Đọc Chương 36...
 
                                                                                              Nguyễn Phước Đáng
 
Viết đủ th́ phải viết "Đọc Chương 36, Hồi Kí Người Lính Già".
Tôn trọng ư tác giả Đặng Văn Việt, tôi chép y nguyên văn "hồi kí", chứ tôi th́ tôi viết "hồi kư". 
Chỉ đọc hai câu đầu nầy thôi, độc giả cũng thấy ra nguồn gốc của 2 chúng tôi:  Ông "người lính già" Đặng Văn Việt là cán binh Bắc Việt, người được đào tạo viết "hồi kí".  C̣n tôi, dân miền Nam thua trận, người được đào tạo viết "hồi kư".
Sau cuộc chiến, đất nước thống nhất, nhưng nhân tâm người Việt th́ không một ḷng.  Nhân tâm không một ḷng giữa người thắng kẻ thua, giữa người cai trị trong nước và kẻ lưu vong... th́ đành đi.  Mà không một ḷng giữa "chính quyền của nhân dân, v́ nhân dân" với nhân dân, mới là điều đáng nói.  Kẻ cầm quyền, tức Đảng Cộng Sản VN, cai trị dân chúng VN c̣n tồi tệ hơn thực dân Pháp.  Họ bưng bít chuyện bên trong, chuyện bên ngoài.  Họ nuôi dưỡng ư tưởng ngu dân để dễ cai trị y như thực dân.  Họ bốc lột nhân dân của ḿnh tinh vi hơn thực dân Pháp.  Họ cấu kết thành cường hào ác bá hơn thời phong kiến.  Do vậy mà dân Việt "khẩu phục" mà "tâm bất phục". 
Dân Việt trong nước hiểu biết về đời sống tự do, dân chủ ở các nước bên ngoài trên thế giới rất ít. 
 Các cán bộ cộng sản cao cấp ra vào nước ngoài thường xuyên, họ giữ nếp cũ, hoặc họ rét run, không viết ra sự thật mà họ thấy biết ở nước ngoài, cho dân trong nước biết. 
Mỗi năm, kiều bào ở hải ngoại về nước hằng trăm ngh́n người, họ có kể cho thân nhân biết CHUYỆN DÂN CHỦ, TỰ DO Ở NƯỚC NGOÀI.  Những người nầy có kể lại cho xóm riềng nghe.  Nhưng nhiều người không tin họ hàng của những người bỏ nước ra đi, mà chỉ tin mỗi một chuyện là bọn “Việt kiều” có tiền rủng rỉnh mang về giúp ḍng họ.
Ông Đặng Văn Việt là một cán bộ cộng sản nổi tiếng, đă về hưu, có cơ hội ra nước ngoài du lịch tại Hoa Kỳ, Úc... Ông viết kể chuyện đi xa cho người trong nước đọc.  Chuyện rất hiếm hoi. v́ ông viết khá trung thực.
Tôi không hân hạnh đọc hết quyển "Hồi Kí Người Lính Già" của ông.  Tôi chỉ đọc được Chương 36, ghi lại 4 chuyện lạ đối với ông trên đất Mỹ:
 
1.- Chuyện lạ thứ nhất: Hệ giao thông hoàn chỉnh. 
Ông kể ra 7 điều lạ trong việc giao thông để đưa đến kết luận:
"Nước Mỹ có một hệ thống giao thông tuyệt vời và khoa học.
Về đến nước nhà, không ngày nào mà tôi không nghe tin về những vụ tai nạn, số người chết, bị thương chẳng khác ǵ hồi có chiến tranh."
Trong đoạn nầy có chỗ ông ca ngợi hơi quá, có chỗ ông không nói đủ.  Chừng như ông chưa phân biệt được rơ ràng xa lộ và đường trong thành phố.
 
Tôi góp ư: Trên xa lộ cho phép xe chạy nhanh tới 65miles/giờ (tương đương 102km/giờ, nhưng phần lớn xe chạy nhanh hơn, trung b́nh cỡ 110km/giờ)  Xa lộ hoàn toàn không có người đi bộ, không có hành lang cho người đi bộ, không có đường cắt ngang, nên không có đèn xanh đèn đỏ.  Có người nói chạy xe cả trăm cây số trên xa lộ mà không cần đến thắng. 
Đường trong thành phố th́ ngang dọc cắt nhau, nên các ngă tư trên các đường lớn, đông xe, thường có đèn xanh đèn đỏ tự động thiết lập quyền ưu tiên cho các xe chạy.  Đèn xanh là được quyền ưu tiên chạy.  Đèn đỏ, mất quyền ưu tiên, phải ngừng đợi.  Trên mặt đường lớn có kẻ lằn phân chia thành luồng xe.  Tại ngă tư bao giờ cũng có luồng dành cho xe quẹo trái.  Luồng xe quẹo trái và hiệu đèn mũi tên xanh là tính toán an toàn, khoa học của Sở Lộ Vận Mỹ.  Chạy xe đêm c̣n biết thêm được sự tuyệt vời của hệ thống điều khiển lưu thông bằng đèn trên các trục lộ.  Ưu tiên dành cho những đường lớn, đông xe, rất cao (đèn xanh kéo dài măi).  Những đường nhỏ cắt ngang đường lớn, khi nào có xe xuất hiện đậu chờ, đèn xanh mới bật lên. Khi vừa hết xe là đèn vàng bật lên ngay, sắp sửa hết ưu tiên.  Ta có cảm giác như có người điều khiển vậy.
Đường trong thành phố, đường nào cũng có phần dành cho người đi bộ, cả 2 bên, rộng khoảng 1,20 mét, cách lề đường chừng 2 mét, gần giống như Đại lộ Trần Hưng Đạo ở Sài G̣n.  Mỹ gọi là sidewalk.  Không có người đi dập d́u, nhưng vào mùa hè, sáng trưa chiều tối đều có người đi bộ thể dục. 
Gần như không có người đi trên mặt lộ. (Chỗ nào cũng có đường dành riêng đi bộ rồi, tràn xuống mặt lộ làm ǵ!)
Đường trong thành phố nhiều không kể xiết.  Ngă ba ngă tư đếm không xuể.  Chuyện đặt máy camera để ghi phạt xe chạy vượt trái phép chỉ mới có tại một số ngă tư quan trọng, thường xảy ra tai nạn.  Theo tôi, ngă tư có đặt camera rất ít.  Ông Đặng Văn Việt viết camera đặt tại ngă tư có bảng STOP là nói quá. 
Bảng STOP và lane CARPOOL là một sự tuyệt vời khác trong hệ thống giao thông của Mỹ.  Hai cái nầy cũng là chỉ dấu, là thước đo tŕnh độ dân trí tuyệt vời của mọi người sống trên đất Mỹ.  Nhưng chắc ông Việt chưa hiểu rơ lắm về 2 cái nầy.
Từ 18 tuổi trở lên mới được thi lấy bằng lái. 16 - 17 tuổi muốn thi lấy bằng lái th́ cha mẹ phải kư giấy bảo lănh và chịu trách nhiệm.  Nói 15-17 tuổi tự lái xe đi học là nói không đủ, nói quá.  15 tuổi không đủ điều kiện để được thi lấy bằng lái.  Do vậy, không có tuổi 15 lái xe.  Tuổi 16 - 17 lái xe cũng hiếm hoi.
Viết không có cổng chắn tại các đường có xe hoả vượt qua là viết sai.  Gần chỗ có đường xe hoả cắt ngang, có bảng báo.  Khi xe hoả sắp sửa chạy ngang th́ 2 bên đường xe hoả đều có cổng hạ xuống , đèn đỏ nhấp nháy.  Chừng xe hoả vượt qua xong, cổng giở lên, xe hơi mới chạy qua.
Tai nạn xe hơi, tai nạn phi cơ ở Mỹ cũng có xảy ra, nhưng rất ít so với số lượng xe lưu hành mỗi ngày hằng trăm triệu chiếc, trên xa lộ, xe chạy bay bay, liên tục như ḍng thác.  Ở Mỹ tai nạn phi cơ c̣n ít hơn so với tai nạn xe hơi.  Viết không có tai nạn giao thông là nói quá.
 
2.- Chuyện lạ thứ nh́:  Cả nước Mỹ đâu đâu cũng sạch và đẹp. 
Đây là ư nghĩ của ông Đặng Văn Việt, cũng có hơi quá.  Có lẽ ông được trú ngụ tại một ngôi nhà của một người trung lưu sắp lên.  Đi sâu vào các khu gia cư b́nh dân,  đôi khi ta cũng t́m thấy vài nơi xập xệ, sân cỏ không thể ngả lưng ngơi nghỉ như ông Việt viết.  Tuy nhiên , nh́n tổng quát th́ đúng như ông viết, chỗ nào ở Mỹ cũng đẹp.  Đi đâu cũng thấy thảm cỏ chung quanh, cây cảnh, bông hoa... đa dạng.  Đẹp ở đây không có nghĩa b́nh thường mà c̣n hàm ư mỹ thuật, tinh vi... Nh́n những bức tường chắn âm thanh xây dọc theo xa lộ chỗ gần những khu gia cư, ai cũng trầm trồ, v́ kỹ thuật xây dựng tuyệt vời, ta có cảm giác từng viên gạch được chăm sóc, kiểm soát, để mặt tường phẳng phiêu, đường công của tường như  được vẻ bằng compas, đầu tường thẳng như sợi chỉ căng.  Bức tường xây ngoài trời mà cũng được chăm chút kiên cố và mỹ thuật tuyệt vời.  Những cầu vượt bắc ngang qua xa lộ có hằng hà sa số trên đất Mỹ, mà cây cầu nào cũng được xây cất kiên cố, bảo đảm an toàn bằng tuyệt đỉnh kỹ thuật và mỹ thuật tuyệt cao.  Nh́n đường nét nào của cây cầu cũng không chê vào đâu được, thẳng thật thẳng, đứng thật đứng, công th́ mướt rượt như vẽ trên giấy.  Tôi muốn nhắc lại, bất cứ đường nét nào, cột cầu, dưới dạ cầu, lan can cầu... Tôi nhắc lại, đẹp tiềm ẩn trong tính mỹ thuật chứ không phải loè loẹt màu mè.  Chỗ nào cũng được đưa cái đẹp, mỹ thuật vào.  Bạn từ VN mới qua lần đầu, bạn sẽ choá mắt về cái sạch và nét đẹp, vẻ mỹ thật, thể hiện trong nếp sống trên đất Mỹ.  Tôi không nói về những nhà cao tầng đâu.  Tôi nói những chỗ hằng ngày bạn thấy trên đường bạn đi qua, tại các hăng xưởng, tại trạm bán xăng, tại sân nhà dọc hai bên đường bạn đi bộ mỗi sáng...
Ông Việt viết "Ở Mỹ tại những nơi bẩn nhất cũng là nơi sạch nhất".  Viết như vậy là nói lên cùng tột một lời khen.  Những người ở Mỹ th́ họ không viết tới mức đó, v́ họ quen mắt.  Mỗi ngày, bất cứ chỗ nào cũng thấy như vậy, nên họ thấy đó là cái b́nh thường.  Nhưng ông Việt từ VN mới đến xứ Mỹ, nên ông thấy lạ, ông xúc động. 
Ghé lại chỗ dừng chân cạnh xa lộ, để nghỉ ngơi, ngắm cảnh, xả bầu tâm sự, ông nghĩ chỗ hoang vắng như vậy chắc là vô chủ, không ai chăm sóc.  Chừng ông thấy sao tại đây lại có nước nóng nước lạnh, có xà bông để rửa tay, lại c̣n có cả giấy lau tay, máy phun hơi nóng để làm khô bàn tay nữa, lại giấy vệ sinh "hạng một" như các nơi sang trọng khác, ông vô cùng ngạc nhiên (Tôi th́ tôi nói hạng nhứt, hạng nh́, chứ không nói hạng một, hạng hai)  Ông Việt viết đúng.  Nhưng, nếu những người "di tản buồn" mà viết như vậy th́ những người bên VN sẽ không tin và c̣n mắng là “quân nịnh bợ bọn Mỹ”.
 
Tôi viết thêm trong đoạn nầy.  Đi khắp nước Mỹ gần như không nghe thấy mùi hôi, trừ khi đi vào băi rác. (Các bạn VN không h́nh dung nổi băi rác của Mỹ đâu.  Nó rộng lớn cỡ thành phố Long Xuyên quê tôi, có văn pḥng, ban bệ, có nhiều xe cơ giới hạng nặng, có xưởng chế biến, vô bao b́ phân bón bán khắp nơi...)
Nước Mỹ không hôi thúi, v́ mọi cái gây hôi thối đều được dẫn đi dưới mặt đất, và được kín đáo “xử lư” trước khi nước được đổ ra sông rạch hay hồ chứa.
Vấn đề gia cư của Mỹ cũng là chuyện tuyệt vời.  Nh́n qua tổng quát, người mới đến Mỹ sẽ có 2 nhận xét như sau:
1) Nhà ở của Mỹ không đẹp bằng nhà ở củaVN.
2) Sao Mỹ có nhiều biệt thự quá, và có nhiều biệt thự trông có vẻ xập xệ?
Điều thứ nhứt, gia cư của Mỹ phần lớn là nhà trệt, mỗi khu xây cất một kiểu giống nhau.  Nhà nào cũng có cái garage chần vần phía trước, cửa cái nhỏ, khép nép với lối đi vào cũng khiêm nhường.  Người VN thích nhà cao cửa rộng, nên rất thích nhà lầu (Một phần v́ VN thiếu đất, nên cần cơi lầu)  Mặt tiền thích tô vẽ kiểu cọ phô trương, trông từng nhà có vẻ đẹp hơn nhà Mỹ.
Điều thứ nh́, nhà house bên Mỹ, dọc bên đường, có rào riêng biệt nhau, phía trước phía sau có sân cỏ, nên trông có vẻ là biệt thự.  Nhưng hầu hết chỉ là nhà biệt lập thường, 3- 4 pḥng dành cho một gia đ́nh với chừng 4 người ở, có những khu cất với kiểu vở thường thường, trông xập xệ.  Những nhà cách xa xa thành phố một chút của những người giàu có mới ra vẻ biệt thự thật sự.  Đất chung quanh nhà rất rộng, có cây cao bóng cả, có cây ăn trái làm cảnh nữa!  Lên đồi lên núi, cách khá xa thành phố, c̣n có những biệt thự vượt qua cái nghĩa biệt thự nữa.  Có lẽ gọi là dinh thự, là lâu đài mới diễn đạt được những ngôi nhà trên núi đó.
Gia cư bên Mỹ c̣n mấy hạng được coi là thấp hơn nhà house:  Nhà town house là nhà liền vách như nhà phố bên VN; nhà apartment, nhà chúng cư, thường có 2 hay 3 tầng, nhiều căn liền nhau, chồng lên nhau, quây quần trong một khu có rào giậu kín đáo, an toàn; và nhà mobile home. 
Tôi không có bè bạn ở những căn nhà trên đồi trên núi, nhưng tôi có thân quyến, có bạn bè ở trong những căn nhà đủ cỡ, từ nhà house trở xuống.
Dù loại nhà nào, gia cư của Mỹ cũng rất sạch và rất đẹp.  Nội thất của gia cư Mỹ rất khoa học và mỹ thuật, VN không sánh nổi.  Người ta tận dụng hết không gian trong nhà để sắp xếp nhà lớn nhỏ nào cũng có đủ pḥng khách, pḥng ngủ, pḥng tắm & vệ sinh, bếp và pḥng ăn.
Đi khắp chung quanh nhà house, khu apartment, khu mobile home... chả thấy một cống rănh lộ thiên nào.  Tất cả những cái hôi thối, những nước tiêu dùng... đều được dẫn  xuống dưới mặt đất, rồi gom vào một chỗ để “xử lư”.
Nghèo giàu ở đâu cũng có.  Nước Mỹ cũng có những người vô gia cư.  Nhưng nước Mỹ không có "nhà ổ chuột", không có ngỏ hẻm.  Mỗi căn nhà ở Mỹ xây cất phải có phép, đúng quy cách.  Mỗi đơn vị gia cư phải có đường cho xe hơi chạy tới, v́, đúng như ông Việt viết, mỗi gia đ́nh cả vợ chồng đều có xe hơi riêng.
Tại sao nước Mỹ tạp chủng mà sạch và đẹp được như vậy?
Theo tôi, đó là nhờ pháp luật và dân trí của Mỹ.  Hai cái nầy quyện lấy nhau, nâng nhau mỗi lúc một cao hơn, để tạo ra xă hội Mỹ được như hôm nay. 
Dân trí do đâu mà có?
Dĩ nhiên, có được dân trí cao là do tŕnh độ giáo dục toàn dân của một quốc gia. 
Ngoài ra, theo tôi, dân trí cao c̣n do pháp luật mà có.  Pháp luật Mỹ đi vào mọi ngơ ngách của đời sống, nhằm nâng cao đời sống.  Pháp luật phân minh rơ ràng, không có cá nhân nào, ở bất cứ địa vị nào, đứng trên pháp luật.  Mọi người dân tin tưởng và tôn trọng pháp luật, nên người VN mới qua, có dịp đi trong đêm khuya vô cùng ngạc nhiên khi thấy tại một ngă tư vắng hoe, mà chiếc xe gặp đèn đỏ, cứ đậu sau vạch trắng chờ đợi cả phút, chờ cho đến lúc đèn xanh bật lên mới lăn bánh!  Không một ông lớn bà lớn nào, con ông cháu cha nào dám không xếp hàng, mà vượt lên trước, giành lấy phiên không phải của ḿnh.  Có thể nói ghết-lai (get line, xếp hàng chờ tới phiên) là giềng mối của nền văn minh. Mỹ đă thể hiện được toàn vẹn giềng mối nầy.
Ai cũng nói được câu "Dân trí ḿnh thấp, nên nước ḿnh kém văn minh"  Nói như vậy là trút lên đầu người dân mọi trách nhiệm, tội lỗi.  Phải nói thêm "Dân trí thấp, v́ thiếu pháp luật phân minh, nhất là công minh"  Phải nói thêm: "Pháp luật thiếu công minh, v́ thiếu tự do và dân chủ"
Vậy, muốn Việt Nam được đẹp và sạch như Mỹ (từ từ chứ không phải một sớm một chiều) th́ phải giải quyết từ cái gốc TỰ DO, DÂN CHỦ.  Có được 2 cái nầy, rồi ra sẽ có được những cái cao đẹp khác.  Đừng cứ vô trách nhiệm đổ lên đầu dân bằng câu nói kẻ cả "DÂN TRÍ THẤP"
Hai câu kết của ông Đặng Văn Việt nghe thật ngậm ngùi:
"Nếu là Việt Kiều lưu vong, chúng ta cảm thấy họ sống sạch đẹp, gương mẫu trong việc giữ ǵn vệ sinh cho ḿnh và cho người khác, như mọi người Mỹ.
Nếu là người ở trong nước th́ chấp nhận một cách vô tư, tự nhiên, nếp sống lạc hậu, bẩn thỉu, sống giữa mùi hôi thối, giữa đống rác.  Mà không thấy hổ thẹn."
 
3.- Chuyện lạ thứ ba: Nước Mỹ giàu càng giàu thêm:
Ông Đặng Văn Việt ghi ra diện tích nước Mỹ (10 triệu cây số vuông), dân số Mỹ (280 triệu người) bề rộng cả 4 múi giờ, c̣n có đảo ngoài biển khơi (quần đảo Tahiti, đúng ra là quần đảo Havaii), thẻo đất trên Bắc Cực (Alaska) với tài nguyên phong phú và đa dạng.  Ông kể chuyện một nhà nông ở Illinois sở hữu chủ thửa đất ngang gần 3 cây số, dài tương đương 6 cây số, nghe mà sướng tai.  Sở hữu đất ruộng bao la, bát ngát như vậy mà không bị coi là "địa chủ ác ôn" để đấu tố.  Ông Việt được ông bà “địa chủ” Mỹ đó “mời lên chiếc xe gặt ngô to như cái nhà, có điều hoà nhiệt độ, có đủ các thứ bánh ngọt, thức ăn... rượu, bia chẳng khác ǵ ở nhà”, ông ngẫm nghĩ, rồi nhận ra nguyên nhân của sự giàu mạnh và văn minh của Mỹ:
“Hầm mỏ đủ các thứ phong phú, bờ biển bao bọc bởi hai đại dương: Thái b́nh dương, Đại tây dương.  Đất rộng, người thưa, tài nguyên dồi dào, làm cho nước Mỹ tự nhiên nó đă trở nên giàu có, cộng thêm với trí tuệ, sự thông minh, với các chính sách, chế độ thực tế, hợp lư, đúng với quy luật, làm cho nước Mỹ là một nước giàu mạnh nhất, và văn minh nhất thế giới”
Ca ngợi nước Mỹ đến như vậy là cùng.  Những người Việt lưu vong tại nước Mỹ, dù nhận biết, nhưng ít ai viết đến mức như vậy.  Vả lại viết đúng như vậy th́ người trong nước, nhứt là những người cộng sản sẽ mắng là “thằng đó nịnh Mỹ”.
Ông “người lính già” để ư thấy dân Mỹ cất tiền ở ngân hàng, chỉ có một ít tiền mặt để xài chuyện lặt vặt, ông cho đó là nguyên nhân không có chuyện trấn lột, cướp giựt...
Ông vào một siêu thị, và “ngộ” ra chuyện hằng ngày người dân tiêu thụ của Mỹ đóng 10% tiền xài phí của ḿnh vào ngân sách nhà nước, ông nhẩm tính mà giựt ḿnh, mỗi ngày từ khắp nơi trên nước Mỹ “nhân dân” của họ rót hằng tỷ Mỹ kim vào ngân sách.  Do vậy mà nước Mỹ giàu càng giàu thêm.
Chắc ông Việt chưa kể ra chuyện ông hẳn biết là mọi người dân đi làm ra tiền đều đóng vào ngân sách quốc gia từ 30% dến 40% lợi tức của họ, trước khi họ đóng thêm 10% tiền xài phí suốt năm.  Họ đóng góp nhiều như vậy, nhưng ít có người kêu ca, v́ những phúc lợi họ được hưởng suốt đời cũng to lớn như những ǵ họ đóng góp.
Nhớ lại, sau 1975, Chánh quyền cộng sản VN cũng muốn làm như tư bản Mỹ.  Họ rót vốn cho các công ty, xí nghiệp quốc doanh bằng “tín chỉ”, tờ giấy ghi ra số tiền vốn được cấp.  Các công ty, xí nghiệp  mua nông sản của dân cũng bằng “tín chỉ”, tờ giấy ghi ra số tiền công ty thiếu nợ nông dân.  Người dân đau khổ cầm những tờ giấy nợ đó đến ngân hàng chầu chực rút tiền như đi ăn xin.  Ṃn mỏi, họ đau ḷng phải bán các “tín chỉ” đó lỗ 10%-20%.  Người mua các "tín chỉ" (giấy nợ) đó là những nhân viên của ngân hàng, họ hút 10% - 20% máu của nhân dân, rồi chia nhau. Từ đó người dân sợ ngân hàng như sợ cùi hủi.
Chánh quyền thời sau 1975 ra lệnh các sạp bán hàng phải ra hoá đơn.  Trên hoá đơn, ngoài giá hàng hoá c̣n cọng thêm tiền thuế.  Như vậy cũng giống như siêu thị của Mỹ, người bán thay mặt chính quyền thu thuế người tiêu thụ hằng ngày.  Nhưng họ cũng không thực hiện được, v́ “nhân dân”, người bán và người mua cấu kết với nhau phản ứng một cách nhẹ nhàng:  Người bán nói với người mua “ Mua có lấy hoá đơn th́ giá nầy, không lấy hoá đơn th́ giá kia, thấp hơn”.  Lần hồi không ai mua lấy hoá đơn cả.
Bây giờ, mọi người buôn bán lớn nhỏ đều thông đồng với nhân viên thuế vụ để trốn một phần thuế.  Phần thuế trốn được đó cưa hai, phân nửa nộp cho cá nhân giới chức thuế vụ.  Có nhiều công ty, xí nghiệp quốc doanh c̣n làm 2 sổ kế toán để trốn một phần thuế để tư túi nữa!
Ông Việt quan sát cách quản lư chỗ nầy chỗ kia các nơi mua bán trên nước Mỹ, rồi kết luận: “bộ máy quản lư hết sức gọn nhẹ”, “cách quản lư qua máy điện tử, qua ḍng điện, tạo nên điều kiện không ai có thể trốn thuế được, không có kẽ hở cho bọn tham nhũng, muốn tham nhũng cũng không tài nào tham nhũng được.”
Ông Đặng Văn Việt là đảng viên cộng sản VN, cách viết công thức “3 không”, “3 có” của ông đọc khá thú vị.  Ông nhận định Mỹ là “3 không”:
1) Không dám tham nhũng,
2) Không thể tham nhũng,
3) Không cần tham nhũng.
Nếu Mỹ là “3 không”, th́ VN lại là “3 có”:
1) Có gan phạm pháp,
2) Có thể tham nhũng,
3) Cần thiết phải tham nhũng.
Mỗi cái “có”, ông Việt đều diễn giải cho ra lẽ.  Cái “có gan tham nhũng” ông diễn giải đọc thật thú vị:
“Do luật pháp của ta không nghiêm, bên cạnh luật của nhà nước, c̣n có luật của tổ chức, luật rừng; có những người nắm pháp luật lại nằm ngoài pháp luật, trên không nghiêm dưới làm loạn.  Bởi vậy việc chấp hành luật bị lỏng lẻo, kẻ gian có gan phạm pháp”
 
4.- Chuyện lạ thứ 4
Ông Đặng Văn Việt lấy làm lạ mấy việc như sau:
1) Tại sao một số người Việt ở nước Mỹ lại quay lưng lại với đất nước Việt Nam?
2) Tại sao cả thế giới đều công nhận nước Việt Nam, mà một số người Việt Nam lại không công nhận nước họ?
Ông Đặng Văn Việt quen lối nói, lối viết cộng sản, ông đồng hoá ĐCS với đất nước, với dân tộc Việt Nam.  Người cộng sản thường áp đặt câu “yêu nước là yêu Chủ Nghĩa Xă Hội”.  Họ đồng hoá Chủ Nghĩa Xă Hội (Cộng Sản) với Tổ Quốc.  Ông Việt nên biết rơ Đảng Cộng Sản không phải là Tổ Quốc.  Phân biệt rơ chỗ nầy th́ ông sẽ tự thấy 2 câu hỏi của ông nêu ở trên thật vô cùng sai.  Đảng Cộng Sản chỉ có chừng 2 triệu đảng viên.  C̣n Tổ Quốc có cả 80 triệu dân.  Và chính ông Việt chắc cũng nhận ra, gần 2 triệu đảng viên cộng sản đang cai trị 80 triệu dân của ḿnh c̣n bất lương, c̣n tàn bạo, c̣n dă man, c̣n... hơn thực dân Pháp. (Tôi viết “gần 2 triệu” đảng viên là tôi trừ ra một số đảng viên đang quay lại vạch mặt những sai trái do ĐCS đă gây ra cho dân tộc Việt Nam từ hơn 50 năm nay)
Làm ǵ có người Việt ở Mỹ quay lưng lại với đất nước Việt Nam. 
Lúc đầu họ liều chết chạy trốn cái tàn ác của Cộng Sản. Họ tự nhận, và cả thế giới xác nhận, họ là “dân tị nạn cộng sản”. Sau đó họ đă đứng vững, và quay lại nh́n về cố hương, họ thấy đồng bào của họ, dân tộc của họ c̣n oằn oại dưới ách độc tài đảng trị của Đảng Cộng Sản, nên họ chống đối, hô hào lật đổ, lật đổ.  Họ đâu có hô hào lật đổ dân tộc, lật đổ tổ quốc Việt Nam, mà chỉ hô hào lật đổ chánh quyền độc tài cộng sản Việt Nam, họ hô hào nhân dân bị trị trong nước đứng lên lật độ Đảng Cộng Sản mà thôi.  
Chắc ông Việt cũng biết, mỗi lần bên Việt Nam có thiên tai, dân chúng bị hoạn nạn, th́ bao nhiêu người Việt hải ngoại gởi tiền bạc, vật dụng về cứu trợ.  Họ đâu có quay lưng lại với đồng bào, với tổ quốc.  C̣n Đảng Cộng Sản lại đi ăn chận những đồ cứu trợ đó. 
Ngư phủ Việt Nam bị quân Trung Cộng bắn giết, người Việt khắp nơi trên thế giới đồng loạt biểu t́nh trước Sứ Quán Trung Cộng để phản đối.  Họ đâu có quay lưng lại với dân tộc.  C̣n Chính Quyền cộng sản th́ chẳng những lặng thinh, mà c̣n đàn áp, không cho sinh viên và nhân dân biểu t́nh trước Sứ Quán Trung Cộng tại Hà nội.  Có phải Đảng CS quay lưng lại với nhân dân, với Tổ Quốc không?
Chủ Nghĩa Xă Hội mà tốt, mà lợi ích cho dân tộc th́ thế giới đă theo, ai mà chống đối làm ǵ.  Hẳn ông Việt cũng biết, cho đến 1975, thế giới có tới 13 nước XHCN, thế mà 9 nước đă sụp đổ, có cả cái nôi XHCH Liên Xô cũng sụp đổ.  Tới nay chỉ c̣n lại 4 nước XHCN sống èo uột, nhân dân của họ đói khổ, bao nhiêu lần suưt chết đói. 
Ông Việt viết, cả thế giới kính nể, biết ơn... VN.  Tôi e ông viết cường điệu.
Có nhiều chuyện những người Việt hải ngoại  viết ra th́ chắc ông Việt không tin.
Chắc chắn ông Việt biết ông Trần Độ, ông Hoàng Minh Chính, ông Nguyễn Thanh Giang, ông Phạm Quế Dương, ông Vũ Cao Quận, ông Trần Dũng Tiến, nhà văn Dương Thu Hương, nhà văn Hoàng Tiến... và những người trẻ cộng sản (từng là đảng viên cộng sản) như Lê Chí Quang, Nguyễn Vũ B́nh, Nguyễn Khắc Toàn, Phạm Hồng Sơn, Phương Nam Đỗ Nam Hải..., ông biết rành hơn chúng tôi.  Những người đó viết th́ chắc ông tin hơn chúng tôi.  Những người đó đă tỉnh ngộ và đang quay lưng lại với Cộng Sản. 
Y như những người Việt lưu vong, họ quay lưng lại với cộng sản v́ tự do, dân chủ và hạnh phúc của người dân Việt Nam, v́ tiền đồ của dân tộc Việt Nam. 
Tôi xin trích ra đôi đoạn các điều phát biểu của các quí vị đó để ông Đặng Văn Việt nghiệm ra, “ngộ” ra rằng, những người Việt hải ngoại luôn chống đối, “luôn mồm” hô hào lật đổ, lật đổ chính quyền cộng sản là điều hợp ḷng trời, hợp ư dân, hợp qui luật của cuộc sống.
 
(Trích):
"Trong lịch sử VN chưa bao giờ có chính quyền nào hung bạo mất hết tính người như chính quyền CS hiện hành.
“Chủ nghĩa CS là thảm họa lớn nhất của nhân loại, hơn cả thảm họa sóng thần, động đất."
"Đừng để đảng là vật cản đường lịch sử."
"Đảng có chết hẳn th́ con em ḿnh mới sống được, nên không bàn chuyện củng cố xây dựng đảng nữa"
GS Nguyễn Thiện Tâm (Thư gửi toàn dân)
 
"... V́ thế, đặc điểm bao trùm của chế độ chính trị xă hội này là:
...Đặc điểm thứ nhất, "Nói một đàng, làm một nẻo". Nói th́ "dân chủ, v́ dân" mà làm th́ chuyên chính phát xít. Cái đặc điểm đó cũng có nghĩa là nói dối, nói láo, lừa bịp, tṛ hề, "nói vậy mà không phải vậy". Suốt ngày đóng tṛ, cả năm đóng tṛ, ở đâu cũng thấy các vai hề, ở đâu cũng thấy các tṛ lừa bịp. Suốt ngày đêm, suốt năm tháng lúc nào cũng chỉ nghe thấy những lời nói dối, nói lừa. Chế độ này bắt mọi người phải đóng tṛ, bắt tất cả trẻ con phải đóng tṛ, bắt nhiều người già phải đóng tṛ. Đặc điểm này đă góp phần quyết định vào việc tạo ra và h́nh thành một xă hội dối lừa: lănh đạo dối lừa, Đảng dối lừa, cán bộ dối lừa, làm ăn giả dối, giáo dục dối lừa, bằng cấp giả dối, đến gia đ́nh cũng lừa dối, lễ hội lừa dối, tung hô lừa dối, hứa hẹn lừa dối. Ôi, cay đắng thay!..."
TRẦN ĐỘ  (Nhật Kư Rồng Rắn)
 
"Trong Trung ương thiếu hiền tài, lùn trí tuệ, nghèo nhân đức, nên đă xẩy ra không biết bao nhiêu là tội lỗi, là bệnh hoạn đủ các kiểu. Dân đă kiên nhẫn, khoan dung, tha thứ, cho những vấp váp ấu trĩ và cả những sai lầm, sa ngă, hư đốn của Đảng và Chính phủ, đă dạy bảo nhiều, mà họ vẫn chưa biết phục thiện, chấp tay nhận lỗi hứa sửa ḿnh.  Không nên bắt dân nộp thuế để Đảng tiêu xài vô tội vạ, lại nuôi một hệ thống vừa đông vừa cồng kềnh, ăn hại như hiện nay",
"Đừng để Đảng thành vật cản đường trong lịch sử dân tộc. Đừng để lịch sử ghi án phản quốc cho Đảng"
TRIỆU VŨ. (Thư gửi Nông Đức Mạnh, ngày 21/11/2004)
 
"Việt Nam chúng tôi dưới sự lănh đạo của cộng sản th́ làm ǵ có luật pháp. Lệnh của Bộ Chính trị muốn bắt ai là bắt, muốn tha ai là tha, xử ai bao nhiêu năm là xử. Ṭa án Việt Nam không xử theo luật, mà xử theo lệnh của Đảng. Lănh đạo càng cao càng làm càn, càng tham nhũng mạnh, làm ǵ có người nào tử tế? Bây giờ Đảng cộng sản đă nát lắm rồi, đừng để nó nồng lên mùi không ai ngửi được."
TRẦN ĐẠI SƠN (trả lời phỏng vấn đài "Châu Á Tự do" ngày 15 tháng 11 năm 2004)
 
“... Đất đai, nhà cửa, tiền bạc ngân hàng... là mồ hôi, xương máu của nhân dân giao cho Đảng nắm giữ. Đảng lại giao cho các ông Bộ Trưởng, các ông Bí thư thành phố, tỉnh, quận, huyện, xă, phường nắm quyền giữ hộ Dân để điều tiết cho mọi người Dân đều được hưởng phần hương hỏa của ông bà để lại và thành quả của cách mạng ban cho...
Tôi c̣n biết cụ thể một vị chức sắc lớn nhất về giữ tiền của nhà nước. Vị ấy điều hành công việc trong chính phủ ra sao th́ tôi không rơ, nhưng cứ chiều chiều sau giờ làm việc xe con đưa vị ấy cùng mấy đàn em bậu sậu sang một quán ven đô chơi "ten nít".  V́ sao không chơi trong sân "tennít" của chính phủ dành cho các Thứ, Bộ trưởng? Đi xa chơi kín đáo hơn, đỡ tai tiếng hơn,  và sau vài "sét" giải trí th́ vị ấy cùng đàn em vào "bar" của sân chơi giải khát với các loại "cốc tai" hảo hạng, các loại rượu "ngoại bang" trên triệu một chai, các đồ nhắm và hứng lên có cả Karaoke và sau đó c̣n ǵ nữa th́ có giời mới biết!  Nhưng có một chi tiết khá thú vị là không bao giờ phải trả tiền v́ hóa đơn đă có Tổng cục... và các Tổng giám đốc "công hữu" thanh toán. Và có một lần, sau khi bế mạc họp quốc hội, ông sang sân chơi và nói "Phải trốn ít ngày chứ không bọn nó bám xin tiền ghê quá!". "Bọn chúng" mà ông nói ở đây là ai vậy ? Là các Bí thư, Chủ tịch các tỉnh, thành phố "bám theo" để xin cấp kinh phí cho ngân sách địa phương ḿnh. Ghê chưa! tiền th́ của Dân, của nước mà chính v́ cái "công hữu" mà đă biến một người, dù lương cao th́ cũng chỉ nuôi đủ vợ con cũng đă là giỏi, nghiễm nhiên thành một "lănh chúa" ăn chơi bằng tiền nhà nước thỏa thích và "ban tiền" cho cả nước!
... Và Nhân dân sẽ là vị quan ṭa công khai sẽ chỉ ra đâu là ánh sáng chính nghĩa, đâu là bóng tối, và khi đă để Nhân dân nổi giận th́ chỉ mỗi người "nhổ một băi nước bọt" cũng đủ để làm chết ch́m những lũ nguời có luận điệu hại dân, hại nước.
Vậy để chứng tỏ Đảng ta quan minh, chính đại với nhân dân trong nước, với thế giới, bước sang thế kỷ 21 đất nước ta cần có tự do báo chí, có báo chí tư nhân để mọi tài trí trong dân sẽ chung vai góp sức... diệt cho kỳ hết bọn tham nhũng, đang là quốc nạn mà mấy chục năm qua không những không đẩy lùi mà ngày càng phát triển trầm trọng hơn.
Từ đây cũng rút ra một kết luận: Báo chí chính thống được ưu đăi, được o bế vậy mà mấy chục năm qua đă không làm tṛn trách nhiệm trước nhân dân, trước tổ quốc. Mèo "đỏ" đă vô tích sự không bắt được chuột, xin hăy để mèo trắng, mèo đen... cùng tham gia th́ sớm muộn lũ chuột tham nhũng, hại dân, hại nước sẽ bị đẩy lùi và sẽ bị tiêu diệt.
... Chắc Mác cũng không thể tưởng tượng nổi là sau Mác gần 200 năm mà ở một đất nứơc theo CN Mác mà không có tự do báo chí cho tư nhân... Và Mác cho rằng: "Báo chí thiếu tự do, báo chí bị kiểm duyệt là sự quái dị, là con quái vật được văn minh hóa, cái quái thai được tẩm nước hoa!"...
Có báo chí tự do th́ Nhân dân ta nhất định thực hiện được, "tắm sạch từ đỉnh đầu xuống tận chân"... Cứ nh́n sang các nước xung quanh ta đều có một nền báo chí tự do, nên người ta lôi cả Tổng thống, Thủ tướng vi phạm pháp luật ra trước công luận, kể cả từ con đuờng báo chí đưa các vị chóp bu vào tù! V́ ở những nước đó, báo chí tự do chỉ đội trên đầu có chân lư và pháp luật! Có như vậy th́ những tham quan, ô lại bất cứ ở cấp nào không khiếp sợ th́ cũng phải co ḿnh lại.
VŨ CAO QUẬN (Gửi Lại Trước Khi Về Cơi)
 
... Nhưng theo tôi theo dơi, th́ xin thưa với các đồng chí, tham nhũng bây giờ phải nói là ghê gớm. Từ khi có Chính phủ (1946) đến giờ chưa có nhiệm kỳ nào mà người ta nói nhiều như vậy, nói tùm lum như vậy, như kỳ họp Quốc hội vừa qua và báo chí. Người ta cứ nh́n thấy tham nhũng không chỉ dư luận phảng phất, mà nói rằng nó có h́nh có dạng, có nghĩa là nhiều Thứ trưởng đă đi ở tù như ở Bộ Công an, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Thương mại. C̣n bao nhiêu vụ: dầu khí, rồi y tế, rồi thể dục, thể thao, giáo dục, bưu chính viễn thông, công nghiệp, thuỷ sản, lao động thương binh và xă hội... Cứ thế tùm lum th́ làm sao mà an dân được.
Như vậy chúng ta có chống tham nhũng triệt để không?
Vừa qua tôi nghe một số đồng chí nói với tôi, trong tết vừa qua có người đến tặng quà cho một đồng chí đứng đầu ngành th́ đồng chí đó không nhận, mà trả lại không được, rồi đem định giá, sau đó đem tiền lại đóng vào công đoàn để lo đời sống cho anh em cơ sở. Nhưng chính đồng chí đó lại nhận cái nhà, nhà ấy có người nói 40-50 tỷ, nhưng có người bảo không có đâu, chỉ trên 10 hoặc 20 tỷ thôi... 
Như vậy nó là cái ǵ, chỗ này là cái ǵ?
Đồng chí không bao giờ nhận quà cáp khác, bởi quà cáp tối đa cũng vài trăm ngàn thôi, nhưng nhà th́ khác, có khi tới hàng triệu đô la!... 
Khi kẻ tham nhũng nhận hối lộ chúng ta xử, vừa qua đă xử rồi, ông Trần Mai Hạnh, ông Năm Huy nhận bao nhiêu tiền, nhiều lắm là 10.000 USD. Nhưng nhận nhà, nhận đất hàng chục tỷ th́ không sao cả, cứ việc vui vẻ, tiếp tục lănh đạo, tiếp tục dạy đời, thật là khó hiểu?
Thưa các đồng chí, chủ nhật, thỉnh thoảng tôi hay đi Honda ôm, và v́ tôi nói giọng miền Nam,  người ta bảo:
- Bác ở miền Nam mới ra à?  Bây giờ cháu chở bác đi một ṿng, cháu chỉ cho bác xem nhà các ông lớn ở Hà Nội, ở Trung ương có bao nhiêu nhà, ông này Villa, ông kia biệt thự, nhưng mà ở Hà Nội những Villa, biệt thự bây giờ giá 5-6 ngàn lượng vàng đó bác ạ!
Tôi nói:
- À thế à!  Ông nói bậy, đừng có tuyên truyền bậy bạ.
Nhưng mà đau lắm các đồng chí ạ, người ta nói đau lắm!  Như vậy tiềm ẩn những chỗ này mới là ghê.
Đi đến tỉnh nào cũng nghe người ta bảo là đất này của bà chị ông này, đất kia của bà kia thân quen ông lớn, hàng trăm héc ta.
Nó là cái ǵ? 
Quà cáp th́ chúng ta chống quyết liệt, c̣n tiền bạc tỷ tỷ th́ như thế?
Nhưng mà xin thưa các đồng chí, trong phạm vi này chúng ta nghe, chúng ta nói như thế, chứ đi vào ở trong các cụ lăo thành, cựu chiến binh, cán bộ hưu và dân, người ta nói c̣n ghê hơn.  Trên mạng bây giờ người ta nói c̣n dữ dội lắm lắm.
Nhưng mà có một lúc nào đó chúng ta phải tự do báo chí, không biết là bao nhiêu năm nữa, nhưng mà nhất định phải có tự do báo chí, tự do ngôn luận.  Và cách mà nói như trên này là đổi mới hệ thống chính trị đồng bộ với đổi mới kinh tế, tôi nghe nó có hơi ǵ đó. Nhưng mà nếu những việc này nói hết cho dân biết th́ người ta nghĩ ǵ về Đảng ḿnh. Lúc đó người dân nghĩ ǵ về cái Đảng này?
Buổi sáng, trên ti vi có mục mỗi ngày một cuốn sách, có cuốn “Thuyết Trần”. Trong đó có câu kết rất hay, “khi nhà Trần lên cầm quyền th́ nhà Trần chăm lo đến quyền lợi của nhân dân, cho nên nhà Trần cầm quyền đến 175 năm”. 
Trên truyền h́nh cũng có kịch rất hay là “Tô Hiến Thành xử án”.  Các vua chúa ngày xưa cho dù con vua mà phạm tội họ cũng chém đầu hoặc tước bỏ mọi quyền lợi, cho ra làm dân thường.  Có một câu b́nh nghe đến dễ sợ "khi mà người nhà ḍng họ đó nghĩ rằng đất nước này, người dân này, là của họ, họ chia nhau, th́ lúc đó họ ắt phải ra đi và một ḍng họ khác sẽ thay họ cầm quyền”. Cho nên tôi nghĩ việc chúng ta san sẻ bổng lộc cho nhau, cấp cái này, cấp cái kia cho nhau như thế, có phải là sự san sẻ tài sản của đất nước này không? Có tài sản hàng chục tỷ, hàng mấy chục tỷ! 
Rồi ưu ái cho những Công ty nọ, Công ty kia là con em, là anh chị gia đ́nh của ḿnh, vợ hay con của ḿnh. Như thế có phải chúng ta đem tài sản của đất nước này, của nhân dân này chia nhau để hưởng lợi hay không?
Chị Hoài Thu, khi Uỷ ban thường vụ Quốc hội cho ư kiến về Luật giáo dục, chị nói một câu nghe rất buồn:
- Bây giờ trong trường học, một số ông thầy giáo giảng bài nói cộng sản là ǵ, "cộng sản là cộng tài sản của những người nghèo để chia cho những người cộng sản”.
Nói thế, như là muối xát vào trong người ḿnh, không chịu nổi! 
Những dấu hiệu, những việc của chúng ta làm như thế th́ nó là cái ǵ?
Cho nên trong các hội nghị Liên hiệp quốc nói về chống tham nhũng người ta nói rằng: “chống tham nhũng mà muốn có kết quả th́ Đảng chính trị cầm quyền phải có quyết tâm, phải tự làm sạch sẽ trong Đảng của ḿnh và phải có một tổ chức độc lập có đầy thẩm quyền th́ cuộc đấu tranh chống tham nhũng may ra mới có kết quả”.
Trần Quốc Thuận,
Phó Chủ Nhiệm Văn Pḥng Quốc Hội
 
 
“... Những bất công mà chế độ CS tạo ra c̣n nặng nề, sâu xa và nguy hại hơn rất nhiều so với những tồn tại trong chế độ tư bản. Nhân loại sẽ mất rất nhiều thời gian và công sức để sửa chữa những hậu quả này. Khi chưa sống với CS, nhiều người có thể cho rằng xă hội CS là một thiên đàng; nhưng nếu đă sống rồi, họ sẽ thấy xă hội CS ngu dốt, man rợ và tàn bạo.
Doanh nghiệp quốc doanh ôm một mớ tiền, xây một trụ sở thật to nhưng làm ăn không hiệu quả. Hiệu quả là ǵ? Đơn giản là ít nhân lực, ít vốn, ít chi phí, nhưng hoạt động sinh lợi nhiều. CS chưa bao giờ tính toán hiệu quả bằng những phương pháp khoa học. Do vậy, c̣n CS lănh đạo th́ đất nước chỉ rơi vào nghèo nàn, tụt hậu chứ làm sao mà tiến lên được. Ngay cả nước Nga, trước cách mạng tháng Mười, là một cường quốc phương Đông, nhưng sau một thời gian theo CS th́ họ đă xuống hạng.
Đảng muốn mở cửa hội nhập để thoát ra khỏi t́nh trạng bế tắc hiện nay; nhưng nhiều quan chức đảng không muốn thay đổi. Có người lại muốn quay lại thời bao cấp; cái thời mà con người ta cần phải hô khẩu hiệu thật nhiều, th́ mới được đánh giá là có tinh thần theo Đảng.
Do vậy có thể nói, những ǵ CS phải đối mặt ngày hôm nay là hậu quả của những chính sách cai trị của họ ngày hôm qua. Mỗi địa phương, mỗi cộng đồng đều chịu những hậu quả của nó; và chắc chắn, Hà Nội chưa bao giờ tính trước được những khó khăn này. CSVN đă biến thái rất nhiều so với những lư thuyết CS chính thống, và cũng khác xa những ǵ mà các chính khách phương Tây dự đoán.
Hậu quả của xă hội VN có thể tóm tắt từ ba nguyên nhân sau đây:
1. Ngu dốt, tham lam và đạo đức giả.
2. Tư tưởng bề trên của các quan chức trong guồng máy đảng (cường quyền).
3. Không có một cơ chế để kiểm soát hoặc giám sát quyền lực (lộng quyền).
Trong xă hội CS, cùng một tội danh nhưng quan và dân được xét xử dưới hai h́nh thức khác nhau và theo hai mức án khác nhau. Sự công bằng đă biến mất ngay chính trong hoạt động tố tụng; và hậu quả là nền tư pháp quốc gia bị bẻ găy.  Đây là khiếm khuyết chung cho những chế độ độc tài, và là nguyên nhân dẫn đến sụp đổ.
Độc tài kích thích sự bạo ngược, bạo ngược giết chết tự do, và mất tự do là con đường dẫn đến suy tàn. CSVN không phải là đế chế nhưng sự bạo tàn của họ c̣n hơn cả đế chế; sự bạo tàn nhằm khuất phục những kẻ chống đối và tiêu diệt những tư tưởng đối lập.
Một thể chế chính trị sai lầm sẽ dẫn đến những hệ lụy về kinh tế. Một nền kinh tế bệ rạc sẽ phát sinh những vấn nạn xă hội. Những bất công của xă hội VN có nguồn gốc từ chính trị, do đó muốn giải quyết những vấn đề của xă hội VN không có cách nào khác là phải "bứng" cái gốc rễ chính trị thối nát đi.
Từ những phân tích ở trên để thấy rằng: VN cần phải thay đổi cấp bách và triệt để. Có nghĩa là phải thay đổi tận gốc rễ chính trị, chứ không phải thay đổi kinh tế, giáo dục hay xă hội. Những từ ngữ như là "cải cách kinh tế", "cải cách hành chánh", "đổi mới tư duy"... chỉ là những tṛ bịp bợm vẽ vời. Những tṛ này chỉ làm cho đất nước càng đi vào ngơ cụt.
Ở một quốc gia dân chủ luôn có đảng cầm quyền và đảng đối lập; đây là sự cân bằng ở thượng tầng kiến trúc. Trong một cuộc bầu cử dân chủ, nếu một đảng phái thắng cử, họ có một thời gian để thi thố đường lối của ḿnh. Nếu đường lối lănh đạo mang lại lợi ích cho xă hội th́ quần chúng sẽ tiếp tục ủng hộ, c̣n không th́ "xin mời" xuống cho người khác lên làm.
NGUYỄN HẢI SƠN
 
1. Việt Nam đă có 30 năm độc lập thống nhất, và đă trải qua 20 năm đổi mới 1986-2005, tại sao Việt Nam vẫn thuộc loại nghèo nàn và lạc hậu nhất trên thế giới?...
2. V́ sao nước Việt Nam anh hùng... mà sau 30 năm giành được hoà b́nh thống nhất, trong đó có 20 năm đổi mới, Việt Nam lại bị Hội Bảo Minh Quốc tế (Transparency International Organization) cho với 2,4 điểm tiêu chuẩn, xếp ngang hàng với 5 nước có tệ nạn tham nhũng nhất thế giới là Tanzania, Soudan, Côngô, Lybie, Iraq ? Trong khi đó, Singapore với 9,4 điểm tiêu chuẩn, được xếp ngang với 5 nước trong sạch nhất thế giới là Thuỵ Điển, Đan Mạch, Anh Quốc và Úc. Tại sao vậy? Lư giải thế nào đây?...
Rất đau ḷng mà phải nhận xét một thực tiễn là chưa thấy có nước nào trên thế giới ở đầu thế kỷ 21 mà lại giống như Việt Nam, phải sống trong trạng thái hai quốc nhục (nghèo nàn, lạc hậu nhất, tham nhũng nhất), làm suy thoái đất nước Ừ
G/s  TRẦN VĂN HÀ
(Ngưng trích)
 
Ông “người lính già” Đặng Văn Việt thấy lá cờ vàng ba sọc đỏ, ông nóng bầu nhiệt huyết cộng sản, nên gọi đó là “cờ ba que”, và ông nghĩ, đó là “hiện tượng chứng tỏ một số người c̣n luyến tiếc chính quyền cũ đă sụp đổ”.  Chỗ nầy ông cũng sai :
1) Không phải chỉ một số người, mà hầu hết những người Việt lưu vong, nhứt là những người tị nạn cộng sản, xem lá cờ vàng ba sọc đỏ là biểu tượng cho chính nghĩa tự do, dân chủ.  Chính v́ có rất nhiều người yêu cầu, mà chính quyền rất nhiều địa phương của Mỹ đă chấp nhận lá cờ đó.  Chính quyền toàn trị cộng sản VN đang nhức nhối về chuyện nầy.  Ông Việt đă “phản tỉnh” phần nào mà vẫn c̣n nhức nhối, gọi là “cờ ba que”.  Nhiều người Việt ngoài nước, và trong nước nữa, gọi lá cờ đỏ sao vàng là lá “cờ máu”.
2) Hầu hết người Việt lưu vong không luyến tiếc chính quyền cũ đă sụp đổ, mà họ luyến tiếc lư tưởng tự do dân chủ chưa thực hiện được đầy đủ.  Họ tin tưởng chế độ không cộng sản mới có thể đưa nước Việt đến dân chủ, tự do được.  Nay chế độ cộng sản đặt nền tảng độc tài tàn bạo lên quê hương.  Họ tiếp tục tranh đấu bằng mọi phương tiện v́ chính nghĩa tự do dân chủ, chứ không v́ chính quyền cũ nào cả.  Chính quyền cũ đă không c̣n từ 30 năm nay.  Người Việt lưu vong tiếp tục đấu tranh là v́ ḷng yêu nước, v́ muốn cởi cái ách cai trị độc tài của cộng sản đè lên dân Việt.
Ông Việt tiếp xúc và tuyên truyền thế nào đó mà ông Cao Xuân Vĩ phát biểu làm ông Việt rất hài ḷng:
“Nghe anh Việt nói, tôi thích và phấn khởi.  Nếu ai cũng nói như anh Việt th́ tôi không ghét cộng sản”...   
“... Tôi sẽ động viên Việt kiều, nhất là ở Cali nầy, hướng về tổ quốc, về thăm quê hương, động viên con cháu về giúp nước”.
Tôi không biết những lời nói của ông Cao Xuân Vĩ chân t́nh đến đâu với ông Đặng Văn Việt, nhưng tôi chưa từng nghe thấy ông Cao Xuân Vĩ làm những việc như ông nói.  Và nếu ông có làm, th́ đó chỉ là chuyện “xúi con nít ăn cứt gà”
Một người nữa làm ông “người lính già” Đặng Văn Việt hởi ḷng hởi dạ là “người lính già Cali” Nguyễn Cao Kỳ.  Ông Kỳ hỏi ông Việt xin sách và được ông Việt tặng sách.    ông Kỳ hẹn khi nào về Hà Nội sẽ t́m gặp nhau, với danh nghĩa “người lính già Cali” gặp “người lính già Hà Nội”. 
Nước Mỹ có gần 2 triệu người Việt định cư, trong đó Cali có mấy trăm ngh́n người, mà ông Việt chỉ gặp được một người để làm bạn hẹn ḥ thắm thiết.  Người đó lại là Nguyễn Cao Kỳ, người dẫn mối ăn huê hồng, gục mặt tuyên bố lếu láo, nịnh bợ, làm vừa ḷng bạo quyền để kiếm sống.  Không phải chỉ người Việt hải ngoại, mà cả những người Việt trong nước đều coi Nguyễn Cao Kỳ là kẻ không ra ǵ.  Chính ngay trong ḷng những cán bộ cộng sản lănh nhiệm vụ tiếp đón Nguyễn Cao Kỳ một cách long trọng cũng không coi ông ấy ra ǵ!  Thật đáng tiếc, ông Đặng Văn Việt lại coi trọng Nguyễn Cao Kỳ!
Nếu ông Đặng Văn Việt thích làm bạn với những người hèn hạ như Nguyễn Cao Kỳ, tôi xin giới thiệu với ông một người khá nổi danh khác, nhạc sĩ Phạm Duy và họ hàng nhà ông ấy đang quỵ luỵ van cầu “xin phép” được hát lại 10 bản nhạc của ông ấy. 
Những loại bạn bè như vậy chỉ làm bại hoại gia phong, làm tan nát đất nước mà thôi !
 
Phần kết.
Ông Đặng Văn Việt dùng 8 trang giấy để viết phần kết, trong lúc 4 phần chuyện lạ trên nước Mỹ chỉ có 10 trang.  Như vậy phần kết là phần rất quan trọng mà ông muốn gởi gấm tâm ư để mong hoán cải xă hội Việt Nam.
Trước tiên, ông viết lên thật t́nh sự hiểu biết nước Mỹ của ông, qua sách báo, truyền thanh, truyền h́nh, trước khi ông chính mắt thấy biết nước Mỹ.  Sau khi du lịch nước Mỹ trở về, sự hiểu biết của ông về nước Mỹ quay ngược 180 độ.  Như vậy là tại sao?   Ông không nói hẳn ra, nhưng người đọc nào cũng hiểu, là do sách báo, truyền thanh, truyền h́nh... XHCN đă nói láo rồng ră từ khi ông Việt c̣n bé đến khi ông Việt đă bát tuần mà vẫn c̣n nói láo.  Ông Việt rất đôn hậu, ông không một lời oán trách những người đă dối gạt ông.  Ông chỉ vận dụng ḷng can đảm của một cán bộ đảng viên lăo thành, tuổi trên 80, để viết lên đôi điều mắt thấy tai nghe về nước Mỹ tư bản chủ nghĩa sừng sỏ mà thôi !
Ông viết nhiều trang đề nghị những ǵ nên làm, bắt chước theo Mỹ, để đưa đất nước tiến lên văn minh tiến bộ.  Những đề nghị của ông tuy cụ thể, nhưng vụn vặt, lũn mũn.  Theo tôi, vài điều căn cội nhứt không thấy ông đề nghị tới.  Đó là DÂN CHỦ THẬT SỰ, cụ thể là đa đảng,  và TỰ DO THẬT SỰ, cụ thể là tự do báo chí.  Có dân chủ thật sự th́ mới có người tài giỏi ra giúp nước.  Có tự do báo chí thật sự th́ những sai trái mới bị vạch trần, kẻ bất tài, tham nhũng mới bị đào thải.  Nước Mỹ giàu mạnh nhờ có những thứ đó.
Tôi cảm phục ông Đặng Văn Việt, cán bộ cộng sản đang sống trong nước mà đă can đảm, thật thà nói lên những điều ông thấy biết về nước Mỹ cho người Việt trong nước biết đôi chút về đời sống văn minh, tự do, dân chủ trên đất nước tư bản sừng sỏ nầy.  Nhưng tôi rất tiếc đôi điều :
1) Ông Việt vẫn chưa tẩy sạch, vẫn c̣n ôm giữ quán tính cộng sản, thích và muốn làm bạn với những người ươn hèn, nịnh bợ cộng sản; ông chưa thức tỉnh tới nơi tới chốn, vẫn c̣n thù ghét những người chống cộng.  Như vậy không ích lợi ǵ cho đất nước và dân tộc.
 2) Ông Việt không có những đề nghị đích đáng để cải đổi tận gốc rễ vấn đề cản trở dân tộc Việt Nam tiến lên.  Như vậy đại đa số nhân dân Việt Nam c̣n lâu mới thấy được ánh sáng văn minh của thế giới.
Kính mời quí vị độc giả t́m đọc “Chương 36, Hồi kí người lính già” của ông Đặng Văn Việt.
 
                                                  San Jose, cuối hè 2005 (23-6-2005)