Bộ Ngoại Giao Mỹ Phúc Trình Thường Niên Về Nhân Quyền: Nhân Quyền Ở Việt Nam Năm 2005 Còn Nhiều Tồi Tệ

Ngoại trưởng Condoleezza Rice

(Hoa Thịnh Đốn - VNN) Phúc trình thường niên của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ về tình hình nhân quyền tại Việt Nam trong năm 2005 phổ biến ngày Thứ Tư 8 Tháng Ba 2006 trong phần liên quan đến Việt Nam nói rằng, hồ sơ nhân quyền của nhà cầm quyền CSVN vẫn rất tồi tệ. Viên chức nhà nước, đặc biệt ở cấp địa phương, tiếp tục đàn áp (nhân quyền) nghiêm trọng, cho dù đã có một số cải thiện trong năm.

Bản phúc trình tình hình nhân quyền tại Việt Nam dài 24 trang trình bày sự vi phạm nhân quyền của nhà cầm quyền CSVN trên 17 phương diện, đủ mọi mặt từ giới hạn tự do chính trị, tôn giáo đến tự do thông tin, đi lại, hội họp, cư trú là những quyền căn bản ghi trên Công Ước Quốc Tế Về Các Quyền Dân Sự Và Chính Trị mà Hà Nội đã đặt bút ký cam kết tôn trọng, nhưng trên thực tế thì làm ngược lại qua sự diễn dịch lắt léo tùy tiện của những luật lệ hay nói chung là những "văn bản pháp luật".

Bản phúc trình cũng không quên nói đến những tình trạng không tôn trọng nhân quyền khác ở Việt Nam khi nêu ra nạn bạo hành đối với phụ nữ, buôn người (phụ nữ và trẻ em), lao động trẻ em, kỳ thị chủng tộc, mại dâm trẻ em, hạn chế quyền công nhân, cấm những tổ chức bảo vệ nhân quyền hoạt động.

Bản phúc trình viết có những đoạn viết như sau: "Luật (của CSVN) cấm bắt và giam giữ độc đoán (ở Việt Nam gọi là trái pháp luật). Tuy nhiên, nhà nước vẫn tiếp tục bắt giam công dân chỉ vì họ phát biểu quan điểm (chính trị) một cách ôn hòa.".

"Luật (CSVN) nói rằng thẩm phán và công tố hoạt động độc lập. Tuy nhiên, trong thực tế, đảng Cộng Sản Việt Nam kiểm soát hệ thống tòa án từ trên xuống dưới bằng cách lựa chọn cán bộ tư pháp ít nhất là từ sự tin cậy chính trị. Đảng Cộng Sản Việt Nam cũng chỉ thị xét xử những vụ án được chú ý, nhất là những ai bị cáo buộc gây nguy hại cho Đảng và nhà nước."

"Luật (CSVN) cũng công nhận quyền cá nhân riêng tư (privacy) và quyền bí mật thư tín, nhưng nhà nước lại giới hạn rất chặt chẽ. Chế độ hộ khẩu và công an khu vực được đặt ra để kiểm soát dân chúng. Nhà nước chú ý đến những người có quan điểm "trái chiều" hoặc bị nghi là tham dự những hoạt động tôn giáo không được nhà nước công nhận. Nhà nước ngang nhiên mở và kiểm soát thư tín của cá nhân, tịch thu thư từ, bưu phẩm, nghe lén điện thoại, đọc trộm điện thư. Nhà nước cắt điện thoại hay ngắt ngang những cuộc điện đàm của những nhân vật vận động tự do tôn giáo hay dân chủ cũng như thân nhân của họ."

"Luật (CSVN) nói người dân có quyền tự do báo chí, ngôn luận; tuy nhiên, nhà nước giới hạn rất chặt chẽ những quyền tự do này trong thực tế, đặc biệt là về tự do phát biểu về chính trị và tôn giáo... Luật hình sự cấm người ta "lợi dụng những quyền tự do dân chủ để xâm phạm lợi ích nhà nước."

"Đảng Cộng Sản Việt Nam, nhà nước và những tổ chức quần chúng do Đảng cầm đầu nắm hết hệ thống truyền thông báo chí... Từ Tháng Giêng năm 2004, nhà nước cấm dân chúng truy cập trực tiếp vào những website ở ngoại quốc. Tất cả ai vào Internet đều phải vào qua cái cổng do nhà nước kiểm soát. Những công ty cung cấp dịch vụ Internet đều bị buộc phải lưu trữ dữ liệu về những người sử dụng để nhà nước theo dõi hành động của dân."

Bản phúc trình còn nói quyền tự do hội họp bị giới hạn chặt chẽ. Nhà nước giới hạn và theo dõi mọi hình thức biểu tình hay tụ tập của quần chúng. Những ai muốn biểu tình đều phải xin phép mà nhà cầm quyền địa phương đều có quyền cấp hay từ chối một cách độc đoán.

Bản phúc trình viết: "Hiến pháp và những nghị định của nhà nước đều xác định quyền tự do tôn giáo nhưng nhà nước tiếp tục giới hạn đáng kể những hoạt động tôn giáo mà họ cho rằng không theo đúng luật lệ và chính sách."

Bản phúc trình nói rằng, nhiều giáo hội, tổ chức tôn giáo vẫn cứ hoạt động dù không được nhà nước cho phép. Nhiều giáo hội, tổ chức tôn giáo đã làm đơn xin phép để chính thức hoạt động theo sự quy định của "Pháp Lệnh Tôn Giáo Tín Ngưỡng" có hiệu lực từ ngày 15 Tháng Mười Một năm 2004 nhưng đến nay không một đơn xin nào được chấp nhận.

Theo bản phúc trình của Bộ Ngoại Giao Mỹ, trên hết, "người dân không được phép thay đổi chính quyền" vì "Việt Nam là một nước độc tài, cai trị và kiểm soát bởi đảng Cộng Sản Việt Nam".

Bản phúc trình nói trên đã được mang ra giới thiệu trong buổi họp báo trưa Thứ Tư của Ngoại Trưởng Hoa Kỳ bà Condoleezza Rice. Bà Rice Ngoại Trưởng nói rằng:"việc phát huy nhân quyền và dân chủ của Hoa Kỳ nằm trong những nguyên tắc mà người Hoa Kỳ quý trọng nhất, và điều đó đang giúp xây dựng một thế giới hòa bình hơn".

Ngoại Trưởng Hoa Kỳ nói tiếp rằng: "Cách thức mà một quốc gia đối xử với chính nhân dân của họ là một chỉ dấu mạnh mẽ cho thấy quốc gia đó sẽ đối xử ra sao với các quốc gia lân bang. Đòi hỏi ngày càng tăng đối với một chính quyền, buộc chính quyền phải hành xử một cách dân chủ, phản ánh một sự nhìn nhận rằng bảo đảm tốt nhất cho nhân quyền, là phải có một nền dân chủ với những định chế chính quyền minh bạch, có trách nhiệm, có các quyền bình đẳng trước pháp luật, một xã hội dân sự mạnh, đa nguyên về chính trị và truyền thông độc lập".

Tưởng cũng cần nhắc lại, tháng Mười Một năm 2005, Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ cũng đã công bố bản phúc trình về tình hình tự do tôn giáo trên thế giới. Trong đó, CSVN cũng bị nêu tên trong số những nước "cần quan tâm đặc biệt" vì vẫn tiếp tục đàn áp tôn giáo.