Từ Nhân Quyền Đến Đối Thoại

Từ Nhân Quyền Đến Đối Thoại

Ngô Văn Tuấn

(attachment)

Khi bước chân vào thị trường Tổ Chức Thương Mại Thế Giới (WTO) có sân chơi rộng rãi đương nhiên đảng cộng sản Việt Nam phải chấp nhận cuộc chơi mới. Điều đó cũng có nghĩa, từ thay đổi từng bước đến thay đổi toàn diện, chỉ là vấn đề thời gian sớm hay muộn mà thôi.

Từ năm 1999 đến nay Liên Hiệp Âu Châu và các nước Âu Châu đã thường xuyên hối thúc, gây áp lực về nhân quyền Việt Nam. Liên Hiệp Âu Châu có "Hiệp ước Quốc Tế về Quyền Công Dân và Chính Trị" (International Covernant on Civil and Political Rights, ICCPR) đã giúp cho Việt Nam gấp rút sửa đổi lại bộ máy chính quyền đã quá lỗi thời. Ngoài ra chính quyền Việt Nam cũng phải thay đổi chính sách phù hợp để có thể vào Tổ Chức Thương Mại Thế Giới (WTO), và các hội nghị quốc tế khác.

Năm 2006 là bước thử thách lớn đối với Việt Nam, đó là muốn tiến lên hay dậm chân tại chỗ ? Rất may mắn là thành phần lãnh đạo mới của đảng cộng sản Việt Nam đã nhận chân được quá chậm tiến trước thế giới ngày càng tiến bộ vượt bực… và cũng từ đó quyết tâm cải tiến từng bước. Đến nay đã thông qua mọi thủ tục, và Việt Nam trở nên thành viên thứ 150 của Tổ Chức Thương Mại Thế Giới (WTO).

Để sớm có thể thay đổi toàn diện, không cách nào hay hơn là tất cả người Việt Nam nên giúp một tay cho công việc được thành tựu. Hơn 30 năm trôi qua là những chuỗi ngày dài đối với người dân Việt Nam ở hải ngoại và quốc nội… Vì đất nước có thể thay đổi được, nhưng đã bị phủi sạch tất cả để đi vào đường lối độc quyền tai hại. Mà đến nay khi nhận thức được, thì quá muộn màng… Nhưng dù sao cũng đỡ hơn không !!!

Một trong những cách có thể giúp được, là nghiêm chỉnh kêu gọi đối thoại trong tinh thần bình đẳng, tương kính. Có tương kính mới có thể đối thoại được, mới có thể vạch ra những ưu và khuyết điểm… Từ đó mới có thể đưa đất nước ra khỏi những bế tắc đang còn ứ đọng lại, và cùng tiến bước với thế giới trong đầu thể kỷ 21 này.

Do đó từ năm 2006 trở đi, vấn đề ưu tiên nhất là đối thoại. Muốn cho đất nước được tiến lên, bắt buộc chúng ta phải thẳng thắn phê bình những vấn đề này. Đó là con đường tiến lên xây dựng tự do, dân chủ và nhân quyền.

Từ nhân quyền qua đối thoại là hình thành một giai đoạn quan trọng để nhân dân Việt Nam có thể nói ra được những điều uất ức trong lòng, mà không thể hay không dám nói ra đối với nhà nước cộng sản độc quyền. Và chính quyền Việt Nam có thành khẩn lắng nghe hay không ? Có thực hiện hay không, hay là có thể nghe qua rồi bỏ vào sọt rác... ? Đây là trách nhiệm và bổn phận của những người lãnh đạo muốn cho dân giàu nước mạnh, hay ù lì chỉ lo bấy nhiêu đó là đủ !!!

Tháng 6 năm 2003 Thứ trưởng Bộ Ngoại Giao Việt Nam Nguyễn Đình Bin đã có gặp gỡ trao đổi với một số nhà dân chủ Việt Nam tại Washington Mỹ. Sau lần đó những tưởng có những lần kế tiếp đối thoại trong tinh thần tương kính. Nhưng sau đó ông Nguyễn Đình Bin lại bị xuống chức, và đã cho qua làm đại sứ ở Pháp, nên việc đối thoại lại bị mất đi những dịp tốt.

Năm 2006 trở đi sẽ khác hẳn. Vì mọi sự việc đều mới mẻ và quan trọng đối với nhà nước Việt Nam:

- những lãnh đạo mới của đảng cộng sản Việt Nam;

- vào Tổ Chức Thương Mại Thế Giới WTO;

- mới tổ chức Hợp Tác Kinh Tế Á Châu – Thái Bình Dương (APEC) tại Hà Nội;

- v.v… và v.v….

Sự hỗ trợ của người Việt Nam ở quốc nội cũng như hải ngoại rất cần thiết, nhất là trong thời điểm này trở đi. Do đó đối thoại là nhu cầu vô cùng cần thiết và rất quan trọng với chính quyền cộng sản Việt Nam, và ngay cả đối với chúng ta - những người Việt Nam tỵ nạn và không tỵ nạn tại hải ngoại.

Như vậy, đối thoại giữa người Việt Nam ở hải ngoại và quốc nội, giữa người dân và chính quyền Việt Nam, giữa người bất đồng chính kiến và nhà nước độc quyền, giữa những người có quan điểm, lập trường hay tư tưởng khác nhau, v.v... và v.v... cần nên được phối hợp chặc chẽ, liên tiến và khuyến khích. Phải khuyến khích họ, vì như vậy mới có thể làm cho cuộc đối thoại trở nên phong phú hơn.

Những cuộc đối thoại song phương hay đa diện với chiều hướng hiểu biết, đồng cảm thông, và cùng tiến về phía trước, chứ không phải đối thoại để dậm chân tại chỗ hay thụt lùi... Do đó đối thoại là chất men tốt cho những người có thể suy nghĩ, cảm thông và ngồi lại với nhau. Cuộc đối thoại xảy ra thời gian dài lâu hay ngắn hạn là tùy thuộc những người có còn nghĩ đến dân tộc và tổ quốc Việt Nam hay không !!!

Đối thoại là điều kiện ắt có và đủ để có thể hình thành đối lập thực sự trong tương lai. Một đất nước muốn tiến nhanh, mạnh và vững chắc, bắt buộc phải có đối lập thực sự. Thí dụ muốn chống lại tham nhũng, lãng phí, v.v… nếu có đối lập sẽ dễ dàng ngăn ngừa các tệ nạn này. Những việc tham nhũng, lãng phí, bất công … sẽ không thể tồn tại, hoặc không còn đất đứng một khi có đối lập thực sự. Do đó đối thoại và đối lập làm thành mạng lưới liên tiến và tương ứng trong mọi trường hợp, với điều kiện là chính quyền biết tôn trọng và sử dụng nó, vì nó sẽ làm cho đất nước tiến bộ thực sự.

Năm 2006 trở đi chắc chắn sẽ có nhiều thuận lợi hơn trong việc phát triển. Phải nhanh tay bắt lấy cơ hội thuận tiện nhất, và hòa mình với làn sóng tiến lên của người Việt Nam trong quốc nội đầu thế kỷ 21.

Phải đến năm 2006, tức là 10 năm sau đối thoại mới thực sự thành hình khi Việt Nam đặt chân vào nền kinh tế, thương mại của thế giới, Tổ chức WTO. Vào Tổ chức WTO là phải cạnh tranh cùng các nước khác, nếu không muốn bị quật ngã. Vì thế vào Tổ chức WTO là đặt vị trí cộng sản Việt Nam ở nền kinh tế toàn cầu, tức là không thể phản hồi được.

Ngày 11-01-2007 Việt Nam đã chính thức trở nên thành viên 150 của Tổ Chức Thương Mại Thế Giới (WTO). Cũng theo đó, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm viếng chính thức từ ngày 25-1-2007 các nước Rome (Vatican, Ý), Davos (Thụy Sĩ)… Như vậy từ đầu năm 2007 trở đi là mở đầu cho sự vùng lên của nước đang phát triển Việt Nam.

Vatican và Việt Nam hơn 31 năm qua bị gián đoạn về quan hệ ngoại giao. Đến nay là thời điểm tốt để Vatican có thể gần gũi quan hệ lại cùng Việt Nam, và ngược lại. Việt Nam hiện nay rất cần sự trợ giúp của Vatican: cộng đồng Công Giáo toàn thế giới đông nhất, có uy tín và thế lực nhất.

"Tòa thánh Vatican cho rằng đối thoại có thể đưa tới hợp tác có kết quả giữa giáo hội và chính quyền để giáo dân có thể đóng góp tích cực vào các phúc lợi của xã hội, như là cổ võ các giá trị đạo lý trong giới trẻ và giúp đỡ người nghèo" (1).

"Bản tin của Đài VOA hôm 25-1-2007, có ghi rằng giáo dân Việt Nam tin là tình hình bang giao Vatican - Việt Nam kể như sắp xong. Bản tin viết: ...Đối với người công giáo, sự kiện này có ý nghĩa như một sự hồi phục của đạo giáo, có thể sẽ đi tới cao điểm là bình thường hóa bang giao giữa chính quyền cộng sản và Tòa Thánh Vatican."(2)

Từ nhiều năm qua những người Việt Nam tỵ nạn ở hải ngoại đã lần lượt về Việt Nam. Về để nhìn lại đất nước sau một thời gian dưới chế độ độc quyền cộng sản, về để nhìn lại gia đình, thân nhân, bạn hữu, v.v…. Những người đi về nước cũng có đủ mọi thành phần: trí thức, chính trị, làm việc, buôn bán, vui chơi, … và chìm có, nổi có….

Trong những năm qua người Việt Nam ở hải ngoại đã có thành lập bộ phận chủ yếu về nhân quyền để đòi hỏi những yêu sách cho những người bên trong Việt Nam. Những đòi hỏi này lúc đầu có công hiệu, nhưng dần dần những tác dụng không còn được mạnh mẽ như mong muốn. Vì những người tù bị giam cầm vì lý do chính trị (tù nhân lương tâm) đã được cộng sản phóng thích một phần lớn ra khỏi trại cải tạo. Nhưng thoát ra khỏi nhà tù cải tạo thì lại bị quản thúc tại gia, tại chùa, tại nhà thờ, v.v…. Như vậy là hết nhà tù này đến nhà tù khác.

Năm 1996 khi viết về 3 lãnh vực: Hải ngoại, Quốc tế, và Quốc nội. Trong đó Giai đoạn I ở Hải ngoại gồm có: 1. Hợp đoàn, 2. Chủ động, 3. Chủ đạo, 4. Nguyên tắc, 5. Nhân quyền, và 6. Đối thoại (3). Như vậy từ Nhân quyền qua Đối thoại là hình thành một chặng đường chiến thuật không thể tách rời được.

Đối thoại có thể xem như là một chiến thuật, vừa ôn hòa, vừa mềm dẻo, vừa tích cực nhằm đạt được những yêu sách mong muốn với nhà cầm quyền trong nước. Đối thoại cũng đi đến đòi hỏi, yêu sách này đến yêu sách khác. Dĩ nhiên khi ta muốn được điều này, thì phải nhường điều kia cho người khác. Đó có thể xem như là một sự tương nhượng, một sự trao đổi, mà từ lâu đã nhờ có quốc tế đảm nhiệm. Đã đến lúc chúng ta phải tự tạo cho ta Thế và Lực có thể đối trọng được với nhà cầm quyền hiện hữu.

Muốn tìm Thế và Lực của người Việt Nam, trước hết nên tìm những cảm nghĩ luôn luôn đè nặng trong tâm khảm để từ đó có thể truất bỏ những gút mắc của quá khứ đang trĩu nặng trên vai của chúng ta. Có thể có 3 cảm nghĩ:

* Sợ: Người Việt Nam còn ở lại bên trong nước và một phần lớn người Việt Nam ở hải ngoại phải trốn tránh và cuối cùng bỏ trốn khỏi thiên đường cộng sản. Hầu hết ra đi vì lý do chế độ độc quyền, nên không thể sống dưới sự hà khắc của đảng và nhà nước cộng sản. Nhưng có một phần ra đi cũng là vì lý do kinh tế, muốn ra đi để có cuộc sống khá hơn.

* Chống: Là một phần những người Việt Nam trốn thoát vào ngày 30-4-1975, và một phần lớn những người tỵ nạn sau này. Họ chỉ chống ở hải ngoại qua biểu tình, kiến nghị thư, internet, diễn đàn, báo chí, truyền thông, v.v…. Còn ở bên trong nước thì những việc làm này bị người cộng sản cho là phản động, và bị kết tội cho vào trại cải tạo.

Nhưng, khi chống cộng mà trong tay không có gì cả, chỉ dựa vào tâm thức, những hồ sơ tài liệu…. thì việc chống đó không có mấy tác dụng, khó có thể đạt được yêu cầu... Việt cộng chỉ cười ruồi ở trong nước, và bản thân của những đảng viên đảng cộng sản thì tham nhũng, lãng phí, làm giàu thêm….

* Thương: Người Việt Nam lấy tình thương trên hết, nhất là đối với người Việt Nam. Thương cho người dân Việt Nam nghèo khổ, chịu những cơ cực, vất vả vì miếng ăn, thiếu thốn… Thương cho dân Việt Nam phải lặn hụp dưới vũng lầy của chế độ. Thương cho người cộng sản bao nhiêu năm qua vẫn tưởng mình tiến bộ, đất nước mình đã lên tới tận mây xanh rồi, nhưng không thể nào ngờ được là xuống tận đến bờ vực thẳm,… và đang có dịp quay đầu trở lên…

Hơn 31 năm qua, nếu ai có dịp về lại Việt Nam thì tất đã, đang và sẽ nhìn thấy những cảnh tượng nơi thôn xóm, làng mạc cũng còn dấu vết chiến tranh, những sa đọa, ăn chơi trác táng của những vợ, con của các đảng viên, và nhà giàu có mà báo chí đã có dịp nhắc đến…. Và còn nhiều thêm nữa….

Nhìn thấy những cảnh tượng đó, người Việt Nam không còn tiếp tục sợ hãi, cũng không chống lại, một khi người Việt Nam lấy tình thương xuất phát từ cội nguồn của dân tộc Việt Nam để hàn gắn lại biết bao nhiêu đổ vỡ, ngăn cách và ly tan. Lấy tình thương để có thể xóa sạch những mặc cảm, bốc đồng, nông nỗi, hận thù… và cùng nhau đưa đất nước tiến lên.

Lấy tình thương để hóa giải những dị biệt, "chúng ta nên tìm ra lối thoát cho những người cộng sản. Vì sao? Tại vì nếu không tìm ra lối thoát thứ ba, là chúng ta phải tiếp tục đấu tranh dai dẳng trường kỳ. Con đường thoát ra này là các đảng phái, tổ chức đều bình đẳng với nhau và tôn trọng Hiến Pháp một khi đất nước được xây dựng theo thể chế dân chủ tự do và có nhân quyền thật sự. Nếu đảng cộng sản Việt Nam qua cuộc bầu cử được nhiều phiếu, thì đương nhiên đảng cộng sản Việt Nam sẽ cầm quyền. Các đảng phái khác sẽ ở trong vai trò đối lập. Các tổ chức và mọi người dân Việt Nam đều phải tôn trọng Hiến Pháp và tuân theo những gì mà luật pháp dân chủ tự do ấn định. Không trả thù, không trả oán, không còn hận thù nhau nữa, mà tất cả đều cùng chung xây dựng lại đất nước đã bị đổ vỡ." (5)

Việc cùng nhau xây dựng lại đất nước là vấn đề tối quan trọng. Việt Nam đang củng cố mọi phương diện để phát triển, đặc biệt là quốc phòng để đề phòng Trung Cộng lật lọng qua vụ việc đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Việt Nam đã và đang cố gắng đứng ở giữa mọi tranh chấp xảy ra giữa Mỹ và Trung Quốc. Những sự việc tranh chấp này đã, đang và sẽ âm thầm tiếp diễn, một khi Trung Cộng cho tăng cường kinh tế, và bành trướng quyền lực.

Hiện nay chưa biết diễn tiến và có diễn biến ra sao, nhưng những ý đồ của Trung Cộng có thể làm cho Việt Nam cảm thấy không yên tâm. Nếu không có những cường quốc của các nước dân chủ tự do hỗ trợ cho việc này, thì chắn chắn Việt Nam phải ngã theo Trung Cộng. Vậy việc hỗ trợ của các nước dân chủ tự do trên thế giới làm cho Việt Nam cảm thấy ấm lòng, và giữ lại được sĩ diện của quốc thể.

Ngày nay Đối Thoại đã được các quốc gia dân chủ tự do trên thế giới đặt vào hàng chính yếu trước khi muốn quyết định bất cứ vấn đề gì, mà trong đó vấn đề ngoại giao là ưu tiên cần thiết nhất. Đối với người Việt Nam cũng vậy, nhất là người Việt Nam ở hải ngoại: Đối Thoại có thể giải quyết được nhiều vấn đề.

Hiện nay có thể cộng sản Việt Nam chưa muốn đối thoại với người Việt Nam tỵ nạn ở hải ngoại, mà chỉ có liên hệ bằng báo chí, diễn đàn, hay truyền thanh, truyền hình, hoặc nếu có liên hệ thì chỉ tiếp xúc với những thành phần thân cộng từ trước đến nay. Nhưng chúng ta nên làm thế nào để đạt được đối thoại cùng cộng sản. Như vậy một con đường tất yếu phải đến trong hiện tại mà chúng ta rất cần đến là Đối Thoại. Đó là mở ra một con đường mới, một chiến thuật mới….

Có được tình thương sẽ có được tự do, dân chủ và nhân quyền.

Có được đối thoại sẽ đưa đến đối lập trong tương lai gần đây.

1. Việt Báo, Đức Giáo Hoàng tiếp kiến Dũng: Bang Giao, thăm Việt Nam 26-1-2007

2. VOA, Thủ tướng Việt Nam hội kiến Ðức Giáo Hoàng tại Vatican 25-1-2007