Thơ Của Bạn Tù Gởi Cho Nhau
Đoàn Thanh Liêm
Trại Z30D Rừng Lá, Hàm Tân (1992-1995)Từ tháng 10/1992, tôi được chuyển từ Nhà Tù Chí Ḥa, Sàig̣n ra Trại Z30D Rừng Lá, Hàm Tân để "thi hành án tù 12 năm" do Ṭa Sàig̣n tuyên xử ngày 14/5/92 về tội "Tuyên truyền chống Chủ Nghĩa Xă Hội".
Tại khu tôi ở là K2 của Z30D, th́ đă có chừng 30 anh em tù chính trị được phân phối ra nhiều đội, chung với các tù nhân h́nh sự và tù nhân "kinh tế" khác. Tổng cộng số tù nhân ở Z30D vào năm 1992-93 có chừng 1000 người do trên 100 cán bộ vừa "quản giáo", vừa "bảo vệ" trông coi, kiểm soát.
Anh em tù nhân chính trị chúng tôi thường t́m cách tương trợ lẫn nhau, cả vật chất lẫn tinh thần. Trong gần 4 năm ở Hàm Tân, tôi có làm được trên 30 bài thơ, một số là để tặng các bạn tù chính trị mà tôi quen biết, gắn bó thân thương. Xin được ghi lại một số bài như sau:
1) Tặng Lê Thái Chân
Người bị tù lâu năm nhất trong số sĩ quan "đi học tập cải tạo":
20 năm
Hai mươi năm ấy, chung không thiếu,
Vẫn t́nh non nước, nghĩa anh em."
Hàm Tân 1995
2) Tặng Bác Sĩ Trần Thắng Thức,
người bị tù 2 lần, tổng cộng trên 12 năm:
"Yêu người, ta vẫn lạc quan
Yêu ḿnh, ta chẳng than van buồn phiền
Yêu đời bởi cái nhân duyên
Ta hằng thanh thản như Tiên thoát trần."
Hàm Tân 1994
3) Tặng Bác Sĩ Nguyễn Đan Quế,
người bị tù rất nhiều lần sau 1975:
"Tù mấy phen rồi, ai thắng ai?
Bạo quyền muôn thuở sợ công khai
Bịt mồm khóa miệng người công chính
Ta vẫn kiên cường há thua ai?
Hàm Tân 1994
4) Tặng Giáo Sư Đoàn Viết Hoạt,
người bị tù trên 20 năm:
"Tù xưa mười mấy năm rồi
Tù nay vẫn "tội chống Trời Đảng ta"
Ở đâu cũng nước non nhà,
Cũng ḍng máu thắm ruột rà t́nh thâm
Ngày xuân rủ bạn cùng ngâm
Khúc ca chính khí ḥa âm khắp miền
"Tường đá, rào cao kiên cố đó
Hồ dễ làm ta bỏ cuộc chơi?!
Hàm Tân 1994
5) Tặng Phạm Đức Khâm,
người bị tù rất nhiều lần, kể cả dưới thời Đệ Nhất Cộng Ḥa và 2 lần dưới chế độ Cộng Sản:
"Năm lần bảy lượt tù: chưa tởn
Tuổi sáu mươi rồi, tim vẫn rung
Mưa nắng giăi dầu, thân sức kiệt
Vẫn ḷng son sắt, dạ kiên trung"
Hàm Tân 1994
6) Thơ "2 câu" tặng các bạn đồng cảnh, mỗi khi gặp nhau trong trại:
a) "Thế sự thăng trầm là quy luật
Hà cớ bận tâm, uổng tháng ngày"
b) "Đại sự non nước đâu c̣n đó
Xin đừng nóng vội đến mất khôn."
c) "Tết nay dù hết, Xuân c̣n măi
Ta hăy c̣n vui, đến suốt đời"
d) "Xuân đến trao nhau niềm Hy vọng
Vẫn ḷng son sắt, chí hăng say"
đ)"Ngọn lửa nóng càng trui rèn sắt thép
Trau chuốt vàng thêm cao tuổi tinh ṛng."Các bài thơ loại này, hiện tôi đang sưu tập lại và dịch ra Anh ngữ cho thế hệ thứ ba là các cháu nội ngoại trong đại gia đ́nh ḍng họ Đoàn của tôi có thể hiểu được tâm sự của thế hệ thứ nhất là Ông Nội, Ông Ngoại của chúng. Dự trù sẽ hoàn thành vào Mùa Hè 2007 này.
Đoàn Thanh Liêm
12/2006