Hoa
Anh Đào giữa Sài G̣n
Thursday,
August 12, 2004 12:33:18 PM Nguyễn Đạt
Cô gái
Nhật Bản Chisato, đóa hoa anh đào ấy, và
thầy giáo Hồ Thái B́nh của trường Trung
Học Sư Phạm Mầm Non Sài G̣n, gặp nhau trong ư
tưởng chung, ư tưởng nảy sinh từ mối
quan tâm tới trẻ em khuyết tật bẩm sinh.
Rồi từ đấy, trải qua nhiều thời gian
với những cố gắng hết sức ḿnh, một
quán xinh xắn được h́nh thành, với nhiều
dáng nét Nhật Bản: Quán mang tên Hoa Anh Đào. Tới
Chủ Nhật này (ngày 15 Tháng Tám 2004), quán Hoa Anh Đào
đă có mặt ở số 4 đường Tôn Đức
Thắng (tên cũ: đường Cường Để),
quận 1, Sài G̣n, đúng 4 tháng.
Nơi chốn để dừng chân
Sau khi
tốt nghiệp đại học ngành phúc lợi xă
hội, sau những chuyến đi một số nước
Âu Châu, một số nước vùng Cận Đông,
rồi vùng Đông Nam Á, cô gái Nhật Bản Chisato tới
Việt Nam. Chính Sài G̣n là nơi đặt những bước
chân đầu tiên của Chisato tại Việt Nam, và chính
Sài G̣n là nơi mà cô gái xứ hoa anh đào quyết
định dừng chân: Chisato đă gặp những cô bé,
cậu bé khuyết tật, đặc biệt là trẻ
em chậm phát triển trí tuệ.
Nung
nấu trong ḷng từ lâu vấn đề con người,
xă hội, t́nh cảm đặc biệt của Chisato
đă dành sẵn cho các em khuyết tật, nên cô gái
xứ hoa anh đào ấy đă quyết định:
Phải làm ǵ cho các em. Vậy là Chisato trở về ngay
gia đ́nh ḿnh ở Nhật Bản, ngỏ ư định
ấy với cha mẹ. Tất nhiên cha mẹ Chisato đồng
ư không do dự, và sự do dự duy nhất có thể có,
là vấn đề thực hiện ư định, v́
đây là vấn đề không dễ dàng: Phải có
tiền. Ấy tuy nhiên, khi ḷng đă quyết, cô Chisato
không quản ngại. Một cuộc vận động tích
cực, và ở xứ hoa anh đào, hoa xứ tuyết như
thể tiềm tàng trong ḷng biết bao con người
Nhật Bản. Cũng cần kể ra trước
nhất, trước cả cuộc vận động
của Chisato, cha mẹ của Chisato đă tặng cô hơn
một trăm triệu đồng (tính ra tiền
Việt Nam).
Sài G̣n
hiện nay cũng thuộc một trong những thành
phố người khôn của khó, đặc biệt
về vấn đề nhà đất, mặt bằng thuê
mướn để lập quán. Nên, nếu như không
gặp một thầy giáo như thầy Hồ Thái B́nh
th́ Chisato c̣n chật vật về việc thuê mướn
mặt bằng. Nghĩa là ở Sài G̣n không phải
thiếu những nhà cửa đất đai cho thuê, nhưng
rất thiếu những sở hữu chủ cho thuê
một căn nhà, một khoảnh đất mà không v́
lợi nhuận. Họ thường cho thuê với
những vài ngàn đô la một tháng, nhất là ở
những khu vực như quận 1, nơi Chisato muốn
mở quán để thuận tiện cho hoạt động
quy tụ, chăm sóc, giúp các em khuyết tật ḥa
nhập xă hội.
Thầy
giáo Hồ Thái B́nh là giáo viên tại trường Trung
Học Sư Phạm Mẫu Giáo Mầm Non, số 4
đường Tôn Đức Thắng. Cơ sở của
trường trước đây là cơ sở của
chủng viện, sau chủng viện di dời, chuyển
cơ sở cho trường Trung Học Sư Phạm
Mẫu Giáo của ngành giáo dục đào tạo thành
phố. Vậy là, thầy giáo Hồ Thái B́nh đă ra
sức kiếm t́m giúp Chisato. Cuối cùng, một bên hông
của ṭa nhà chủng viện, với phía ngoài là
bờ tường của chủng viện (chúng ta hăy
nhớ lại kiến trúc cổ điển của
chủng viện): Khoảng trống hẹp và dài đó
là nơi mà ban giám hiệu trường Trung Học Sư
Phạm Mẫu Giáo Mầm Non đồng ư cho cô Chisato mướn
với giá rẻ.
Khi tôi
t́m tới quán của cô gái xứ hoa anh đào, dù có quên
đi cái quán có mục đích đẹp đẽ như
vậy, chỉ là một quán cà phê, giải khát mà thôi,
th́ cái quán này vẫn là một quán đẹp, một
vẻ đẹp thích hợp với rất nhiều người
để bước vào. Quán Hoa Anh Đào, với tấm
biển hiệu là miếng gỗ nhỏ kẻ chữ
kiểu hội họa thiếu nhi, treo trên khuôn cổng
sắt kiểu cổ điển của chủng
viện. Với dải đất găy góc, khuôn theo
khoảng trống giữa ṭa nhà và bức tường,
nên cổng quán ở chỗ găy góc đó, vào đúng
chỗ góc đường Tôn Đức Thắng và con
đường mới mở, không chú ư th́ khó nhận
ra. Thẳng cổng vào là chỗ để xe cho khách,
rồi bước vào ngang phía tay phải là quán,
giản dị, thanh sạch, từ dáng nét cấu trúc ngôi
quán, tới bố cục, bài trí, cây cảnh phía trong quán.
Và hiển nhiên, không biết Chisato là ai, cũng thấy
quán mang vẻ Nhật Bản.
Đội ngũ phục vụ viên
Nếu
vào quán Hoa Anh Đào mà quên mục đích của quán,
một phần trong mục đích đó là giúp các em
khuyết tật, đặc biệt các em chậm phát
triển trí tuệ ḥa nhập đời sống xă
hội, sẽ thấy giống như xem cuốn phim, h́nh
dung một cảnh sinh hoạt trong một tu viện nào
đó, hay một phim câm của Charlot. Trên mỗi bàn
để một cái chuông con, và một bảng chỉ
dẫn: Khi kêu thức uống, khách rung chuông. Các em
sẽ mang menu có in trên phiếu danh mục thức
uống. Khách ghi số lượng thức uống ḿnh
cần vào phiếu. Các em sẽ phục vụ. Và khi kêu
tính tiền, khách cũng rung chuông, các em mang phiếu tính
tiền ra cho khách.
Tôi vào
quán, chưa rung chuông v́ c̣n đợi người
bạn tới sau. Một em thấy tôi, đem tới
một ly trà đá, đây là thức uống mang tới
ngay cho khách khi khách vào ngồi ở bàn. Rồi em
đưa phiếu ghi thức uống. Tôi vừa xua tay,
vừa nói chậm răi từng tiếng một: Chờ
một lát nữa chú rung chuông, th́ cháu mang phiếu cho chú
ghi. Em bé ngồi xuống bờ khuôn cây cảnh gần
ngay bên tôi, và thỉnh thoảng lại đứng
dậy, đưa phiếu đăng kư ra. Lúc mang
tới thức uống, trên khay có một ly cà phê đen,
một ly đá, một ly cà phê đen nữa để
chảy xong đổ vào ly đá. Em đi chậm
từng bước như trong phim quay chậm. Sợ em
vụng về làm rơi vỡ, tôi đón cái khay. Em không
chịu, nghĩa là không nói ǵ, mà chỉ giữ chặt
khay ly không cho tôi đỡ, em đặt cả khay đó
trên một bàn gần bên, rồi mang từng thứ
một cho bàn chúng tôi.
Tôi quên
hỏi đội ngũ phục vụ viên của quán có
mấy em, v́ lần này tới quán để chụp h́nh,
cô Chisato đang cảm bịnh sao đó, không đến
quán. Cô mướn căn nhà xoàng xĩnh măi tận
quận G̣ Vấp, v́ giá rẻ. Thầy giáo Hồ Thái B́nh
đang trong giờ lên lớp, c̣n cậu trai ngồi ghi
phiếu tính tiền và điều động đội
ngũ phục vụ viên, cũng không biết ǵ
nhiều hơn công việc cậu đang làm.
Nhưng
tôi biết từ lâu, cô Chisato tự tay giặt quần
áo cho các em. Hỏi sao cô không mua máy giặt, cô nói mua máy
giặt tốn nhiều tiền, để tiền ấy
lo liệu những thứ khác cho các em, cô giặt tay cũng
được. Thế cô học tiếng Việt hồi
nào mà nói rành quá vậy? Cô bảo học từ hồi
ở bên Nhật.
Tôi
sẽ nói lên lời cảm phục và cảm tạ cô
Chisato, đối với trẻ em khuyết tật,
chậm phát triển trí tuệ, những trẻ em người
Việt Nam chúng tôi? Và tôi biết cô Chisato chẳng
chờ đợi những lời đó, và xét cho cùng, cô
Chisato cũng chỉ là một người như hàng
triệu người ở đất nước Việt
Nam chúng ta, ai cũng toàn tâm, toàn ư. Chỉ khác, là cô
Chisato toàn tâm toàn ư với trẻ em bất hạnh
ở đất nước chúng tôi, c̣n hàng triệu người
đồng hương của chúng tôi th́ toàn tâm toàn ư
với chính họ!
NGUYỄN
ĐẠT
H́nh:
1. Cổng quán Hoa Anh Đào.
2.Trong
quán Hoa Anh Đào.
3. Các em phục vụ của quán Hoa Anh Đào