Sài gòn xưa




















 

Nhớ Sài Gòn

Bây giờ ở Sài Gòn là tháng 8, mùa tựu trường, có phải không? Trời vẫn xanh như xưa phải không? Phố phường có tràn ngập áo dài trắng không? Sân trường có còn vang tiếng cười không? Ðã lâu chưa về thăm Sài Gòn, nhớ thương ghê lắm.

Nhớ ngày còn ở nhà, khoảng tháng 10 năm 75, tức là 6 tháng sau ngày bị chiếm, Sài Gòn như cô gái vừa bị nạn, chưa hết bàng hoàng, luống cuống tang thương, nhưng vẫn phải gắng gượng sống, phải tiếp tục sống.

Các trường đại học, trung học đã mở cửa trở lại, nhưng không còn áo dài trắng ngập các nẻo đường, nhởn nhơ, tung tăng trong nắng. Áo dài đã bị thay bằng chiếc áo bà ba màu sắc vô cùng khiêm nhượng.

Tôi gặp một số bạn bè cùng lớp, còn kẹt lại. Chúng tôi đã đến ghi danh theo thông cáo của trường và bắt đầu học bài chính trị đầu tiên về chủ nghĩa Cộng Sản.

Sau những giờ chính trị nghèo nàn, chúng tôi đã lang thang trên sân trường đại học quen thuộc, cũng như tìm về mái trường trung học thân yêu nhiều kỷ niệm, để nhớ về những ngày tháng cũ.

Chúng tôi đạp xe trên đại lộ Thống Nhất rộng thênh thang, rẽ vào đường Cường Ðể, ghé vào trường Dược và Văn Khoa. Không khí tĩnh lặng, buồn bã, vẫn có người ra vào, vẫn còn những người cũ trở về trường, nhưng trường đã không nhận ra hình dáng ai, lạ lẩm hốt hoảng, áo dài đâu? áo trắng đâu? các áo màu hoa đào, màu hoàng yến đâu?

Ðến đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, hai hàng cây bàng già, ngọn đan vào nhau, khiến con đường lúc nào cũng rợp nắng. Ðến mùa thu, mùa tựu trường, lá bắt đầu vàng, gió thổi, lá rơi, quấn quýt bên áo trắng, tiếng chân dẫm lên lá khô nghe dòn tan, đó đây có tiếng cười trong vắt. Giờ đây lá bàng vẫn buông, nhưng không còn được cùng áo trắng nô đùa trong gió. Sau tháng tư 75, phụ nữ miền Bắc vào Nam với chiếc quần vải đen và chiếc áo cộc ngắn, đơn sơ đến thô kệch.

Không thể nói vì chiến tranh mà phụ nữ miền Bắc không thể mặc áo dài, miền Nam đã bị nhà cầm quyền miền Bắc kéo vào cuộc chiến, thanh niên miền Nam đã phải ra chiến trường, phụ nữ miền Nam cũng đã phải đối diện với súng đạn chết chóc, nhưng tại sao người phụ nữ miền Nam vẫn giữ được những nét dịu dàng, vẫn giữ được những văn hóa cổ truyền, cũng như phong thái của người phụ nữ Việt, và chiếc áo dài vẫn luôn luôn được trân quý.

Nếu bảo rằng vì chiến tranh mà phụ nữ miền Bắc không thể mặc áo dài, thì sao vừa ngưng tiếng súng, nhà cầm quyền miền Bắc đã ngay lập tức bắt cả nước trùm một màu đen, dân chúng phải ăn mặc như dân cùng đinh khốn khổ? giải phóng là cởi bỏ gông xiềng, là đem tốt đẹp thay thế cho xấu xa, chứ sao lại cướp đi tự do, phá hủy những trang trọng, nền nã? Nhắc đến phụ nữ Việt Nam là nhắc đến chiếc áo dài, không những áo dài là quốc phục mà còn là biểu tượng của mẫu mực, lễ giáo.

Tôi còn giữ bức ảnh mẹ tôi chụp với chị tôi khi còn ở Bắc, mẹ tôi mặc áo dài nhung đen, tóc vấn khăn, chị tôi tóc vấn đuôi gà, áo dài lụa. Nhà cầm quyền miền Bắc đã giựt chiếc áo dài khỏi tay họ, đã khoác cho họ những tấm vải thô và biến họ thành công cụ, phục vụ mưu đồ chính trị đen tối.

Mấy năm gần đây, nhà cầm quyền miền Bắc phải mở cửa giao thương với bên ngoài, để cứu đói chế độ, vì bộ mặt cần phải được sửa sang, bạo quyền đã bắt buộc phải để chiếc áo dài xuất hiện, nhưng người ta chỉ thấy những tà áo lộng lẫy thướt tha trong ngành du lịch hay những bộ phận tiếp đón người nước ngoài. Cũng chỉ thấy áo dài bày bán cho du khách, hay cho người Việt về thăm quê hương, chứ chẳng thể nào tìm được tấm áo tự do xưa. Bạo quyền đã đưa dân tộc đến hố sâu sa đọa, tuổi trẻ sống không có ngày mai, thời trang và lối sống buông thả của Tây phương được du nhập vào trong nước ồ ạt không kiểm soát, điều này cũng đã tiếp tay đẩy lùi tà áo dài nền nã vào quá khứ. Bạo quyền đóng vai ngư ông hưởng lợi, mặc đạo đức suy đồi, gia phong rã nát !

Ngày xưa, thời miền Nam còn Tự Do, trong chiến tranh, tệ nạn xã hội đã là điều không thể tránh được, nhưng chiến tranh đã chấm dứt hơn 20 năm, mà Sài Gòn yêu quý lại phải tất tả ngược xuôi, áo trắng ngày xưa thênh thang trong gió, nay lại im lìm với gian truân bất hạnh.

Chúng ta không thể nào nhìn luân thường đạo lý bị chôn vùi, phụ nữ Việt Nam ở trong và ngoài nước phải nắm lấy tay nhau, đứng lên đòi bạo quyền trả lại cho chúng ta những mẫu mực của tự do, những phố thị thân ái hiền hòa, những tình tự sắt son và hơn hết là tự do chan hòa trên đất nước.

Phạm thị Thái Bình