Trong khi nhiều khẩu hiệu kêu gọi tăng tốc hội nhập trên các báo qúôc nội mang nhiều h́nh ảnh ấn tựơng như "Bay lên Việt Nam," hay "Cất cánh thời hội nhập," hay "Tiến ra biển lớn," hay "Phát huy dân chủ cơ sở," vân vân - tất cả cho người nghe một viễn ảnh khả dĩ h́nh dung rằng mọi chuyện sắp xong rồi, rằng Việt Nam ḿnh chắc đang tăng tốc chạy đua cho bằng anh, bằng chị… th́ ào một cái, bên Bắc Kinh bắn phát súng lệnh của Thủ Tướng Ôn Gia Bảo, rằng dân chủ có thể phải cần 100 năm nữa mới tới cho Trung Quốc. Thế là trong tháng 3 này, nhà nứơc Hà Nội mở các đợt bố ráp các nhà dân chủ. Và các ngôn ngữ khẩu hiệu kia tự nhiên có cái ǵ u ám, không hợp. Phải chăng dân chủ có giá trị phổ quát cho nhân loaị toàn cầu, hay chỉ thích hợp với các nứơc ở ngoài liên minh khủng long Trung Quốc, Việt Nam, Cuba và Bắc Hàn?
Những h́nh ảnh này làm
chúng ta có thể bi quan suy nghĩ về câu hỏi: bao giờ
Việt
Điều hết sức kỳ
lạ, rằng cũng mới tuần trứơc, trong buổi
họp báo thường niên trong khóa họp Quốc Hội
Trung Quốc, chính Thủ Tướng Ôn Giá Bảo đă
nh́n nhận rằng, "Dân chủ, pháp trị, tự do,
nhân quyền… là thành quả chung của văn minh nhân lọai
đạt được trong chiều dài lịch sử
và là giá trị chung được theo đuổi bởi
toàn thể nhân lọai…" (Báo New Strait Times, bài "A faint
Đúng vậy,
nhưng ai đứng ra đ̣i các giá trị "Dân chủ,
pháp trị, tự do, nhân quyền…" là kể như bị
công an hỏi thăm liền. Nhưng cách nói của
Ôn Gia Bảo thấy rơ là êm lỗ tai, dù
là rất tŕnh diễn kiểu sân khấu Hồ Quảng.
Ngồi dưới ghế khán giả, nh́n lên thấy cả
một thiên đường trên sân khấu, nơi vua quan thứ
dân cùng vui mừng gặt hái những mùa lúa bội thu trong
tiếng nhạc… nhưng bứơc tới gần mới
thấy rằng trâu ngựa trên sân khấu làm ra lúa ngô thực
sự không phải trâu ngựa, mà lại là người thật.
Nhưng ít nhất, họ Ôn
cũng công nhận đúng là có các giá trị phổ quát là
"Dân chủ, pháp trị, tự do, nhân quyền…" C̣n
phía nhà nứơc CS Việt Nam th́ luôn luôn bác bỏ tính phổ
quát, mà cứ nói rằng ḥan cảnh đặc thù mỗi nứơc
mỗi khác - chính phát ngôn nhân Lê Dũng cũng đă nhắc
lại lư luận đặc thù về dân chủ này hôm Thứ
Năm.
Và cũng trong tuần, bản
tin
Trong khi ông Tướng Công
An nói cụ thể như thế, ông Tổng Bí Thư Đảng
CSVN Nông Đức Mạnh lại nói một cách khác,
"không để tṛ chơi dân chủ lồng vào sinh hoạt
quốc hội," trong buổi thảo luận ngày 21-3 ở
Hà Nội, liên quan tới báo cáo công tác toàn bộ nhiệm kỳ
khoá 11 của Quốc hội Việt Nam. (Đài
RFA, ngày
Chỗ này cũng nên ghi nhận
rằng báo International Herald Tribune viết theo văn pḥng công
tố tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết Linh mục
Nguyễn Văn Lư và 4 nhà dân chủ cộng tác có thể sẽ
lănh án tù tối đa 20 năm, và phiên ṭa xét xử sẽ mở
ra ngày 30-3-2007.
Viễn ảnh dân chủ Việt
Nếu
t́nh h́nh quê nhà đi chậm như thế, những người
hỗ trợ từ hải ngoại nên làm ǵ để giúp
các bước tiến dân chủ? Hay là chúng
ta rủ nhau về làm từ thiện, giúp người
nghèo? Hay là cứ nín thở qua sông để xin về dự
các hội nghị khoa học, văn hóa, tôn giáo thường
niên và mỗi năm sẽ đọc một bài tham luận
trong các hội nghị này coi như đóng góp cho quê nhà? Hay
là giữ ǵn hạnh nhẫn nhục, nộp đơn xin
vào danh sách Việt Kiều tiên tiến thường niên
để dịp Tết được lănh qùa, và thêm
cơ may mua nhà dưỡng già ở bên sông Sài G̣n? Hay là viết
bài ca ngợi các lănh tụ được xem là "cấp
tiến" của Đảng CSVN để thúc đẩy
sự phân cực giữa bảo thủ và cấp tiến
trong nội bộ của họ? Hay là về ngồi
nơi hè phố Sài G̣n để làm thơ với bạn bè
một thời thơ ấu, hay t́m về một góc núi Long
Thành để ngồi thiền cho hết một kiếp….
Chứ không lẽ ngồi ḥai ở Little
Saigon chờ trái dân chủ chín cây rụng xuống? Thiệt là nhức đầu, nếu phải suy
nghĩ.
Vậy rồi
tuổi trẻ ở quê nhà suy nghĩ ra sao?
Một bản tin trên đài
RFA hôm 21-3-2007 tựa đề "Thực tế Dân chủ
tại Việt Nam theo nhận định của giới
trẻ" do phóng viên Trà Mi thực hiện, đă cho chúng
ta một hướng nh́n từ môt số người trẻ
quê nhà, trích như sau:
"…..ba người trẻ
góp mặt trong chương tŕnh giao lưu hôm nay: Hùng ở
Sài G̣n, Tiến và Nguyễn từ Hà Nội...(...)
Trà Mi: Ư kiến của anh
Hùng ở Sài G̣n th́ sao?
Hùng: Một
xă hội tốt cần phải có dân chủ, mà trong xă hội
dân chủ không thể tồn tại chế độ
độc đảng độc tài. Cần có
tối thiểu là 2 đảng hoạt động song song
với nhau để ḱm chế tính độc đoán của
đảng kia, và thúc đẩy quá tŕnh
dân chủ. Điều đáng sợ trong xă hội
hiện nay là phần đông thanh niên không quan tâm đến
chính trị của đất nước, họ không biết
đi về đâu, phải làm thế nào. Chính điều đó đă làm cho xă hội kém phát
triển đi.
Trà Mi: Thế th́ câu hỏi
được đặt ra là làm thế nào để phát
triển dân chủ trong hoàn cảnh của Việt
Hùng: Việc
này đ̣i hỏi sự nỗ lực của các tầng lớp
thanh niên, phải đựơc tự do ngôn luận, tự
do báo chí, tự do nói lên tâm tư, nguyện vọng của
ḿnh.
Trà Mi: Nhà nứơc Việt
Tiến: Đấy là luận
điểm nguỵ biện của chính quyền Việt
Cho nên bây giờ chúng ta phải
đấu tranh dành cho đựơc những quyền
căn bản nhất của con ngừơi như tự
do ngôn luận, tự do đi lại. Từ
đó, chúng ta mới có thể xây dựng một xă hội
dân chủ từ sự tôn trọng nhân quyền của từng
cá nhân trong xă hội.
Thế chể
dân chủ tất yếu sẽ dẫn đến đa
đảng. Con đường duy nhất hiện nay là đấu
tranh tạo sức ép lên chế độ cầm quyền
hiện nay, buộc họ phải tôn trọng những quyền
cơ bản của nhân dân.
Trà Mi: Nhưng thưa anh, phải
nói là phần đông giới trẻ ngày nay không nhận ra
là những cái quyền đó của ḿnh bị giới hạn?
Tiến: Tôi hiểu ư của
chị. Đấy là do họ chưa có đựơc tự
do ngôn luận chị ạ. Họ bị tuyên truyền một
chiều nên họ như thế, c̣n nếu cho họ tranh
luận thoải mái th́ tôi tin rằng có thể thuyết phục
họ nhận ra ḿnh đang sống trong một thể chế
dân chủ hay mất dân chủ. Đây cũng là một dẫn
chứng cho thấy quyền tự do ngôn luận của
người dân gần như bị triệt tiêu hoàn toàn.(...)
Nguyễn: Một trong những
giải pháp là tạo ra những diễn đàn cho giới
trẻ trao đổi các kiến thức cơ bản về
chính trị, giúp họ nhận thức đựơc thực
tế cuộc sống, chứ không phải cái ǵ cũng
đảng lănh đạo toàn bộ. Chúng ta cũng đừng
bỏ qua thế hệ 9X, thế hệ đó mới là thế
hệ mà chúng ta có thể mong chờ một cái ǵ đó nổi
bật.
Trà Mi: Lập các diễn
đàn cho thanh niên có điều kiện trao đổi, học
hỏi lẫn nhau, giải pháp này có khả thi, có thể thực
hiện đựơc dễ dàng trứơc t́nh h́nh hiện
tại trong nứơc chăng?
Nguyễn: Thực hiện
những diễn đàn này nên dứơi nhiều h́nh thức
khác nhau, ví dụ như diễn đàn thể thao, âm nhạc
của sinh viên trong đó lồng ghép các kiến thức dân
chủ vào một cách nhẹ nhàng, chứ không nhất thiết
phải ngồi lại bàn bạc xung quanh vấn đề
dân chủ, nhân quyền.
Trà Mi: Một khi đụng
đến các vấn đề về dân chủ, nhân quyền,
các anh có e rằng sẽ gặp những điều bất
lợi?
Nguyễn: Chắc chắn rồi,
ngay cả chúng tôi từ thời đi học cấp 3,
trong khi Hiến pháp quy định dân chúng đựơc
quyền biểu t́nh thế nhưng khi chúng tôi chỉ
đi xin chữ kư để phản đối chiến
tranh Kosovo lúc bấy giờ, đă ngay lập tức bị
chính quyền ngăn cản, đe doạ đuổi học.
Thật sự đó là những quyền cơ bản của
con ngừơi mà họ lại không cho thực hiện.
Hùng: Để phát động
kiến thức dân chủ trong tầng lớp thanh niên chắc
chắn sẽ có nhiều người ủng hộ ḿnh, nhưng
ngừơi ta lại không dám v́ họ sợ bị trù dập,
đàn áp, bắt bớ, khủng bố về tinh thần.
Tiến: Chúng ta thống nhất
với nhau là phải đấu tranh đ̣i hỏi dân chủ
chứ không phải xin th́ ngừơi ta cho. Đấu
tranh có nhiều cách khác nhau chứ không phải cứ trực
diện mới là đấu tranh. Ví dụ như ta có
thể in một bài báo nào đó nói về dân chủ, mang vào
nơi làm việc hay lớp học cùng bạn bè tranh luận
xem những điều viết lên đấy đúng hay
sai, sai chỗ nào, đúng ra sao. Giới trẻ thừơng
thích những điều mới lạ, trái ngược với
những ǵ họ đựơc rao giảng trong nhà trường…"(hết
trích)
Đó là tiếng
nói của ba người trẻ từ VN chuyển qua làn
sóng RFA đó. Họ đă nói lên cùng các ứơc mơ mà Linh Mục
Nguyễn Văn Lư và các nhà dân chủ đă và đang ứơc
mơ: dân chủ đa đảng, tự do báo chí, nhân quyền…
Các bạn trẻ này đă
nói lên đúng những điều mà Ôn Gia Bảo nh́n nhận
trong tuần qua, rằng dân chủ, tự do và nhân quyền
là giá trị chung và thành quả chung của văn minh nhân lọai,
chứ không phải "mỗi nứơc khác biệt
đặc thù" như nhà nứơc Hà Nội nói. Nếu nói như Đảng CSVN, có nghĩa là dân
chủ đa đảng không phải là thành quả của
văn minh nhân lọai? Và như thế,
Fidel Castro và Kim Jong-Il mới là đỉnh cao trí tuệ, mới
là mùa xuân của nhân lọai?