Hôm nay, ngày thứ hai 11.7.2005, từ nơi bị quản chế ở Thanh Minh Thiền
viện, Saigon, Ḥa thượng Thích Quảng Độ, Viện trưởng Viện Hóa Đạo, Giáo
hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, cất lời Tuyên bố về bản Quan điểm
18/2005 của LHQ. Qua bản Quan điểm này, LHQ tố cáo nhà cầm quyền Hà Nội
bắt bớ, giam cầm trái phép Đức Tăng thống Thích Huyền Quang và Ḥa thượng
Thích Quảng Độ và yêu sách trả tự do cho nhị vị Ḥa thượng lănh đạo Giáo
hội.
Ḥa thượng vừa gửi Lời Tuyên bố này sang Pḥng Thông tin Phật giáo Quốc tế
ở Paris để phổ biến đến các cơ quan truyền thông báo chí quốc tế và trong
Cộng đồng người Việt hải ngoại. Chúng tôi xin đăng tải nguyên văn Lời
Tuyên bố của Ḥa thượng Viện trưởng Viện Hóa Đạo như sau :
GIÁO
HỘI PHẬT GIÁO VIỆT NAM THỐNG NHẤT
VIỆN HÓA ĐẠO
Thanh Minh Thiền viện, 90 Trần Huy Liệu, Phường 15, Quận Phú Nhuận, T.P.
Hồ Chí Minh 
Phật lịch 2549
Số 05/VHĐ/VT
Lời
tuyên bố của Ḥa thượng Thích Quảng Độ, Viện trưởng Viện Hóa Đạo, Giáo
hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất về bản "Quan điểm của LHQ" tố cáo t́nh
trạng bắt bớ và giam cầm trái phép hàng giáo phẩm lănh đạo Giáo hội Phật
giáo Việt Nam Thống nhất
Trong bức thông điệp thu băng gửi đến khóa họp thường niên lần thứ 61 của
Ủy hội Nhân quyền LHQ diễn ra ở Điện Quốc liên, Genève, đầu tháng 4.2005,
và đă được phát ra tại đây, tôi có nói rằng :
"Trên 25 năm qua, Đức Tăng thống Thích Huyền Quang và tôi bị tù đày,
chỉ v́ lên tiếng đ̣i hỏi nhân quyền cho nhân dân Việt Nam. Vào lúc thu âm
lời phát biểu này, tôi vẫn c̣n sống trong t́nh trạng quản chế tại Thanh
Minh Thiền viện ở Saigon. Công an canh gác tôi suốt ngày đêm. Đường dây
điện thoại của tôi bị cắt, mọi liên lạc bị theo dơi, quyền tự do đi lại bị
cấm đoán".
Qua thông điệp gửi LHQ, tôi cũng nhận xét thêm rằng :
"Nhân quyền là quyền dành cho mọi người được sống trong tự do, được tôn
trọng như những thành viên trong xă hội. Nhưng ở Việt Nam ngày nay chúng
tôi không có tự do. Chúng tôi bị tù đày ngay trên quê hương của ḿnh,
chúng tôi bị tù đày ngay trong chùa viện, trong nhà cửa của chính ḿnh.
Chúng tôi là tù nhân của một chế độ có toàn quyền quyết định ai được ăn
nói, ai phải im lặng, ai được tự do, ai bị bắt giam. Chúng tôi là tù nhân
của một chế độ, mà dù chiến tranh đă chấm dứt từ 30 năm qua, nhưng chế độ
ấy vẫn tiếp tục cuộc chiến chống lại nhân dân của ḿnh, ngăn cấm không cho
toàn dân hưởng các nhân quyền cơ bản".
Đầu năm nay, ngày 21.2.2005, Đức Đệ tứ Tăng thống Thích Huyền Quang viết
bức Thư ngỏ gửi các ông Nông Đức Mạnh, Tổng Bí thư Đảng, Chủ tịch nước
Trần Đức Lương, Thủ tướng Phan Văn Khải, và Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn
An, về việc cấm chư Tăng đi lại chúc Tết và việc quản chế chúng tôi bằng
khẩu lệnh. Đức Tăng thống viết như sau :
"Kể từ ngày tôi ra Hà Nội chữa bệnh, nhân đó được Thủ tướng Phan Văn
Khải tiếp kiến vào ngày 2.4.2003, thấm thoát đă gần hai năm qua. Cuộc gặp
gỡ hy hữu ấy đă đem lại nhiều hân hoan, hy vọng cho đồng bào Phật giáo
trong và ngoài nước nói chung, các chính giới và bằng hữu quốc tế nói
riêng. Hân hoan là v́ chưa hề xẩy ra trên bất cứ quốc gia nào sự kiện một
vị Thủ tướng tiếp một tù nhân tôn giáo như bản thân tôi vào thời điểm ấy
cũng như bây giờ. Hy vọng là v́ bao nhiêu năm dài đen tối trông đợi, ai ai
cũng tưởng rằng sau cuộc gặp gỡ này, Đảng và Nhà nước Việt Nam sẽ thay đổi
chính sách đàn áp và phân biệt đối xử với Giáo hội Phật giáo Việt Nam
Thống nhất. Bản thân tôi cũng đă hân hoan và hy vọng như thế. Đặc biệt đáp
các lời tôi thắc mắc v́ sao Giáo hội chúng tôi bị đàn áp và phân biệt đối
xử suốt gần 30 năm qua, th́ Thủ tướng tâm t́nh rằng : "Buổi đầu có
thiếu sót, có nhiều sai trái, nay mọi sự sẽ phải tháo gỡ và điều chỉnh
dần. Xin Ḥa thượng từ bi, hoan hỷ". Cho nên lúc ấy, tôi tỏ vẻ sẵn
sàng hỉ xả những chuyện đă qua.
"Song sự kiện xẩy ra sáu tháng sau đó, đặc biệt là việc chận xe rồi bắt
bớ chúng tôi tại B́nh Định và Lương Sơn trong hai ngày 8 và 9.10.2003, làm
cho tôi từ ngờ vực đi đến thất vọng về một chính sách bất b́nh đẳng tôn
giáo bất di bất dịch của Đảng và Nhà Nước đối với Giáo hội Phật giáo Việt
Nam Thống nhất và đối với riêng bản thân tôi từ thời Kháng chiến chống
Pháp ở Liên khu 5, và nay dưới chế độ Cộng ḥa Xă hội Chủ nghĩa.
"Cuối năm ngoái tôi bị bệnh nặng, Ḥa thượng Thích Quảng Độ và chư Tăng
ở Saigon muốn ra thăm bệnh tôi ở nhà thương, nhưng đă bị công an chận xe
không cho đi. Nay, Tết là ngày vui sum hiệp của mọi gia đ́nh và của toàn
dân, là ngày thăm viếng chúc Xuân sau một năm vất vả làm ăn, hay xa cách
v́ sinh kế phải tha phương kiếm sống. Nhưng năm nay, tôi rất buồn phiền
khi nghe tin Ḥa thượng Thích Quảng Độ, Viện trưởng Viện Hóa Đạo, Ḥa
thượng Thích Đức Chơn, thành viên Hội đồng Trưởng lăo Viện Tăng thống,
Thượng tọa Thích Viên Định, Phó Viện trưởng Viện Hóa Đạo, cùng chư Tăng ở
Saigon dự tính ra Tu viện Nguyên Thiều ở B́nh Định thăm viếng tôi mấy ngày
đầu Xuân, nhưng một lần nữa, lại bị ngăn cấm. Các cơ quan công quyền tại
các quận B́nh Thạnh, G̣ Vấp, Phú Nhuận, Thủ Đức, v.v... đă đến các chùa
liên hệ yêu cầu chư Tăng không được ra B́nh Định chúc Xuân, với lư do mơ
hồ là "t́nh h́nh c̣n khó khăn, không ổn định" không nên đi, hoặc nói lời
vô lư là "Có kẻ xấu lợi dụng, tổ chức chuyến đi ra B́nh Định thăm Ḥa
thượng Thích Huyền Quang để gây rối. Có ai tổ chức đi th́ đừng có đi, v́
Nhà nước không cho đi !". Nhiều ngày qua c̣n cắt đường dây điện thoại của
Ḥa thượng Thích Quảng Độ.
(...) " Nhân đây, tôi cũng xin Đảng và Nhà nước minh bạch hóa trường
hợp quản chế tôi và Ḥa thượng Thích Quảng Độ bằng khẩu lệnh kể từ vụ bắt
bớ tùy tiện chúng tôi ngày 9.10.2003 tại Lương Sơn gần thành phố Nhatrang.
Tôi có nghe Nhà nước tuyên bố với báo chí quốc tế là do tôi và Ḥa thượng
Thích Quảng Độ "tàng trữ bí mật Nhà nước". Nếu quả thật chúng tôi mắc tội
này, th́ xin trưng bằng cớ và đưa chúng tôi ra ṭa xét xử với quyền biện
hộ phân minh. Chúng tôi sẽ chấp hành án lệnh sau phiên xử. C̣n như lư do
nêu ra không đúng sự thật, th́ tuyên bố chấm dứt việc buộc tội vô căn cứ
và trả chúng tôi về đời sống tự do, chứ không như hiện tại, từ trên một
năm qua, chúng tôi phải sống trong cảnh quản chế gắt gao như một người tù
tại Tu viện Nguyên Thiều và Thanh Minh Thiền viện.
"Chiếu theo điều 10 trong Bộ luật Tố tụng H́nh sự, th́ "không ai có thể
coi là có tội và phải chịu h́nh phạt, khi chưa có bản án kết tội của Ṭa
án đă có hiệu lực pháp luật", điều 71 trong cùng bộ luật, th́ "thời hạn
tạm giam" tối đa không được quá 12 tháng, và "khi đă hết thời tạm giam th́
người ra lệnh tạm giam phải trả tự do cho người bị tạm giam". Nay thời hạn
tối đa ấy đă quá bốn tháng rồi. Kính mong quư Ngài làm việc theo Pháp luật
mà thi hành các điều nêu ra trong bức thư hôm nay".
Mặc dù những xác nhận của chính bản thân các người lâm nạn, là Đức Tăng
thống và tôi, mặc dù thực tại đàn áp hung hăn và quy mô của Đảng và Nhà
nước đối với Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất suốt 30 năm qua, thế
nhưng suốt bao nhiêu năm trường cho đến những ngày gần đây nhất, lời tuyên
bố của ông Lê Dũng, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao, vẫn bất di bất
dịch, vẫn khăng khăng che giấu sự thực khi bảo rằng Đức Tăng thống Thích
Huyền Quang và tôi, Thích Quảng Độ, vẫn được "hoàn toàn tự do hành đạo
tại Tu viện Nguyên thiều ở B́nh Định và Thanh Minh Thiền viện ở Saigon".
Cùng một luận điệu dối gạt muôn đời như thế, mà điển h́nh là khi bị Tổ
Hành động chống bắt bớ trái phép của LHQ viết thư chất vấn gửi về Hà Nội,
th́ ông Ngô Quang Xuân, Đại sứ Thường trực tại LHQ ở Genève, được chỉ thị
thay mặt Nhà nước trả lời trong bức thư đề ngày 9.12.2004 viết rằng :
"Tại Việt Nam, tự do tôn giáo và tín ngưỡng được ghi rơ trong Hiến pháp và
luật lệ, cũng như trong thực hành. Những thông tin về t́nh trạng Thích
Quảng Độ hoàn toàn giả tạo. Điều cần phải xác định rơ, là Thích Quảng Độ
vẫn tiếp tục sống và hành đạo tại chùa Thanh Minh, hoàn toàn tự do, không
hề bị giám sát hành chính hay giam cầm". C̣n về trường hợp Đức Tăng
thống Thích Huyền Quang th́ cũng viết như thế và c̣n dám ngoa ngôn thêm :
"Thông tin gửi đến cơ quan LHQ là giả dối và phải được xem như hoàn
toàn giả tạo, v́ các thông tin này chỉ nhằm tiếp diễn những chính kiến sai
lầm và những hoạt động chống lại Nhà nước Việt Nam".
Đảng và nhà cầm quyền CHXHCNVN không thể nào thay đổi chính sách nhân
quyền và tôn giáo, bao lâu vẫn duy tŕ sự dối gạt công luận quốc nội và
quốc tế như thế. Hăy trả tự do thực sự cho chúng tôi trước khi cất lời
tuyên bố như trên. Hăy phục hồi quyền sinh hoạt pháp lư cho Giáo hội Phật
giáo Việt Nam Thống nhất và các Giáo hội Cao Đài, Ḥa Hảo, Tin Lành,
v.v... trước khi xác nhận là "Tại Việt Nam không có tù nhân tôn giáo,
không có đàn áp tôn giáo" như ông Thủ tướng Phan Văn Khải tuyên bố
không ngượng lời trên báo chí Mỹ trong chuyến công du Hoa Thịnh Đốn vừa
qua.
Nhân danh Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, chúng tôi ngỏ lời cám ơn
LHQ đă công bố bản Quan điểm mang số tham chiếu 18/2005, qua đó, vạch trần
sự dối gạt công luận thế giới của CHXHCNVN và nói lên sự thật phũ phàng là
Đức Tăng thống Thích Huyền Quang và tôi đă bị bắt bớ trái phép, cũng như
hiện đang bị quản chế trái phép, vi phạm điều 18 trong Công ước Quốc tế về
Các Quyền Dân sự và Chính trị của LHQ, mà Việt Nam tham gia kư kết năm
1982. Được biết rằng bản Quan điểm 18/2005 đă được quyết nghị thông qua
tại khóa họp lần thứ 42 của Tổ Hành động chống bắt bớ trái phép của LHQ
tại Genève hôm 26.5.2005 và đă được gửi về nhà cầm quyền Hà Nội hôm
6.6.2005. Theo thủ tục LHQ, th́ sau ba tuần lễ gửi văn kiện thông báo, LHQ
sẽ đạt bản Quan điểm đến tổ chức đệ nạp hồ sơ khiếu kiện, là Ủy ban Bảo vệ
Quyền làm Người Việt Nam có trụ sở tại Paris, đồng thời công bố cho các
quốc gia hội viên thẩm tường để theo dơi. Thủ tục và sự kiện này, một lần
nữa chứng minh trước công luận thế giới rằng, nhà cầm quyền Hà Nội không
c̣n một lư do nào chính đáng để phản bác, căi chối trước các lời tố cáo
của LHQ.
Chúng tôi yêu cầu LHQ hăy tiếp tục theo dơi t́nh trạng nhân quyền tồi tệ
và đàn áp tôn giáo tại Việt Nam, và có những biện pháp thích nghi để
CHXHCNVN thực thi bản Quan điểm 18/2005 vừa được công bố tại Genève. Chúng
tôi cũng yêu cầu các cơ quan Nhân quyền LHQ tiếp tục và nhanh chóng gửi
các Báo cáo viên LHQ về Việt Nam điều tra trên ba lĩnh vực : đàn áp tôn
giáo, đàn áp tự do ngôn luận, và bắt bớ trái phép, giam cầm trái phép
những người biểu tỏ ôn ḥa chính kiến hay tín ngưỡng của họ.
Chúng tôi kêu gọi các quốc gia yêu chuộng tự do, dân chủ trên thế giới căn
cứ vào bản Quan điểm 18/2005 của LHQ để yêu sách CHXHCNVN thi hành bổn
phận và trách vụ của một thành viên LHQ mỗi khi có sự khuyến cáo nghiêm
trọng do LHQ ban hành.
Ở thời đại tin học ngày nay, những nạn nhân trong các quốc gia độc tài sẽ
vĩnh viễn vùi dập cho đến chết trong thầm lặng và quên lăng, nếu thảm nạn
của họ không được các cơ quan truyền thông, báo chí can thiệp công bố.
Chúng tôi lên tiếng tỏ ḷng biết ơn và kêu gọi các cơ quan truyền thông,
báo chí quốc tế hăy cứu chúng tôi và dân tộc Việt Nam hiện không có tiếng
nói trên xứ sở khổ đau và áp bức triền miên này.
Nay tuyên bố,
P.l. 2549 - Thanh Minh Thiền viện, Saigon ngày 11.7.2005
Viện trưởng Viện Hóa Đạo,
Gíao hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất
(ấn kư)
Sa môn THÍCH QUẢNG ĐỘ