Tòa Soạn Đối Thoại : Đối Thoại đã sao chép bài phỏng vấn từ các chương trình phát thanh cuả RFA. Trong mục đích gởi đến độc giả các bài phỏng vấn bằng dạng viết thật nhanh, nếu có sự sơ sót , xin tác giả , độc giả và đài RFA thông cảm. Mời độc giả nghe lại buổi phát thanh để hiệu đính các chỗ sai trước khi xử dụng.

Đỗ Hiếu: Thưa linh mục, mới đây trong một cuộc phỏng vấn dành cho ban Việt ngữ đài Á Châu Tự Do chúng tôi, ông Ngô Yên Thi, trưởng ban tôn giáo chánh phủ Việt Nam có nói là theo một số giới chức của Hoa Kỳ tại LHQ thì ở tại Việt Nam đã có nhiều tiến bộ về tự do tôn giáo nhưng vì họ chưa đạt mục đích hay yêu cầu nào cho nên Hoa Kỳ vẫn để Việt Nam trong danh sách các quốc gia “cần đặc biệt quan tâm” vì không có tự do tôn giáo.

Linh mục có ý kiến gì về lời tuyên bố của ông Ngô Yên Thi?

LM Phan Văn Lợi: Tôi nghĩ rằng một số chính khách của Mỹ khi họ nói rằng có sự tiến bộ thì có thể là họ thấy có một vài cái bên ngoài, ví dụ như được xây thêm một số nhà thờ, có một số chức sắc được đi ra nước ngoài, có một vài lễ nghi được tổ chức một cách long trọng. Nhưng khi chính phủ Mỹ đặt Việt Nam vào trong danh sách các nước cần đặc biệt quan tâm thì họ hiểu rằng thực chất của vấn đề tự do tôn giáo tại Việt Nam nằm ở chỗ khác.

Tự do tôn giáo thật sự là không phải là những cái gì bên ngoài, nhưng vấn đề là các tôn giáo phải được tự do để thành lập, được tự do để tổ chức, huấn luyện, bổ nhiệm nhân sự của mình. Các tôn giáo phải được độc lập trong tất cả những sinh hoạt thuần túy về tôn giáo của mình. Các tôn giáo phải được quyền tham gia vào đời sống xã hội trong các công việc giáo dục, y tế. Các tôn giáo phải được có những phương tiện truyền thông báo chí độc lập, đó mới thật sự là vấn đề tự do tôn giáo.

Chính vì vậy mà chính phủ Mỹ đã tiếp tục đặt Việt Nam vào trong danh sách các nước cần phải quan tâm đặc biệt. Vì vậy mà ông Ngô Yên Thi, trả lời của ông ta có tính cách không đầy đủ hoặc tôi nói thẳng ra là không đi sâu vào vấn đề, hoặc nói mạnh hơn nữa đó là cố ý lường gạt những ai không biết về tự do của các giáo hội.

Đỗ Hiếu: Thưa linh mục, theo người phát ngôn của Hà Nội thì tại Việt Nam không có ai bị bắt bớ, giam cầm hay bị xử phạt vì lý do tôn giáo cả mà chỉ có những tù nhân vi phạm luật pháp tức là những tù hình sự mà thôi. Linh mục nghĩ sao về sự khẳng định đó.

LM Phan Văn Lợi: Theo tôi nghĩ đó là luận điệu mà hết sức nhàm chán từ cả 60 năm nay rồi. Nhà nước CS không bao giờ cho rằng mình bắt bớ người khác vì lý do tôn giáo hay vì lý do về chính trị cả - luôn luôn là về hình sự. Và thật ra họ cũng muốn hình sự hóa tất cả mọi tội phạm. Chính việc họ ra pháp lệnh về tín ngưỡng, tôn giáo là một mưu đồ để hình sự hóa, các lỗi phạm hình sự là một chuyện và tôn giáo là một chuyện.

Trong tất cả những người bị bắt tại Việt Nam về vấn đề tranh đấu cho tự do của các giáo hội, điều đó thật sự là CS bách hại các giáo hội, các tín đồ vì niềm tin của họ chứ không bao giờ là vì họ đã phạm những tội về hình sự. Luận điệu của người CS không còn ai có thể tin nổi trên Việt Nam và trên cả hành tinh này.

Người CS luôn luôn coi các tôn giáo như kẻ thù. Người CS thấy các tôn giáo là một mối nguy nhưng vì họ sợ quốc tế sẽ phản ứng mạnh mẽ trước sự đàn áp liên tục, đàn áp tôn giáo ngay từ khi chế độ CS xuất hiện trên hành tinh này vì vậy mà họ luôn luôn tìm cách để che giấu và nói rằng các người bị bách hại vì niềm tin đó là phạm tội hình sự.

Bây giờ thì không ai còn có thể chấp nhận điều đó nữa. Chính ngay việc mà họ đặt ra pháp lệnh về tín ngưỡng đó là một cách thức đàn áp tôn giáo bằng pháp luật, đàn áp tôn giáo một cách thô bạo và tinh vi. Điều đó cho chúng ta thấy rằng là những lập luận của người CS không lừa gạt được ai.

Đỗ Hiếu: Xin linh mục cho thính giả của đài ACTD được biết sơ lượt về sinh hoạt hiện giờ của các tôn giáo chính ở Việt Nam như Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất, Giáo Hội Thiên Chúa Giáo, Giáo Hội Phật Giáo Hòa Hảo, Giáo Hội Tin Lành và Giáo Hội Cao Đài?

LM Phan Văn Lợi: Vì vấn đề đó rất rộng rãi và rất là sâu cho nên tôi chỉ có thể xin đưa ra một vài nhận định rất sơ sài mà thôi. Các giáo hội tại Việt Nam hiện thời đang rên siết dưới ách độc tài của đảng CS, đang tìm cách lủng đoạn các giáo hội bằng cách luôn luôn tạo ra những thành phần quốc doanh. Trong các giáo hội thì có những giáo hội Phật Giáo nhà nước, rồi giáo hội Hòa Hảo nhà nước, bên Cao Đài cũng vậy, trong Công Giáo thì không có giáo hội quốc doanh nhưng lại có những thành phần quốc doanh mang tên là Ủy ban Đòan Kết chẳng hạn.

Đó là trên đại thể tình hình các giáo  hội tại Việt Nam. Mọi sinh hoạt của các giáo hội tại Việt Nam đều bị CS quản lý một cách ngặt nghèo, nhà nước CS chỉ để tự do thoải mái cho những chức sắc nào mà chấp nhận chủ nghĩa Mác Xít, chấp nhận chế độ CS, cho những chức sắc nào im lặng trước những gì sai trái mà đảng CS làm. Còn tất cả những ai cố gắng lên tiếng một là để phản đối những sai lầm, những tội ác của CS hoặc là để đòi độc lập cho tôn giáo mình thì đều bị theo dõi, bị quản chế, bị cầm tù, trước đây còn bị ám sát nữa. Đó là điều mà lịch sử đã chứng minh, đã bày tỏ một cách rất rõ ràng.

Có những tôn giáo bị bách hại một cách khốc liệt, nhà nước CS dồn những tín hữu vào bước đường cùng như bên đạo Tin Lành hoặc PGHH khiến cho nhiều người phải tự thiêu. Các tín đồ Tin Lành ở các vùng xa, vùng sâu, ở các vùng Cao Nguyên đều bị bách hại một cách mãnh liệt. Có những tôn giáo thì bị bách hại một cách thâm độc hơn khi nhìn vào thì hơi khó nhận thấy. ví dụ như có những tôn giáo được cho rộng rãi tổ chức khi CS một bên thì đàn áp đến đổ máu một số giáo hội, còn bên kia thì cho một số giáo hội được thoải mái. Đó cũng là tìm cách để làm cho giáo hội được o bế đó mất đi bản chất của mình, đó cũng là một cách để phá hoại các tôn giáo.

Nói chung các tôn giáo tại Việt Nam vẫn đang bị bách hại ngày đêm. Sự phát triển của các giáo hội đó không phải là dấu chứng tỏ rằng là nhà nước CS đang tạo điều kiện, nhưng chính khi bị chèn ép thì trước tiên sẽ bùng dậy, đức tin sẽ sống mạnh. Chúng ta thấy từ bao nhiêu năm nay các giáo hội đều tăng thêm về nhân số, nhưng cái đó là do nghịch cảnh đã tạo nên những tín đồ chứ không phải là do đường lối tử tế của chính quyền CS đối với các giáo hội.

Đỗ Hiếu: Chúng tôi xin cám ơn linh mục Phêrô Phan Văn Lợi, lên tiếng từ Huế.