Nhận định về chuyến đi Việt Nam của bộ trưởng quốc phòng Donald Rumsfeld
VOA - 06 June 2006

Bài nhận định của báo Los Angeles Times ghi nhận bốn thập niên sau khi đi thăm Việt Nam với tư cách một dân biểu trẻ tuổi vào đúng cao điểm của một cuộc chiến tranh gây nhiều chia rẽ, bộ trưởng quốc phòng Donald Rumsfeld trở lại Việt Nam hôm thứ hai giữa lúc các quan hệ giữa hai nước từng là thù địch đang trở nên nồng ấm hơn.

Các giới chức Hoa Kỳ đã thận trọng hạ thấp những kỳ vọng trước chuyến đi Việt Nam của ông Rumsfeld, nhất là trong tình hình bang giao giữa Việt Nam và Trung quốc đôi khi rất căng thẳng. Nhưng sau các cuộc gặp gỡ với các giới chức bộ quốc phòng Việt Nam và thủ tướng Phan Văn Khải, các giới chức Ngũ Giác Đài nói rằng Hà Nội dường như rất mong mỏi tăng cường công cuộc hợp tác quốc phòng.

Mười một năm sau khi Hoa Kỳ và Việt Nam bình thường hóa quan hệ ngoại giao, hợp tác quốc phòng song phương vẫn ở mức độ rất hạn chế.

Một tầu chiến của Hoa Kỳ dự trù đến Việt Nam vào tháng tới, và đây là chiến hạm thứ tư của Hoa Kỳ ghé cảng Việt Nam trong 4 năm, trong khi 2 sĩ quan quân đội Việt Nam sẽ đến tiểu bang Texas vào cuối tháng này để tập huấn Anh ngữ.

Ông Rumsfeld cho rằng những bước đã thực hiện được rất quan trọng, nhất là song song với một hiệp định thương mại song phương và tiến bộ đạt được hướng tới việc Việt Nam được thu nhận vào Tổ chức Thương mại Thế giới.

Theo tin của báo New York Times, một viên chức bộ quốc phòng Hoa Kỳ gợi ý rằng có nhiều phần chắc bước kế tiếp sẽ là mở rộng nỗ lực hợp tác với việc đào tạo về y tế cho các sĩ quan Việt Nam.

Các giới chức Mỹ hôm thứ hai cũng cho biết đã có thảo luận về việc mở rộng hợp tác trong việc gỡ mìn còn sót lại từ thời chiến tranh. Một giới chức Mỹ nói rằng các giới chức Việt Nam đã bầy tỏ ý muốn được cung cấp các thiết bị gỡ mìn và các linh kiện quân sự của Mỹ. Yêu cầu về thiết bị quân sự chắc sẽ gây ra tranh luận tại Quốc hội, nơi thành tích về nhân quyền của Việt Nam đã bị điều tra kỹ.

Trong các cuộc đàm luận với ông Phạm Văn Trà, ông Rumsfeld gợi ý rằng Việt Nam có thể đóng một vai trò trong công tác gìn giữ hòa bình quốc tế. Nhưng ông Trà nêu ra rằng quân đội Việt Nam không thể tham gia bất cứ công tác nào không được sự chấp thuận cụ thể của Liên hiệp quốc.

Trước khi thực hiện chuyến viếng thăm Việt Nam, ông Rumsfeld đã nói rõ là việc tiếp cận các cảng và căn cứ quân sự của Việt Nam không có trong nghị trình thảo luận.

Mỹ lạc quan sau hội đàm quân sự
BBC - 06 Tháng 6 2006 - Cập nhật 09h13 GMT

Các viên chức Mỹ đi cùng Bộ trưởng Quốc phòng Donald Rumsfeld đến Việt Nam bày tỏ sự lạc quan rằng các thỏa thuận đạt được trong chuyến thăm tuy nhỏ, nhưng quan trọng.
Một tàu chiến Mỹ dự kiến sẽ cập cảng Việt Nam trong tháng tới, đây là con tàu Mỹ thứ tư đến Việt Nam trong vòng bốn năm.
Hai sĩ quan Việt Nam sẽ được cử đi học tiếng Anh tại Texas trong tháng Năm.
Đáng chú ý, hai bên thảo luận cả khả năng mở rộng đào tạo quân sự cho phía Việt Nam vượt khỏi khuôn khổ đào tạo tiếng Anh như hiện nay. Các bước tiếp theo có thể bao gồm đào tạo quân y và tăng các chuyến thăm Mỹ của các đoàn sĩ quan Việt Nam.
Trong khi đó, theo báo Los Angeles Times, Hà Nội cũng đồng ý cho phép các máy cảm biến ngầm dưới nước của Mỹ được sử dụng trong các cuộc tìm kiếm người mất tích ngoài khơi Việt Nam.
Ông Donald Rumsfeld đã nói rằng việc tìm kiếm người Mỹ mất tích trong chiến tranh (MIA) là ưu tiên quốc gia của Mỹ.
Thống kê của Mỹ nói còn 1805 người lính Mỹ còn mất tích trong chiến tranh, trong đó có 1376 người ở Việt Nam.

Lạc quan trong thận trọng
Phía Việt Nam cũng nói sẽ làm nhiều hơn để giúp Hoa Kỳ tìm kiếm các trường hợp liên quan đến người Mỹ mất tích trong chiến tranh Việt Nam (MIA).
Tại Hà Nội, Bộ trưởng Quốc phòng Donald Rumsfeld đã ca ngợi tiến bộ kinh tế của Việt Nam trong chuyến thăm nhằm thảo luận quan hệ quân sự giữa hai nước cựu thù.
Ông chúc mừng người tương nhiệm, Đại tướng Phạm Văn Trà, về "các thành tựu kinh tế phi thường" của Việt Nam từ 11 năm qua.
Những bước hợp tác đạt được trong cuộc hội đàm hôm thứ Hai chỉ là những bước tiến nhỏ.
Nhưng ông Rumsfeld xem chúng là quan trọng, đặc biệt đặt trong khung cảnh hai nước vừa ký thỏa thuận mở đường cho Việt Nam gia nhập WTO.
"Đối với tôi, không ngạc nhiên khi Hoa Kỳ đang phát triển quan hệ rất tốt đẹp với Việt Nam, cũng như không có gì phải ngạc nhiên khi chúng ta đã làm như thế với các quốc gia từng ở phía bên kia của cuộc xung đột," ông Rumsfeld nhận xét.
Trước đó, ở Singapore, bộ trưởng quốc phòng Mỹ nói Washington không có "kế hoạch tìm kiếm cách tiếp cận căn cứ quân sự ở Việt Nam."
' 'Tôi không có danh sách những gì Hoa Kỳ mong muốn và cũng không có một loạt những điều chúng tôi muốn đạt được," ông nói thêm.

Bộ trưởng quốc phòng Rumsfeld hối thúc Việt Nam thực hiện những cuộc tìm kiếm dưới nước để thu hồi các hài cốt binh sĩ Mỹ
VOA - 06 June 2006

Bộ trưởng quốc phòng Hoa Kỳ Donald Rumsfeld cho biết Hoa Kỳ đang hối thúc Việt Nam thực hiện những cuộc tìm kiếm dưới nước, và tiếp xúc với các nhân chứng lớn tuổi trong các nỗ lực tăng cường để thu hồi các hài cốt của người Mỹ bị mất tích trong cuộc chiến tranh Việt Nam.

Theo tin của hãng thông tấn AP, ông Rumsfeld nói rằng còn nhiều việc phải làm mặc dầu ông tỏ ra hài lòng rằng trong các cuộc họp với ông, các sĩ quan quân đội Việt Nam đã hứa sẽ làm nhiều hơn để thu hồi các hài cốt.

Ông Rumsfeld nói với các phóng viên rằng các giới chức Hoa Kỳ sẽ làm việc để xem Hoa Kỳ có thể cung cấp trợ giúp kỹ thuật trong các nỗ lực tìm kiếm dưới nước hay không.

Theo thiếu tá Jay Rutter, phó chỉ huy trưởng bộ chỉ huy công tác Kiểm kê Hỗn hợp POW/MIA, đứng đầu các nỗ lực tìm kiếm ở Việt Nam, hiện còn chưa kiểm kê được 1805 quân nhân Mỹ đã tham chiến, trong đó có 1376 người tại Việt Nam.

Các số liệu của Ngũ Giác Đài cho thấy trong số những người còn mất tích, có 453 người thiệt mạng trên biển hay trên các sông nước.

Vẫn theo thiếu tá Rutter, phía Việt nam đã đồng ý cho phép các toán công tác của Hoa Kỳ thực hiện những cuộc tìm kiếm dài hạn hơn – 45 ngày thay vì 33 ngày như trước kia.

Các giới chức Hoa Kỳ hy vọng có thể đến được những địa điểm bị hạn chế, cũng như tiếp cận với nhiều tài liệu văn khố hơn. Thiếu tá Rutter nói rằng Hoa Kỳ cũng hy vọng sẽ đến đượ nhiều vùng hơn ở tây nguyên, là nơi đã xảy ra nhiều tử vong.

Theo ông, công cuộc tìm kiếm ngày càng khó khăn hơn, một phần vì những dân làng đã từng là nhân chứng trong nhiều vụ rớt máy bay thời chiến tranh, nay đã già hơn.

Guy Delauney
Phóng viên BBC ở Campuchia

Các nước láng giềng của Việt Nam đã bắt đầu phản ứng trước chuyến thăm của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Donald Rumsfeld.
Ông Rumsfeld nói quan hệ Việt – Mỹ đã đạt tầm cao mới và có kế hoạch tăng trao đổi và đào tạo quân sự.
Chính phủ Campuchia hoan nghênh tin này, nhưng nhiều người khác ở đây bày tỏ lo lắng trước ảnh hưởng gia tăng của Việt Nam.

Ý kiến khác nhau
Đối với chính phủ Campuchia, nước láng giềng lớn hơn của họ là người bạn, đồng minh và đối tác thương mại.
Nhưng nhiều người dân lại nhìn người Việt bằng con mắt nghi ngờ, thậm chí ghét bỏ.
Nhiều nhân vật hàng đầu trong chính phủ hiện nay từng phục vụ trong chính thể do Việt Nam bảo trợ thập niên 1980 và tình bạn này còn tiếp tục.
Người phát ngôn chính phủ, Ku Kanarat, đã nói với BBC rằng chuyến thăm Việt Nam của ông Rumsfeld là bước đi tích cực.
Ông nói quan hệ gần gũi hơn với Mỹ sẽ giảm căng thẳng trong khu vực.
Theo ông, các đề xuất trao đổi quân sự sẽ không tác động tiêu cực đến Campuchia, mặc dù chính phủ nước này không muốn thấy có căn cứ Mỹ ở Việt Nam.
Thong Chi, một thành viên đảng đối lập Sam Rainsy, cũng hoan nghênh tiến triển. Ông nói quan hệ thân thiết hơn với Mỹ đã tạo nên cải tổ dân chủ ở Việt Nam.
Nhưng trong mắt một số người, nay lại có thêm lý do để lo ngại.
Cuộc tranh cãi quanh thỏa thuận biên giới giữa hai nước đang bắt đầu tái xuất hiện.
Và nhiều người vẫn nhớ đến đội quân Việt Nam lật đổ Khmer Đỏ năm 1979 là quân xâm lược, chứ không phải quân giải phóng.