nay được nhìn bằng quan điểm thứ nhất.
B.- Quan điểm thứ hai:
Năm 1972, Hoa Kỳ dội bom xuống miền Bắc VN. Đảng CSVN đoàn kết chung quanh những súng phòng không để được tồn tạị Lượng là bom, chất là đoàn kết. Sau 1975 Cộng Đồng VN Hải Ngoại, Hoa Kỳ và các quốc gia khác trong cộng đồng quốc tế rắc Mỹ Kim xuống toàn lãnh thổ VN. Đảng CSVN trở nên tham ô và chia rẽ cùng cực. Lượng là Mỹ Kim. Chất là tham ô và chia rẽ. Lượng đã đổi từ bom đến Mỹ kim. Chất đã đổi từ đoàn kết đến chia rẽ và tham ộ Đó là chân ý nghĩa của quy luật triết học, lượng đổi làm chất đổi và ngược lạị
Trong quan hệ giữa kinh tế và chính trị, trước 1985, kinh tế VN là kinh tế quốc doanh. Chính trị VN là chính trị CS độc tài toàn tri.. Lượng kinh tế quốc doanh ăn khớp với chất chính trị độc tàị Sau 1985, kinh tế VN đổi thành kinh tế thị trường tự dọ Thế nhưng thay vì kinh tế tự do phối hợp với chính trị tự do dân chủ, CSVN do mưu đồ tham ô đã cưỡng bách lượng kinh tế tự do phải chung sống với chất chính trị độc tàị Từ đó lượng đổi nhưng chất không đổị Từ đó xung khắc chất và lượng đã là một tảng đá lớn chặn ngang bước tiến của lịch sử. Làm thế nào để phá vỡ tảng đá kiả Chắc hẳn xã hội VN không thể từ bỏ kinh tế thị trường tự do để trở về với kinh tế quốc doanh của CS. Chọn lựa còn lại chỉ có thể là chế độ CSVN độc tài phải bị đào thảị Phong trào đình công hiện nay tại VN chính là dấu hiệu đầu tiên cho chúng ta thấy: lượng kinh tế thị trường tự do đang nỗ lực cưỡng bách chất chính trị độc tài phải nhường chỗ cho chất chính trị tự do dân chủ. Đó là bản chất chính trị của cuộc đình công được nhìn từ quan điểm thứ haị
C.- Quan điểm thứ ba:
Điều 4 hiến pháp 1992 của CSVN viết như sau: "Đảng CSVN, đội tiên phong của giai cấp công nhân VN, đại biểu trung thành quyền lợi của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, theo chủ nghĩa Mác Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, là lực lượng lãnh đạo nhà nước và xã hội".
Bây giờ chúng ta hãy xét xem trên bàn cờ đình công, đảng CSVN và công nhân VN đã gây những tác động gì đối với điều 4 hiến pháp? Có thể nói được rằng đảng CSVN và công nhân VN đã đánh đấm lẫn nhau trên một sân khấu có tên là "những công ty có vốn đấu tư của tư bản ngoại quốc" (FDI).
_ Đảng bỏ rơi công nhân để ra mặt bênh vực công ty ngoại quốc (nhandan.com.vn/tinbaidang/noidung/?top=37&sub=50&article= 51276)
_ Đảng bắt bớ giam cầm 100 công nhân đình công. Số phận của những người này hiện vẫn bị đảng dấu kín (Vietmedia 9/1/2006).
_ Đảng đánh đập công nhân tàn tệ nhằm dẹp tan đình công (Vietmedia 9/1/1006).
_ Cuộc đình công lan rộng từ công ty ngoại quốc qua công ty quốc doanh và tư doanh Việt Nam, từ Nam ra Trung ra Bắc (BBCvietnamese.com- 20/2/06).
_ Công nhân đập phá công xưởng để phản đối liên minh CSVN và công ty Freetrenđsaigon (VNN ngày 28/12/05).
Những thù, tạc giữa công nhân và cộng sản Việt Nam nhiều vô hạn, bài viết này chỉ nêu ra một số trường hợp điển hình để đi đến hai nhận xét:
_ Nhận xét một: đảng CSVN đã mặc nhiên xé bỏ điều 4 hiến pháp thông qua hành động chống lại quyền lợi của công nhân.
_ Nhận xét hai: công nhân Việt Nam đã mạnh mẽ xóa bỏ điều 4 hiến pháp bằng cách ngang nhiên đình công chống lại những công ty được đảng đỡ đầu, chống lại CSVN.
Không còn nghi ngờ gì nữa, trên kịch bản đình công: CSVN ở vào thế vạn bất đắc dĩ, công nhân ở vào thế chống bóc lột, đôi bên đều quyết liệt xóa bỏ điều 4 hiến pháp. Đó là bản chất chính trị của cuộc đình công được nhìn từ quan điểm thứ bạ
Cả ba quan điểm nêu trên đều làm nổi bật một chủ điểm: cuộc đình công mang bản chất chính tri.. Có nhìn ra bản chất kia chúng ta mới có thể tiên liệu được một giải pháp cho phong trao đình công.
IIỊ- Giải pháp cho phong trào đình công.
Bản chất chính trị của phong trào đình công mang hàm ý rằng phong trào đình công chỉ có thể kết thúc bằng một giải pháp chính tri.. Giải pháp chính trị đó được hình thành từ những giao đấu giữa hai thế lực đối nghịch lẫn nhaụ Tìm hiểu đấu pháp của CSVN và của công nhân VN sẽ giúp chúng ta thấy được một cách cụ thể: thế nào là giải pháp cho phong trào đình công.
Ạ- Đấu pháp của giới công nhân: đấu pháp gồm hai yếu tố thế và lực.
1/. Thế của công nhân: "thế" là yếu tố tâm lý hối thúc con người mạnh mẽ hành đô.ng. Công nhân có các thế sau đây:
ạ- Thế của những người bị bóc lột tân xương tủy: CWI (Committee for Workers International) Ủy Ban Công Nhân Quốc Tế Thụy Sĩ xác nhận: "Công nhân tại Việt Nam thuộc thành phần bị bóc lột nhất thế giới".
b.- Thế của công bằng và lẽ phải: Công Ước Quốc Tế Về Các Quyền Kinh Tế, Xã Hội và Văn Hóa, điều 7 khoản a qui định: "(quốc gia thành viên) bảo đảm trả thù lao cho tất cả mọi công nhân ít nhất với: tiền lương thỏa đáng và thù lao bằng nhau cho những công việc có giá trị như nhau, không có sự phân biệt đối xử nào..."
CSVN xingia nhập công ước này ngày 24/9/82 (Lời kêu gọi cho Quyền Công Nhân tại Việt Nam của 22 nhà đấu tranh quốc nội - Người Việt Online 03/21/2006). Thế nhưng, CSVN đã làm ngược lại những gì họ ký cam kết. Xã hội Việt Nam đang sống dưới chế độ độc đảng toàn tri.. CSVN là chủ nhân ông lớn nhất của toàn bộ guồng máy sản xuất đã chủ trương trả lương cho công nhân bằng những phân biệt đối xử trắng trợn: FDI, quốc doanh, tư doanh VN, công nhân, nông dân, quân đội, công an v.v...
c.- Thế của tiếng gào thét bởi dạ dầy: như chúng ta đã biết: công nhân FDI là những công nhân có "lương cao nhất". Điều bi thảm nằm ở điểm: lương cao ở đây chỉ là 2 Mỹ Kim mỗi ngày với hối xuất bóc lột 13910 đồng ăn một Mỹ Kim. Từ 2 Mỹ kim vừa kể nhìn xuống đời sống của công nhân làm việc cho quốc doanh và tư doanh nội địa, nhất là công nhân trong khu vực nông nhiệp, chúng ta mới hiểu được mức độ đói khổ cùng cực của công nhân Việt Nam, quần chúng Việt Nam, giới bị trị Việt Nam.
2/. Lực của công nhân: thế phẫn nộ của người bị bóc lột cộng với thế của lòng yêu chuộng công bằng, cộng với thế của tiếng gào thét từ dạ dầy cộng với bản chất chính trị của phong trào đình công đang từng bước một làm cho phong trào này lan rộng từ Nam ra Bắc, từ công nhân qua nông dân và lan tới toàn dân bị tri..
Mặt khác do tâm lý "máu chảy ruột mềm" đồng bào VN hải ngoại không thể không nhập cuộc phong trào đình công quốc nộị Hành động nhập cuộc có thể là biểu tình phản đối CSViệt Nam toa rập với doanh nhân ngoại quốc bóc lột công nhân Việt Nam tận xương tủỵ Hành động nhập cuộc còn có thể là gây quỹ đình công, quỹ hổ trợ pháp lý cho công nhân trong các thủ tục tài phán lao động quốc gia và quốc tế, kêu gọi thế giới, đặc biệt là những tổ chức lao động quốc tế tích cực bênh vực quyền lợi chánh đáng của công nhân và nhân dân lao động VN ... Những công tác nhập cuộc phong trào đình công tại quốc nội đã và sẽ được các tổ chức cộng đồng VNHN trên khắp thế giới cụ thể hóa, chi tiết hóa trong tương lai trước mắt.
Các diễn tả sơ phác kể trên nhằm giúp Bạn Đọc hình dung được thế nào làụ lực của phong trào đình công. Lực này sẽ phát triển đúng qui luật triết học: "Vạn vật vận động theo hình trôn ốc". Cuộc đình công đầu tiên nằm ở tâm hình trôn ốc. Những cuộc đình công kế tiếp nối đuôi nhau tạo thành những vòng xoáy trôn ốc liên tục và lớn dần cả về chất lẫn lươ.ng. Chất của phong trào đình công trên hình trôn ốc là quyết tâm chống bóc lột ngày càng gay gắt. Lượng của phong trào đình công làsố lượng công nhân, nông dân, quần chúng tham gia đình công ngày càng trở nên dồn dập như nước vỡ bờ. Những vòng ngoài cùng của hình trôn ốc là biểu thị của tình trạng khủng hoảng xã hội, khủng hoảng chính trị, chế độ độc tài tham ô bị quần chúng hạ bê.. Đương đầu với sóng thần "hình trôn ốc đình công" nhà cầm quyền CSVN đã có những đấu pháp nàỏ
B.- Đấu pháp của nhà cầm quyền CSVN.
1/. Thế của CSVN: thế của chế độ CSViệt Nam hiện nay là thế thất.
a- Thất thế vì chống lại quyền lợi của công nhân, quần chúng nghèo khổ. Mặc nhiên xé bỏ điều 4 hiến pháp do chính CSVN tuyên xưng.
b- Thất thế vì tham ô nhũng lạm, mua quan bán tước, bằng cấp giả mạọ Tại VN ngày nay mọi thứ, kể cả tình đồng chí, đều là giả. Chỉ có một sự kiện thực: đồng tiền chạy vào túi tham quan ô lại là đồng tiền thật.
c - Thất thế vì mặt nạ "chính quyền cách mạng" đã bị quần chúng xé bỏ từ lâụ Tâm lý sợ hãi chế độ độc tài đã được thay thế bằng tâm lý khinh miệt nhà cầm quyền. Người dân thách thức CSVN bằng cách công khai chế diễu viên chức cao cấp của đảng và nhà nước từ thành thị đến thôn quệ
2/. Lực của CSVN: Thế đã thất thì lực phải tàn.
a- Lực tàn do chia rẽ: chia rẽ trong tham ô, chia rẽ trong phân biệt CS Nam- CS Bắc; thân Mỹ- thân Tàu; quân đô.i-công an; hồi hưu-tại chức...
b- Lực tàn do "thượng bất chính hạ tắc loạn", người CSVN gọi là bệnh "trên bảo, dưới không nghe".
c- Lực tàn do khả năng điều hành guồng máy kinh tế, tài chánh, pháp lý... của CSVN vốn đã tồi tệ, nay lại càng tồi tệ hơn. Lý do: thay vì lo trau dồi kỹ thuật và nghệ thuật điều hành việc nước, CSVN đã dành trọn thời gian và tâm trí vào việc mua quan bán tước, tham ô bóc lột, thanh trừng nội bô....
đ Lực tàn do hoảng hốt trước một thực tế kinh hoàng: sau nhiều thập niên tham ô, độc tài, CSVN đã biến công quỹ thành một nhà kho trống rỗng, được niêm phong bởi tấm bảng "bí mật quốc gia". Chung quanh "bí mật quốc gia" là vô số cán bộ tiền bạc đầy túi, bằng giả đầy mình. Với nhân lực và tài lực như vừa kể, CSVN đã ứng xử như thế nào khi phải đối diện với sóng thần đình công? Chỉ sau hơn một tuần phong trào đình công khởi sự, thủ tướng CSVN đã hấp tấp ra lệnh tăng 40% lương tối thiểu cho công nhân FDI kề từ đầu tháng 02/2006, nhưng ngay sau đó lại hoản tới tháng 04/06. Sự việc này chứng tỏ CSViệt Nam đang hiển nhiên lâm vào tình huống tài cực kỳ hèn, sức cực kỳ mọn khi phải đối mặt với sóng thần đình công. Vả lại GIẢ SỬ ( chữ giả sử xin viết thật đậm nét) CSViệt Nam có khả năng diệt trừ tận gốc rễ tệ nạn tham ô trong một sớm một chiều họ vẫn không cách chi vực dậy mực sống của toàn dân bằng sự hổ trợ của "nhà kho bí mật quốc gia" đi kèm với quả núi bằng giả. Xin nhớ cho rằng do tham o,â triều đình Hà Nội đã đẩy lùi và cột chặt mực sống kia vào quá khứ của một hai thập niên về trước.

Công việc phân tích và nhận định nguyên nhân, bản chất và giải pháp của phong trào đình công tại QUÊ NHÀ đã đưa dẫn người Việt Nam đứng trước một hoạt cảnh: phong trào đình công chẳng khác nào một vòng thòng lọng đang ôm lấy yết hầu của đảng CSVN. Mỗi cuộc đình công là một động tác làm cho vòng thòng lọng xiết chặt thêm. Sau cùng CSVN mất hết dưỡng khí. Giờ gục chết của chế độ độc tài tham ô chính là giờ thể chế TỰ DO DÂN CHỦ thăng hoa trên quê hương Việt Nam. Đó là chân ý nghĩa của nhận thức : phong trào đình công của công nhân, nhân dân VN mang bản chất chính trị phải được kết thúc bằng một giải pháp chính trị vâ.y./.

Đỗ Thái Nhiên