NĂM GÃY GÁNH…

Nguyen Hai Son

“Mã đề, Dương cước anh hùng tận
Thân, Dậu niên lai kiến thái bình.”

Khi còn là một thanh niên ỷ mình sức dài vai rộng, gánh một bó lúa thật to. Đòn gánh yếu quá chịu không nổi và cuối cùng gãy làm hai. Sau này thấy ai gánh nặng, nhiều người nhắc nhở rằng: Coi chừng gãy gánh! Những cuộc hôn nhân không hạnh phúc phải chia lìa, bà con ta nói rằng: Gãy gánh giữa đường.

Báo cáo tại Quốc hội về nhiệm vụ kinh tế-xã hội năm 2005, ông Phan Văn Khải đưa ra con số tăng trưởng kinh tế năm 2005 là = hoặc > 8.5%. Ông ta nói rằng: trong những năm qua, nền kinh tế tăng trưởng không đạt yêu cầu. Do vậy, năm này phải gánh cho 4 năm thì mới hoàn thành kế hoạch năm năm và như thế mới thực hiện được nghị quyết Đại hội lần IX của Đảng đề ra....Một năm gánh cho mình không nổi, huống hồ gì gánh cho bốn năm. Tham vọng như vậy là gánh cả cái di họa CS.

Liền sau đó, ngày 05/12/ 2004, theo chỉ thị của Ban bí thư; bà Trương Mỹ Hoa thay mặt Hội đồng thi đua khen thưởng Nhà nước tổ chức một cuộc họp bất thường tại TP.HCM. Tiêu điểm của cuộc họp nhằm quán triệt tinh thần thi đua với quyết tâm hoàn thành kế hoạch đề ra. Mục tiêu kinh tế là con số 8.5%, và mục tiêu chính trị là năm có nhiều ngày lễ lớn. Thời gian thi đua là từ ngày phát động phong trào cho đến cuối năm 2005. Nhiều ông Phó chủ tịch kiêm trưởng Ban thi đua của các Tỉnh, Thành đã đặt bút ký vào sổ vàng cam kết… Như vậy là cuộc đua đã bắt đầu!

Xin nhắc lại rằng; Hội đồng thi đua Khen thưởng là nơi đánh trống gõ dùi, hối thúc các phong trào thi đua; và sau đó sẽ họp hành liên miên để tổng kết, phát giấy khen bằng khen. Một việc làm mang tính hình thức và khoa sáo hơn là ra sức làm việc.

Nhìn vào những sự kiện trên, chúng ta thấy nền kinh tế VN vẫn mang nặng tính tập trung quan liêu. Trước khi tiến hành công việc, người ta đặt trước chỉ tiêu, làm lễ hạ quyết tâm; rồi sau đó mới bắt tay làm việc. Đến khi làm không nổi thì sinh ra báo cáo láo. Hậu quả, nhiều công trình chỉ có nền móng với những đống bê tông và cột thép đâm tua tủa dang giữa trời từ năm này qua năm khác. Những công trình chào mừng lễ hội thì thi công cẩu thả, làm bừa làm ẩu, ăn cắp vật tư; sau khi khánh thành là bắt đầu lún nứt… Đây là căn nguyên của bệnh thành tích không thể nào chữa được. Ở nước ngoài, hình như, không có cái chỉ tiêu này mà chỉ có dự báo. Ví dụ, dự báo tăng trưởng kinh tế của Singapore năm 2004 là 4.8% ...

Thế giới đang thay đổi từng ngày, làm sao có thể lập kế hoạch cụ thể được, trong khi bản thân lại quá cứng nhắc trong cách giải quyết vấn đề. Những mệnh lệnh từ trên đưa xuống chỉ áp dụng được trong nền kinh tế chỉ huy, còn khi đã bước vào nền kinh tế thị trường thì những mệnh lệnh ở trên chỉ trói buộc sức sáng tạo bên dưới và làm kìm hãm sự phát triển xã hội mà thôi.

Nhìn vào những tham vọng của CS, chúng ta có thể nói rằng, Hà Nội đang lên dây cót nhằm tháo gỡ những bế tắc hiện nay. Họ đã chích doping chăng? Trong lịch sử Đảng CSVN, năm 2005 là năm khá đặc biệt. Một năm có quá nhiều sự kiện, nỗ lực, sự dồn nén; những tham vọng cần đạt được cũng như những rủi ro không thể tránh khỏi.

Năm 2005 là năm quên mình đi để sống cùng thiên hạ.

Năm 2005, CSVN đứng trước áp lực phải thay đổi, áp lực này phát sinh trong quá trình hội nhập. Cứ mỗi bước tiến ra bên ngoài đảng phải tự thay đổi mình. Mục tiêu mà đảng đề ra là cuối năm 2005 phải gia nhập WTO. Điều kiện đầu tiên để gia nhập WTO là phải đàm phán với các quốc gia khác để sửa đổi luật lệ và chính sách cho phù hợp với quyền lợi đa bên.

Xã hội CS là một xã hội khép kín, giống như xã hội Bắc Triều tiên hiện nay. Người dân sống trong xã hội đó không được biết những gì đang xãy ra “bên ngoài”. Bên ngoài ở đây là bên ngoài môi trường họ đang sống và những điều mà họ cần phải biết; chứ không nhất thiết là thế giới bên ngoài, nước ngoài. Khi một xã hội đi từ khép kín đến cởi mở, người dân trong nước cũng thay đổi tầm nhận thức của mình. Một điều thực tế là xã hội VN đã cởi mở, dễ chịu hơn cách đây mười năm; nhưng để theo kịp các nước xung quanh thì VN cần phải cởi mở nhiều hơn nữa và cần một thời gian nữa. Trong bối cảnh các nước trong khu vực đã tiến một bước rất dài thì VN còn đi chập chững, trong hoàn cảnh thế giới đang thay đổi như vũ bão thì VN vẫn cứ chậm chân. Tính bất cập và chần chừ của VN là do tại cơ chế.

Một điều dễ nhận thấy là những lực cản trong quá trình thay đổi không nằm ở bên ngoài mà nằm chính bên trong nội bộ đảng. CSVN vẫn còn lấy mục tiêu CNXH để định hướng phát triển đất nước, cho nên họ sẽ rất khó khăn khi phải hội nhập với thế giới bên ngoài. Cứ mỗi bước đi, họ ngoảnh lại nhìn xem mình có bị chệch hướng không? Đi như vậy thì làm sao đi nhanh được? Những quan điểm cố hữu của CNXH về phương thức sản xuất và đấu tranh giai cấp sẽ cản trở các mục tiêu của kinh tế thị trường. Chưa nói đến chuyện CSVN vẫn còn xem Mỹ và phương Tây là những kẻ thù luôn tìm cách chống phá họ.

CSVN gia nhập WTO trong thế bị động và chậm chạp, đến nổi các nhà thương lượng phải nhắc nhở là VN phải “nhanh chân” hơn nữa; nếu không sẽ mất cơ hội. Nhưng chính phủ và các doanh nghiệp nhà nước vẫn cứ thủng thẳng, trù trừ. Họ đã tiên liệu được những khó khăn, yếu kém khi phải bước vào sân chơi mới, do vậy không một quan chức nào muốn cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước.

VN phải gia nhập WTO trong một thế chẳng đặng đừng. Vì quen thói xin-cho nên họ không muốn thay đổi lề thói cũ đã ăn sâu vào tim óc của họ. WTO là một cuộc chơi sòng phẳng, ai cũng bình đẳng trong cuộc chơi này. Nếu anh muốn thọt tay vào túi người khác thì cũng để cho người khác thọt tay vào túi của anh. Ai nhanh tay hơn, giỏi giang hơn sẽ lấy được nhiều. VN gia nhập WTO sau Trung Quốc, cho nên sẽ bất lợi hơn trong việc cạnh tranh với hàng hóa của TQ trên thị trường thế giới, cũng như thương mại song phương qua biên giới hai nước.

Để gia nhập WTO, người ta tính rằng phải sửa đổi cả hàng trăm bộ luật và nghị định để phù hợp với luật pháp quốc tế. Đây là một công việc mà những người làm luật của VN biết chắc là không thể cáng đáng nổi.

Luật pháp là cái xương sống của các thể chế chính trị. Dân chúng dựa vào luật pháp để sinh sống, làm việc và cạnh tranh buôn bán… Trước đây, Đảng là luật pháp, luật pháp là Đảng. Đảng cho ai hạnh phúc thì người đó hạnh phúc; đảng muốn ai đau khổ thì người đó phải đau khổ. Hôm nay, đảng đứng trước một lựa chọn là hội nhập hay tiếp tục tụt hậu. Đảng chọn con đường hội nhập, khác với con đường của Cộng sản Bắc Triều tiên đang đi. Muốn vậy, Đảng phải hối hả làm luật để thiên hạ còn đến làm ăn với VN. Nhờ vào quá trình hội nhập mà luật pháp được cải thiện và công dân VN sẽ được bảo vệ và xét xử theo luật pháp quốc tế, chứ không phải theo luật pháp của Đảng.

Đưa cuộc sống vào luật là trách nhiệm của những nhà làm luật. Nhưng Quốc hội VN còn phôi thai, và cách làm luật của VN thì nhiêu khê. Khi bàn về Luật điện lực mấy ổng cãi nhau là thời gian nông dân phải trả tiền điện cho Công ty điện lực là ba tháng hay sáu tháng? Chuyện này có vẻ rảnh! Sử dụng điện là hợp đồng dân sự giữa nông dân và Sở điện lực, cứ để cho họ tự dàn xếp với nhau chứ mắc mớ gì mấy ông phải can thiệp. Nếu nông dân không trả tiền theo đúng thời hạn hợp đồng thì sẽ bị cắt điện, còn nếu căng thẳng quá thì đưa nhau ra tòa phán xử. Mấy ông lo cho dân cái kiểu này chỉ có bắt chẹt nông dân mà thôi. Năm nào mất mùa không trả được tiền điện, chắc nông dân phải chạy ra thành phố trốn nợ? Dân lo cho mấy ông tiền bạc ra thủ đô làm luật là để dân nhờ, chứ không phải gây thêm khó khăn cho dân.

Nhìn vào cách làm luật của VN là biết ngay là cách làm của những tay a-ma-tơ. Mỗi đại biểu Quốc hội phải ôm đồm nhiều việc, vừa là Chủ tịch Ủy ban vừa là Phó bí thư, nay lại kiêm thêm đại biểu quốc hội. Một năm hai mùa, đến hẹn lại lên, xách cặp ra thủ đô làm luật. Vừa không chuyên lại thiếu kiến thức tổng quát; vừa đứng trên vai trò của chính quyền để làm luật. Do đó, luật lệ không được người dân ủng hộ, không sát thực tế và không áp dụng được. Hậu quả, nhiều bộ luật đã sửa đổi nhiều lần và hôm nay còn tiếp tục sửa đổi.

Đưa luật vào cuộc sống là công việc của chính phủ; nhưng bộ máy nhà nước hiện nay quá cồng kềnh, yếu kém và hư hỏng. Hãy nghe ông Khải phát biểu như khóc, tại hội nghị Tổng kết tư pháp toàn quốc năm 2004: “Nhiều người nói với tôi có vụ trưởng, vụ phó nhận công văn giấy tờ đút vào hộc tủ cả tuần chả xem. Chuyên viên nhận được giấy tờ có khi “bỏ quên”, thiếu trách nhiệm…” Với một bộ máy gồm những con người tắc trách và chây lười như vậy, làm sao họ có thể hội nhập thành công với thế giới bên ngoài?

CSVN chưa chuẩn bị xây dựng một nền kinh tế thị trường; họ không có lý thuyết về thời kỳ quá độ, thời kỳ muốn thoát ra khỏi nền kinh tế chỉ huy. Nếu thị trường là chiến trường thì cho đến hôm nay, họ vẫn chưa tìm ra một vị tổng tư lệnh để có thể dàn binh bố trận nhằm mang lại thắng lợi trong một cuộc chiến tranh thương mại với thế giới bên ngoài.

Kim ngạch xuất khẩu của VN năm qua đạt mức kỷ lục: 26 tỉ đô la. Giá trị xuất khẩu phần lớn nhờ vào việc tăng giá dầu thô trên thị trường thế giới và số mặt hàng xuất khẩu sang thị trường Mỹ gia tăng. Điều này nói lên rằng xuất khẩu VN chỉ dựa vào tài nguyên thiên nhiên và những sản phẩm có hàm lượng chất xám thấp. Do vậy rất dễ bị cạnh tranh và mất thị trường vào tay các nước có cùng mặt hàng xuất khẩu, nhất là Trung Quốc.

Khi bước vào sân chơi mới, điều khó khăn lớn nhất của CSVN là phải thích ứng với những thay đổi của thế giới. Trong môi trường này, không có sự can thiệp bằng thư tay hay lệnh miệng của quan chức Đảng. Cho nên có thể nói; WTO là công cụ hất đổ vai trò lãnh đạo của Đảng và trả lại quyền lợi chính đáng cho người dân VN. Gia nhập WTO là một lộ trình bước gần đến nền dân chủ thông qua con đường thương mại. Lộ trình này không nằm ngoài tính toán của những người dân chủ trong nước.

Năm 2005 là năm vừa bồng em, vừa xay lúa, vừa tổ chức hội hè…

Năm 2005 là một năm có quá nhiều sự kiện, lễ kỷ niệm đối với Đảng CSVN: Cách mạng tháng 8 thành công, 60 năm thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa… Những sự kiện này phải được tổ chức linh đình, hoành tráng để dân chúng thấy được công trạng của đảng. Dù tốn kém mấy cũng phải làm cho ra trò..Chính phủ chỉ đạo: năm 2005 là năm sắp xếp doanh nghiệp, tăng cường thanh tra tất cả một số bộ ngành và các công trình xây dựng trọng điểm. Mấy năm trước không chịu làm, năm nay nước đến chân mới nhảy. Khi các doanh nghiệp nhà nước, tổng công ty… biết mình sắp bị kiểm tra sẽ tìm cách đối phó, sửa lại giấy tờ hồ sơ. Họ đâu còn thời giờ mà tính chuyện làm ăn. Tâm lý ai cũng vậy; cứ nghe nói thanh tra, kiểm soát là phải dừng lại để xem xét lại mình. Lần này không phải thanh tra cho có, mà thanh tra để vào WTO.

Năm 2005 là năm đại hội các cấp để đến đầu năm 2006 là Đại hội Đảng lần X. Đây là thời gian phê bình, tranh công đổ tội, đấu đá tranh giành quyền lợi. Rồi còn phải thay đổi nhân sự, chạy chọt ghế giếc, phải xuống địa phương để tổ chức đại hội cơ sở … Nói chung, năm 2005 là năm có nhiều biến động về nhân sự từ địa phương cho đến trung ương. Xin nhắc lại nhân sự là yếu tố quyết định sự thành bại của mọi sự nghiệp. Không có một đội ngũ nhân sự vững vàng, giỏi về chuyên môn, thiếu khả năng đối phó với những bất trắc, CSVN chắc chắn sẽ thất bại trên con đường cải cách.

Cuối năm 2004, nợ xấu ngân hàng đã lên trên 20%. Nếu tập trung giải quyết nợ xấu không để phát sinh thêm thì ngân hàng phải thắt chặt tín dụng. Như vậy các doanh nghiệp sẽ khó khăn hơn khi vay tiền, điều này sẽ dẫn đến một hệ lụy là nền kinh tế bị trì trệ. Tiền bạc đang chôn trong đất, chôn trong các công trình không phát huy hiệu quả. Nghị định 181 về đất đai làm những công ty chạy quy hoạch, phân lô bán nền nhà chết ngắt. Tiền bạc đầu tư dàn trải, chỉ số lợi nhuận trên vốn thấp, sản xuất kém cạnh tranh, sự tăng giá cơ học của các sản phẩm chiến lược như điện, than, sắt thép… sẽ làm suy yếu nền kinh tế. Các bộ ngành vẫn cương quyết giữ thế độc quyền kinh doanh, hậu quả làm cho sản phẩm của nền kinh tế thiếu sức cạnh tranh trong hòan cảnh hội nhập.

Nhiều người đang nghi ngờ về tính hiệu quả trong hoạt động tín dụng của các ngân hàng quốc doanh. Nhiều công ty kiểm toán cho rằng; nếu kiểm toán thì kết quả số dư trong ngân hàng sẽ là số âm. Đó là lý do giải thích tại sao các ngân hàng quốc doanh không muốn các công ty kiểm tóan nước ngoài vào làm việc và không muốn cổ phần hóa, mặc dù đã quá thời hạn mà chính phủ đặt ra.

Chính sách càng thắt chặt thì buôn bán càng khó khăn và kinh tế bị đình trệ. Khi một chính sách mới đời ra đời, người làm ăn khôn ngoan bao giờ cũng dừng lại để xem xét tình hình. Nhà đất đã đóng băng, nhiều tỉnh thành hạ giá đất thấp hơn giá thường giao dịch làm nhiều nhà đầu tư đất đai kẹt cứng. Bán không được mà giữ không xong, nhất là tiền bạc là của vay ngân hàng. Giá đất ở VN cao chót vót, giá ảo của một nhu cầu ảo trong một thị trường ảo. Những giá trị ảo này được những cái đầu tham nhũng đầy ảo tưởng thổi phồng lên.

Sự ổn định chính sách kinh tế vĩ mô là tiền đề cho sự ổn định xã hội. Nhưng chính sách CS thay đổi xoành xạch. Ngay cả cái chuyện hộ khẩu và cấp số nhà đã phức tạp và bất cập lắm rồi, huống chi là những vấn đề xã hội phức tạp khác.

Tình hình nội bộ rối ren như vậy nhưng ông Trời lại không thương. Hạn hán năm nay kéo dài trên diện rộng đã làm cho cuộc sống người nông dân trở nên khốn đốn. Từ năm ngoái đến đầu năm nay, Tây nguyên và Nam trung bộ hạn hán chưa từng có; rừng cà-phê cháy trụi, trâu bò chết khát… Mới cuối mùa mưa mà nước đã cạn; mọi năm, nếu có hạn phải ra hết tháng Giêng. Miền Bắc, con sông Hồng cạn khô đáy, mực nước xuống thấp chưa từng xãy ra trong 60 năm qua. VN là nước nông nghiệp; cho nên khô hạn là đồng nghĩa với mất mùa, đói kém. Hậu quả là người nông dân phải rời bỏ ruộng vườn của mình để vào thành phố kiếm sống. Tình trạng nhếch nhác ở các đô thị sẽ gia tăng. VN sẽ đối phó ra sao với những vấn đề xã hội gay gắt do thiên nhiên gây ra?

Quy luật thiên nhiên là nắng hạn chừng nào thì mưa rào chừng đó. Cơn bão Damrey đã đổ bộ vào các tỉnh duyên hải Bắc bộ, gây vỡ đê ngập lụt. Mặc dầu thiệt hại về nhân mạng không đáng kể, nhưng những thiệt hại sau bão là rất lớn. Hàng ngàn héc-ta ruộng lúa bị ngập mặn, hàng trăm héc-ta nuôi trồng bị mất trắng, tài sản của người nông dân trong phút chốc đã bị dòng nước cuốn phăng… Khó khăn nhất là đồng bằng Bắc bộ đã bị mặn hóa; một diện tích lớn lúa, hoa màu không thể canh tác trở lại.

Thiên tai thật là khủng khiếp, nhưng thiên tai không đáng sợ bằng nhân tai. Hàng ngàn hộ nông dân ở Nghệ An trồng lúa lai nhưng khi lúa trổ thì bông trắng phau như những bông lau. Bởi vì các quan chức nông nghiệp ở địa phương đã lừa nông dân để bán lúa giống dỏm.. Giá dầu thế giới tăng, giá xăng trong nước tăng thêm 1000 đồng một lít, đây là lần thứ ba tăng giá nhiên liệu trong năm 2005. Giá nhiên liệu tăng sẽ ảnh hưởng đến giá cả và đời sống nhân dân, nhưng chính phủ VN lại tuyên truyền là giá nhiên liệu tăng không làm tăng giá hàng hóa. Đúng là duy ý chí. Các hãng vận tải không muốn làm mếch lòng chính quyền, cho nên không thông báo mà cứ im lặng tăng giá cước vận chuyển. Để bù vào chi phí vận chuyển, người đi buôn cần phải tăng giá hàng hóa, vì thế chính phủ muốn kiềm chế thì giá cả hàng hóa vẫn cứ tăng. Sự áp đặt chủ quan của tư duy quan liêu sẽ làm các quan chức CS khó quản lý giá cả trong một nền kinh tế thị trường thực sự.

Ngày 15 tháng 12 năm ngoái Tổng cục thống kê vội vã tuyên bố rằng; chỉ số tăng giá của năm 2004 là 9.5% (chỉ số tăng giá cũng có nghĩa là lạm phát). Không ai dám nói là lạm phát của VN năm 2004 đã vượt trên hai con số. Họ muốn chận đứng chỉ số tăng giá của năm 2004 ở đó, phần tăng giá tiếp theo sẽ được cộng dồn vào năm 2005. Như vậy, năm 2005 sẽ chịu đựng từ những món nợ xấu từ những năm trước cộng lại. Ở đây, không tính đến chuyện những con số thống kê của VN là không đáng tin cậy.

Bất cứ một nhà nước nào cũng đưa người làm công ăn lương vào bậc thang đi lên trong bảng thang lương của họ, nhưng với tình trạng lạm phát như hiện nay sẽ đưa họ vào bậc thang đi xuống. Và kết cục là loại bỏ những con người ở bậc thang cuối cùng. Đây là một tai họa cho xã hội. Những con người thất nghiệp biết đi đâu về đâu trong một chế độ bảo hiểm xã hội quan liêu và tham nhũng? Khi vị Bác sĩ làm công việc của Y tá thì đương nhiên người Y tá bị thất nghiệp, điều này đang xãy ra ở VN.

CSVN xây dựng nền kinh tế mang nặng tính hình thức và tuyên truyền hơn là hiệu quả.

Hôm nay, chính phủ VN cảnh báo lãng phí các công trình xây dựng sân bay, bến cảng tràn lan. Có hai bến cảng chỉ cách nhau 30 km! Các công trình đầu tư được chấp thuận không phải vì lợi ích kinh tế của quốc gia, của khu vực mà vì danh lợi cá nhân. “Danh” là vì địa phương khác có công trình thì ta cũng có. “Lợi” là vì có công trình là có tiền chia chác với nhau. Vì vậy mới có chuyện chạy dự án, chạy công trình… Ai đã nghe nói đến thành phố có tên là Nhơn Trạch chưa? Một thành phố nằm giữa hai nhánh sông Đồng Nai và Sài Gòn, một ốc đảo của tỉnh Đồng Nai, chưa có một chiếc cầu nào bắt qua nhưng vẫn gọi là thành phố. Người nông dân chỉ vào đám ruộng sình lầy nhiễm mặn của họ và nói đó là đất thành phố.

Ai đã đến thành phố mới này sẽ thầm khen trình độ lão luyện của “cò”. “Cò” ở VN thật là tuyệt vời. Trình độ những người làm công việc lốp-bi bên Mỹ còn thua xa “cò” ở VN. Cò ở trung ương biến một vùng đất hoang vu thành thành phố, cò địa phương lôi kéo bà con có tiền ở Hà nội, Sài gòn về bán đất ruộng. Ai đã lỡ mua đất Nhơn Trạch thì cứ việc “ngậm bồ hòn”..

Lực lượng lao động VN có tay nghề kém. Bệnh thành tích đã phá hủy kỹ năng lao động của họ. Theo dõi thao tác của một công nhân VN sẽ biết được trình độ của anh ta. Ra đường thấy quá nhiều chuyện lãng phí; chẳng hạn con bu-lông bắt ở những cột đèn đường còn dư thừa cả tấc, một con như vậy có thể làm được hai con. Tính cả nước hàng triệu con bù-lông là bao nhiêu tiền? Sự lãng phí nhiều khi xót cả ruột. Lao động VN không được trang bị kiến thức về vệ sinh và an tòan lao động. Nhiều vụ tai nạn lao động thương tâm xãy ra làm tàn phế cả đời. Công nhân làm việc trong những môi trường nắng nóng, ô nhiễm, thiếu ánh sáng, thiếu trang bị… Tai nạn lao động ngày nào cũng được báo chí đưa tin.

Ngày 14 tháng 6 năm 2004, tại diễn đàn kinh tế tổ chức ở Hà Nội; phòng thương mại Hoa Kỳ bày tỏ quan điểm mạnh mẽ rằng; “Chúng tôi bày tỏ sự quan ngại trước tình hình thiếu minh bạch; trách nhiệm tài chính còn thấp, cơ sở hạ tầng yếu kém, luồng đầu tư nước ngoài hạn hẹp, thâm nhập thị trường yếu, sự trì trệ trong việc cấp phép. Tình trạng tham nhũng tràn lan trong mọi lãnh vực và cơ chế bất hợp lý cản trở đầu tư, hạn chế công ăn việc làm và kìm hãm tăng trưởng kinh tế…” Tình hình tồi tệ như vậy nhưng họ vẫn đề ra những mục tiêu cao ngất ngưỡng thì quả là phi lý. Ngay cả những chuyên gia kinh tế của Đảng cũng cho rằng; con số 8.5% là khó có thể thực hiện được

.

Tham nhũng đã làm cho nguồn lực quốc gia bị cướp phá không thương tiếc và tài sản xã hội phân phối không công bằng. Do vậy người lao động dù có đổ mồ hôi cực nhọc cũng không thay đổi được cuộc sống của mình. Sự bất công xã hội đẻ ra sự phân hóa, ngược lại sự phân hóa làm tăng thêm bất công. Người giàu càng giàu thêm, người nghèo lại quá nghèo. Các khẩu hiệu công bằng của CNXH bị phá vỡ. Các chính sách để san bằng giàu – nghèo chưa ra đời. Việc đánh thuế trên những người có thu nhập cao và việc miễn giảm học phí cho học sinh nghèo không được thực hiện.

Năm 2005 là năm có nhiều ngày lễ lớn. Tục lệ của CS là lễ hội linh đình, tuyên dương công trạng, cờ xí rợp đường… Mùa lễ lạc nhưng cũng là mùa gieo cấy. Ăn bữa giỗ lỗ bữa cày. Vừa ăn chơi, vừa làm cật lực thì không phải là bản lĩnh của những người CS.

Năm gãy gánh.

Năm 2005 là năm bộc lộ rõ rệt những yếu kém và bất cập của CS, một phần là do hội nhập, phần khác là những sai trái dồn nén từ những năm trước. Vì quá chú trọng đến ổn định chính trị, chính quyền tự trói tay mình trong việc giải quyết những vấn đề nóng bỏng của xã hội. Ở một nước CS, những bất trắc xã hội cứ dồn nén lại, cho đến một ngày đổ xòa ra; cũng giống như cái mụt nhọt đã đến giai đoạn chín muồi, chỉ cần đụng nhẹ là bung mủ.

Năm 2005, CSVN có quá nhiều vấn đề. Vừa phải chấn chỉnh guồng máy, sắp xếp lại các doanh nghiệp nhà nước; vừa phải ra sức tuyên truyền để ổn định chính trị; vừa sửa đổi luật lệ và quy định để hội nhập. Một năm với quá nhiều tham vọng. Sự yếu kém hiện nay của CSVN là ở hệ thống chính trị và nhân sự, chứ không phải ở luật lệ hay công nghệ. Thiếu con người chứ không phải thiếu kỹ thuật, thiếu đường lối chứ không phải thiếu biện pháp, thiếu phương pháp hành động chứ không phải thiếu tiền...

Nếu là một người biết cách tổ chức thì họ sẽ làm như thế này: Năm 2005 là năm thanh tra kiểm toán toàn bộ các bộ ngành-công ty, sắp xếp lại đội ngũ nhân sự, cấu trúc lại bộ máy để đến tháng 2/2006 đại hội Đảng toàn quốc… và cuối năm 2006 là gia nhập WTO. Đằng này họ dồn “hằm bà lằng” hết vào năm này. Trước khi ra trận, người chỉ huy phải huấn luyện quân đội, sắp xếp lại đội ngũ của mình; đằng này CSVN vừa chấn chỉnh đội hình vừa tiến quân. Trên đuờng hành quân, nhiều người bỏ hàng ngũ để “kiếm chác” theo kiểu riêng của họ. Những viên chức đảng đang ở trong tâm trạng bất an để thực hiện công việc của mình.

CSVN không thể dự báo những nguy cơ tiềm ẩn về mặt kinh tế, chính trị cũng như về an ninh, quốc phòng. Thế giới không ngừng thay đổi, bất cứ quốc gia nào cũng chịu nhiều áp lực phải đối phó với những vấn đề chưa từng xãy ra trong quá khứ. Cách đây hơn ba năm, không một ai nghĩ rằng khủng bố có thế tấn công nước Mỹ; nhưng hiện nay, khủng bố được đưa vào chương trình nghị sự của các quốc gia và ngân sách dành cho chống khủng bố không phải là nhỏ. Thế giới đang đứng trước những sự kiện làm chi phối cảm xúc và thay đổi hành vi của chúng ta. Những quốc gia dự báo tốt, chuẩn bị tốt có thể đối phó được với những bất trắc; còn ngược lại họ sẽ trở thành nạn nhân của những cuộc khủng hoảng.

Con người là nhân tố quyết định của công cuộc. Con người CS chủ quan duy ý chí, không nhận thức được mình và thế giới xung quanh? Họ không bao giờ chịu nghe ý kiến đóng góp của người khác. Nếu ai đó nói một điều thực tế gây bất lợi cho họ thì họ bỏ tù ngay tức khắc, mà không cần phải xem xét. CSVN vẫn không chịu thay đổi tư duy trước một thế giới hội nhập; đó là bản chất cố hữu của họ, bản chất này sẽ cản trở sự phát triển.

Lâu nay, CSVN cứ chằm hăm là làm thế nào để bảo vệ được sinh mệnh của Đảng mà quên mất là Đảng đang mất dần sức sống và đang bị bao vây tứ phía. Có quá nhiều lực lượng vô hình (intangible forces) làm “chảy máu” Đảng. Lực lượng này đang nằm trong chính nội bộ của họ. Mấy ngày hôm nay, ông Trần Đức Lương lên gân cót rằng: cần phải xác định lập trường tư tưởng, kiên quyết chống lại các thế lực quốc tế câu kết với các lực lượng trong nước chống Đảng, nhà nước và nhân dân ta… Cái kiểu nói của ông ta làm cho người nghe có cảm giác bạo lực, lật đổ đang nằm ngay sau lưng họ rồi. Nhiều chuyện nhờ có Đảng nói nên mới biết, chứ đọc báo thì chẳng bao giờ thấy đề cập đến.

Quyền lực của CS đang nằm ở Bộ Chính trị (BCT) mà BCT là lãnh đạo tập thể. Nhiều thầy thối ma! Không ai có thể biết Bộ Chính trị họp vào lúc nào và bàn về những vấn đề gì? Một chính phủ thông minh là một chính phủ phải biết rằng; một mình họ không thể giải quyết được tất cả những vấn đề kinh tế - xã hội. Do vậy, chuyện dân chuyện nước, họp kín làm gì cho khổ. Họ họp kín là nhằm bảo vệ quyền lợi nội bộ của tập đoàn cai trị mà thôi.

Nếu đại hội lần thứ10 của Đảng tổ chức vào đầu năm sau, mục tiêu của Đảng là làm thế nào để dân chúng thấy được sự độc đảng nhưng cuộc sống của dân chúng vẫn tốt đẹp. Với mục tiêu như vậy thì mô hình Singapore là hợp lý nhất. Đảng sẽ định hướng đường lối của VN theo mô hình Singapore? Năm 1965, dưới ngọn cờ của Đảng nhân dân hành động (PAP), ông Lý Quang Diệu đã xây dựng Singapopre thành quốc gia hùng mạnh và bây giờ ông ta trao quyền lại cho con trai là Lý Hiển Long. Đảng thèm khát một thể chế chính trị tuyệt vời như vậy; vừa độc đảng, vừa nắm mọi quyền lực nhưng vẫn trở nên hùng cường… Có một dịp, ông Khải hỏi ông Gok Chok Tong, cựu thủ tướng Singapore, rằng: Liệu 15 năm nữa VN có bằng Singapore hôm nay không ? Ông Gok trả lời rằng: Cái này, còn tùy thuộc các ông!

Cuối năm ngoái, ông Khải nói chuyện không vui là nhiều cán bộ tham nhũng phải ra trước vành móng ngựa. Đầu năm nay, ông ta lại nói chuyện buồn là guồng máy tư pháp bê bết quá. Theo thuyết duy lý của người phương Đông là “quá tam ba bận”. Ba lần như vậy thì chắc chắn lần sau cũng như vậy, chẳng thể thay đổi được nữa.

CS là những con người nói một đường, làm một nẻo. Họ nhân danh những điều cao cả và tốt đẹp chỉ là để che đậy những tham vọng cá nhân và trục lợi. Khi đương nhiệm họ vẽ vời tương lai với những điều tốt đẹp, khi về hưu họ kể về quá khứ với những điều trăn trở; còn ở thì hiện tại họ chẳng làm được gì; thậm chí lại là những tên bán nước hại dân. Hiện nay, quan chức CS coi sự sống-chết của họ mới là quan trọng, chứ bộ máy thì nghĩa lý gì. Ai có giỏi thì cải cách đi, còn họ đánh bài chuồn. Hệ thống CS thế giới còn sụp đổ thì sá gì cái bộ máy rệu rã của CS Việt Nam.

Việc xây dựng bộ máy nhân sự là điều kiện tiên quyết trong mọi công cuộc. Dù một quốc gia chỉ có 3 triệu dân hay là 1.3 tỷ dân, dù quốc gia đó thuộc thế giới thứ nhất hay thế giới thứ ba, dù cho đó là việc làm đường giao thông hay xây dựng hệ thống y tế… thì con người vẫn là nhân tố quyết định sự thành bại. Nếu không xây dựng được một bộ máy công chức tâm huyết, bản lĩnh và giỏi giang; quốc gia đó có nguy cơ thất bại. Sai lầm lớn nhất của CS là trên con đường tiến hóa; Đảng đã giam cầm, xua đuổi, bắn bỏ những người con VN ưu tú nhất mà chỉ giữ lại những thành phần bất hảo, phá hoại… CS đã xây dựng nên một xã hội mà những con người lương thiện không thể nào sống nổi.

Cách đây 60 năm là năm Ất Dậu, nhiều người lớn tuổi vẫn còn nhớ đến nạn chết đói kinh hoàng giết hại hơn một triệu người VN. Nhiều xác chết trên đường làng, bờ đê, bãi tha ma… những xác người ốm tong ốm teo, giơ xương má hóp, khô đét đen thui. Nhiều người giật mình, năm này cũng là năm Ất Dậu. Nhiều dấu hiệu cho thấy nội bộ của CS đã lủng củng lắm rồi; trên nói dưới không nghe, Dân kêu than Đảng làm ngơ, mạnh ai nấy làm, sống chết mặc bây tiền thầy bỏ túi… Đảng đang mất dần quyền lực và co cụm lại. Tình trạng vô chính phủ ngày càng trở nên trầm trọng.

Năm 2005 là năm mà bản chất thối nát của chế độ CS bộc lộ rõ nhất; một năm mà những sai lầm, yếu kém, mâu thuẩn, khó khăn, bất lực không thể che đậy; và cũng là năm mà CS không thể chịu đựng nổi áp lực phải thay đổi. Các quan chức Đảng thờ ơ mệt mỏi, tâm lý bất an, hàng ngũ tơi bời… nhưng gồng gánh, tham vọng cho nhiều thì chỉ có nước gãy gánh mà thôi!

Sài Gòn ngày 30/09/2005