KỶ NIỆM 50 NĂM KHÁNG CHIẾN VÀ CÁCH MẠNG BUDAPEST HUNG GIA LỢI
23.10.1956 – 23.10.2006
Vinh Danh Em, bài thơ tưởng niệm em Géza Kindernay 13 tuổi, ngă gục ngày 7 tháng 11 năm 1956 tại Budapest
Đôi lời cùng bạn đọc
Bài thơ "Vinh Danh Em" của thi hữu Nguyên Hoàng Bảo Việt được viết 50 năm trước đây. Viết sau khi các sư đoàn hồng quân gồm có khoảng 200 ngàn lính và hơn 2000 chiế n xa sô viết tràn ngập đất nước Magyar, đàn áp trong máu lửa cuộc Kháng Chiến giành Độc Lập Tự Do phát khởi từ Budapest. Cuộc Kháng Chiến tự bộc phát cũng là cuộc Cách Mạng "Dân Tộc-Dân Quyền-Dân Sinh" Hung Gia Lợi. Trong biến cố lịch sử bi hùng đó, có ít nhứt hai vạn người dân nổi dậy ở thủ đô, phần đông là sinh viên và công nhân, đă bị thảm sát, mất tích hoặc tử thương ngay trên khắp các khu phố từ trung tâm Budapest ra ngoại biên và các thành phố khác. Chưa kể hàng chục ngàn người bị bắt giam, tra tấn, hành quyết nhiều năm sau. Từ hai đế n ba trăm ngàn người phải vượt biên tị nạn để thoát khỏi cuộc lùng bắt của quân xâm lược và tay sai bản xứ. Tham gia cuộc Đại Vận Hành của Lịch sử là những người yêu nước, đa số c̣n rất trẻ, khao khát tự do dân chủ và công bằng xă hội. Thế hệ trẻ Hung Gia Lợi đă nhiệt thành dấn thân, tự nguyện, chấp nhận số phận rủi ro, kể cả sự hy sinh tuẩn tiết chỉ v́ họ không thể chịu đựng được nữa những sự lừa dối hàng ngày của giới lănh đạo cộng sản cũng như sự khiếp sợ công an mật vụ đă từng chế ngự gia đ́nh hoặc bản thân họ từ c̣n bé nhỏ.
Cuộc Tổng khởi nghĩa bùng nổ tại Budapest từ ngày 23 tháng 10 năm 1956. Biến cố đă xảy ra sau khi Tổng bí thư đảng cộng sản từ chối đáp ứng 16 điểm Yêu sách ghi trong Quy ết Nghị của tập thể Sinh viên họp Đại hội ngày 19 tháng 10 năm 1956. Thêm nữa, c̣n cấm họ tập họp biểu t́nh, cùng với công nhân và các thành phần xă hội khác đến đặt ṿng hoa tại chân tượng những anh hùng dân tộc Hung Gia Lợi. Trong Quy ết Nghị Yêu sách về Chính Trị, Kinh Tế và Ư Thức Hệ, một số điểm viết như sau: (1) Chúng tôi đ̣i quân đội sô viết rút lui tức khắc...(2) Chúng tôi đ̣i bầu các lănh tụ mới của đảng bằng phiếu kín... (5) Chúng tôi đ̣i tổ chức tổng tuyển cử trên toàn quốc với phương thức phổ thông đầu phiếu, bỏ thăm kín và có sự tham gia củ a nhi ều đảng chính trị để bầu một Quốc hội mới. Chúng tôi đ̣i công nhân có quyền đ́nh công...(12) Chúng tôi đ̣i toàn diệ n quy ền tự do ngôn luận và phát biểu, tự do báo chí và tự do phát thanh vô tuyến, một tờ báo mới cho Liên Hội các đoàn thể sinh vỉên trung học và đại học Hung Gia Lợi... (13) Chúng tôi đ̣i dời đi càng sớm càng tốt pho tượng Staline, biểu tượng củ a chế độ chính trị áp bức tàn bạo kiểu Stalin-nít và dựng lên tại chỗ đó Tưởng Niệm Đài xứng đáng với các vị anh hùng liệt sĩ hy sinh cho Tự do và Dân tộc Magyars... (15) Tuổi trẻ Đại học Kỹ thuật Budapest đồng thanh bày tỏ t́nh đoàn kết trọn vẹn với công nhân và tuổi trẻ Ba Lan và Varsovie có quan hệ với Cao Trào Độc Lập Quốc Gia Ba Lan.
Đó là cuộc Cách Mạng của Niềm Tin và Hy Vọng khôi phục Độc Lập,Tự Do, Dân Chủ và Phẩm Giá Con Người. Cuộc Tổng Khởi Nghĩa bị thất bại đau thương v́ ‘’tuổi trẻ thanh xuân’’ Budapest làm sao có thể trường kỳ đối kháng chống lại xích sắt chiế n xa và hỏa lực đại bác của đế quốc siêu cường Liên Sô. Nhưng tinh thần Budapest Magyar kiên cường bất khuất không thất thủ. Gia tài trân quư của những chiến sĩ Tự Do Hung Gia Lợi xây dựng từ nửa thế kỷ trước đă được ǵn giữ bảo quản nguyên vẹn trải qua bao nghịch cảnh khốc liệt. Những hạt mầm của Niềm Tin và Hy Vọng không hề bị hủy diệt. Và những người sống sót, và thế hệ tương lai, âm thầm tiếp thay... Cho nên đến năm 1989, một mùa Xuân mới nở hoa thơm, với bầy chim nhộn nhịp trở về, chân son không khoen sắt, giọng hót thơm nức niềm hân hoan. ..
Trở lại Budapest vào dịp Lễ Kỷ Niệm 50 năm Kháng Chiến Cách Mạng 23.10.1956 – 23.10.2006, bài thơ Vinh Danh Em đă được dịch ra tiếng Hung Gia Lợi và phổ biến đế n nhi ều bạn hữu và bạn đọc của một số tập san tạp chí trên đất nước Magyar. Ngay giữa mùa xuân năm nay, tuần báo phát hành toàn quốc Magyar Világ (Thế Giới Hung Gia Lợi) số ra ngày 20 tháng 4 năm 2006 đă đặc biệt giới thiệu bài thơ Vinh Danh Em dưới tựa đề : Tiếng tăm vang dội thế giới của cuộc Cách Mạng và cuộc Kháng Chiến giành Độc Lập Hung Gia Lợi năm 1956.
‘’Sau khi cuộc chiến Việt Nam kết thúc, rất đông người đi tị nạn lánh xa chế độ cộng sản. Trong số đó có nhà thơ lưu vong Nguyên Hoàng Bảo Việt. Ông c̣n giữ lại nhiều dấu vết ghi sâu đậm trong trí nhớ về cuộc Cách Mạng Hung Gia Lợi năm 1956. Thuở ấy, tại Pháp, ông gặp người bạn István Kindernay, sau này là Tổng Thư kư Liên đoàn Thế giới Chiến sĩ Hung Gia Lợi tại Âu châu. Istvan Kindernay kể cho nhà thơ Việt Nam tị nạn cộng sản biết về đứa em trai của ông. Géza Kindernay (13 tuổi) đă chiến đấu và tử thương như thế nào trong những trận đánh chống quân đội sô viết tại Budapest . Câu chuyện đó đă tạo nên nguồn cảm hứng cho Nguyên Hoàng Bảo Việt viết một bài thơ để vinh danh người anh hùng trẻ tuổi Hung Gia Lợi. Đó là bài thơ Vinh Danh Em đăng dưới đây’’.
Hội ngộ với Budapest Hung Gia Lợi vào những Ngày Tháng Lịch Sử năm nay càng làm cho chúng ta thương nhớ hơn nữa Sài G̣n Huế và Hà Nội đang ở trong ṿng kiềm kẹp trấn áp khắc nghiệt của bạo quyền Cộng sản. Chúng ta thương nhớ hơn nữa đồng bào, bà con, anh chị em, bạn hữu bất hạnh và thiếu may mắn bị buộc phải sống mấy thập niên dưới một chế độ phi nhân phi nghĩa, dối trá, gian hiểm và hung bạo chưa từng thấy trong lịch sử Việt Nam. 50 năm sau Cách Mạng Budapest, Quyết Nghị 17 điểm Yêu sách của tập thể Sinh viên Hung Gia Lợi tiếp tục là đầu đề thời sự hàng đầu đối với nhiều dân tộc trên thế giới. Chúng ta đọc để xác tín rằng đảng Cộng sản Việt Nam cho tới ngày hôm nay vẫn c̣n là một đảng chư hầu, trung thành tuyệt đối và mù quáng với các bóng ma Lénine, Staline và Mao Trạch Đông. Nhưng tấm gương tinh thần kiên cường bất khuất của bạn hữu Hung Gia Lợi cho phép vững tin vào tiếng nói cuối cùng của lương tri nhân loại. Sẽ chẳng c̣n bao lâu nữa. Những người sống sót và thế hệ tương lai luôn luôn tiếp thay cho những chiến sĩ tranh đấu cho Dân Chủ và Nhân Quyề n chẳ ng may sớm khuất bóng hay ngă gục, hoặc đang bị tù đày ngay trên quê hương yêu dấu. Để dân tộc Việt Nam được sống một mùa Xuân thật Việt Nam, với bầy chim nhộn nhịp trở về, chân son không khoen sắt, giọng hót thơm nức niềm hân hoan…
Genève ngày 23 tháng 10 năm 2006
Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam ở Thụy Sĩ
Ligue Vietnamienne des Droits de l'Homme en Suiisse
Vietnamese League for Human Rights in Switzerland .
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * ** * * * *
Vinh Danh Em
Tưởng niệm Géza Kindernay, 13 tuổi, ngă gục
ngày 7 tháng 11 năm 1956 tại Budapest
Bằng chứng nơi vũng máu
Bằng chứng nơi dấu đạn
Em mang trên thịt da
Em mang trong tâm hồn
Em đă chết trước giờ hẹn gặp anh
Em bỏ anh em bỏ cuộc đời
Lúc tuổi em lúa đang ngậm sữa
Anh thường ví em như sớm mai
Vừa hừng đông sao nắng tắt
Không kịp nh́n cỏ biếc trời xanh
Em đă chết trước giờ hẹn gặp anh
Chưa áp trái tim vào ḷng tay bằng hữu
Những điều sinh thời em thắc mắc
Anh vẫn đau khổ đây em
Cuộc đời vốn không phản trắc
Như hàm răng nhọn sau chúm môi
Cuộc đời cũng không hiểm độc bất công
Như bóng đen núp bên trong con ngườiNhưng anh nhớ sao anh nhớ rơ
Tưởng mới đêm qua tưởng mới sáng nay
Mưa sắt thép
Mưa máu lửa tầm tă
Em vươn khỏi hầm núp
Trên hành lang ngổn ngang gạch ngói
Bừa băi vỏ đạn mảnh trái phá
Đi giữa những xác chết người hấp hối bị thương
Trên thân thể em mưa xối xả
Áo lông áo giáp không một manh
Để sưởi để che ngực chim ốm yếu
Chỉ c̣n ḷng tin
Thật sự chỉ c̣n ḷng tin
Thổi lửa sao lên đôi mắt
Với nhánh củi úa màu mây cuối thuSao anh chóng quên được hở em
Từ những lối ra ngoại ô
Dưới gầm cầu đúc
Hai bên bờ Danube xanh lơ
Trên vai trên nhịp cầu sắt
Dưới nóc tháp lầu chuông
Trong sân trường xưởng thợ
Bốn phía công viên
Năm bảy kẻ đă quen biết em
Nhưng số đông em chưa hề gặp gỡ
Bởi không chịu được tủi cực nhiều hơn nữa
Và nghe thấy tiếng dội từ những bước em đi
Tất cả không hẹn đều có mặt
Số phận họ ra sao
Xin đừng ai hỏi thêm
Trước những nắm tay trần
Trước những cặp mắt từ chối sợ hăi
Và hơi thở khỏe và trái tim trong
Đang đối diện đại bác chiế n xa
Họ biết họ sẽ ngă gục
Người này nằm xuống người kia chỗi dậy
Không thuốc súng không lưỡi lê
Họ ôm lấy tấm ḷng quả cảm
Họ ôm lấy cuộc đời lớn lao
Nguyên vẹn kiếp sống vô giá
Họ điềm tĩnh đi tới
Cũng như em
Cố nhiên là dưới cơn mưa
Hay đúng hơn dưới cơn dông lịch sử.Em đă chết giữ a tuổ i thanh xuân
Em đă chết trước giờ hẹn gặp anh
Thật vô lư
Thật bất công
Khuôn mặt trái tim anh ướt đẫm
Không chỉ bởi cơn mưa
Dù là mưa máu lửa sắt thép
Dù hôm qua đă trôi vào kỷ niệm
Và những người sống sót
Và thế hệ tương lai
Đang âm thầm tiếp thay emTừ hôm ấy
Anh luôn luôn nghĩ tới
Một mùa Xuân
Với bầy chim nhộn nhịp trở về
Chân son không khoen sắt
Giọng hót thơm nức niềm hân hoan
Có thể của hoàng oanh hay vành khuyên
Có thể của sơn ca hay họa mi
Cũng có thể chỉ là suối cười trẻ conBởi nhớ thương ai
Anh đă yêu thêm một xứ sở
Ngoài tổ quốc của anh
Dù không phải nơi chôn nhau cắt rún
Anh xin được gọi quê hương em
Hung Gia Lợi là bạn thân của Việt Nam
Bởi nhớ thương ai
Anh đi qua tuổi thanh xuân
Nhiều đêm không ngủ được
Biết không em biết không em
Nguyên Hoàng Bảo Việt (1956)
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
Chiến xa Liên sô tiến chiếm Budapest Chiến xa Liên sô bị dân quân Khởi nghĩa
Hung Gia Lợi đánh chiếm được (ảnh Wikipedia)
Đài Phát Thanh Hung Gia Lợi Tự Do Biểu t́nh Budapest 23 tháng 10 năm 1956
(ảnh Wikipedia)
Staline ở Budapest năm 1956 . Lénine ở Hà Nội năm 200?
Những tượng đồng bạo chúa, những lăng tẩm hung thần
Những guồng máy áp bức, những tập đoàn phi nhân
Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam ở Thụy Sĩ
Ligue Vietnamienne des Droits de l'Homme en Suisse
Vietnamese League for Human Rights in Switzerland
