Chuyện lạ Hà Nội: Công chức, học trò

nghỉ ở nhà khi có cuộc họp ASEM

HÀ NỘI 29-9 (TH) Lần đầu tiên trong lịch sử CSVN, công chức cán bộ được nghỉ làm, học sinh không phải đi học vào các ngày có cuộc hội nghị thượng đỉnh ASEM được tổ chức ở Hà Nội vào các ngày từ 7-9 tháng 10-2004 tới đây.

Văn phòng Thủ tướng CSVN không những ra một thông báo như thế trong ngày 29-9-2004 mà còn nói rằng “cấm ô tô họat động trên 41 tuyến đường phố”.

Chưa thấy có một hội nghị quốc tế nào được tổ chức ở Hà Nội hoặc ngay cả các cuộc đại hội đảng CSVN tổ chức ở Hà Nội mà công chức cán bộ và học sinh sinh viên lại được cho nghỉ liên tiếp 3 ngày như vậy.

Trên nguyên tắc, người ta nhìn thấy chế độ CSVN muốn nhắm đối phó trước với vấn đề di chuyển khó khăn hàng ngày khi thành phố Hà Nội có khỏang 1.5 đến 2 triệu chíêc xe gắn máy túa ra đường vào những giờ tan sở, tan trường trên các đường phố nhỏ hẹp. Khi có cuộc họp quốc tế quan trọng mà các phái đòan này bị kẹp trong dòng xe cộ nhúc nhích khó khăn là điều phải tránh. Nhưng Hà Nội cũng âu lo đến vấn đề an ninh không thể kiểm sóat nổi trong dòng người chen chúc như vậy.

Hôm thứ Bảy 25-9-04, 300 Công An, nhân viên chữa lửa, cứu thương ở Hà Nội đã thực tập chống khủng bố có cả nổ xe, cháy khách sạn như biện pháp cẩn thận để chuẩn bị cho hội nghị ASEM mà xưa nay CSVN chưa bao giờ muốn trình diễn để mong có thêm uy tín. CSVN biết rằng vào cuộc họp sắp tới, các nhà lãnh đạo Tây Âu thế nào cũng lên tiếng đòi CSVN phải trả lại quyền tự do tôn giáo, nhân quyền cho dân chúng. Họ cũng đòi Hà Nội phải trả tự do cho LM Nguyễn văn Lý, GS Nguyễn đình Huy, BS Nguyễn đan Quế, BS Phạm hồng Sơn, cựu chiến binh Nguễyn khắc Tòan, ky' giả Nguyễn vũ Bình, cũng như phải giải chế cho các lãnh tụ Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất.

Theo bản tin do hãng thông tấn CSVN loan báo ngày 29-9-04, nhiều đường phố Hà Nội sẽ bị giới hạn di chuyển theo kiểu “phân luồng giao thông” và các ngày 7-9 tháng 10 sẽ cấm các lọai xe vận chuyển hành khách (từ 26 chỗ ngồi) họat động từ 6 giờ sáng đến 22 giờ 30 tối. Ngòai ra 41 con đường ở khu vực và quanh các nơi có cuộc họp, chỗ tạm trú của các phái đòan ngọai quốc đến tham dự hội nghị ASEM đều bị cấm đối với xe hơi.

Không thấy nói ra lý do gì khác ngòai lý do “để bảo đảm trật tự an tòan giao thông trong thời gian diễn ra hai sự kiện quan trọng là Hội nghị cấp cao lần thứ 5 (ASEM 5) và Hội chợ Thương mại ASEAN 2004”.

Vì vậy mà nhà cầm quyền Hà nội đã “yêu cầu các cơ quan, đơn vị thuộc các tổ chức kinh tế cần sắp xếp, bố trí lại thời gian và người họat động sản xuất kinh doanh cho phù hợp, hạn chế tối đa người va phương tiện tham gia giao thông trong thời gian diễn ra hội nghị...”

Trong mấy ngày vừa qua, một số tin tức chuyển qua Internet nói rằng Quân Ủy Trung Ương CSVN họp mở rộng ở Hà Nội trong đó Phạm văn Trà, Bộ trưởng Quốc Phòng, một tay chân thân tín của Lê đức Anh, bị đòi từ chức vì không chịu giải quyết dứt khóat vụ kiện cáo vu khống gián điệp cho một số đảng viên cao cấp trong cuộc tranh dành địa vị và quyền lực.

Cũng có thể Bộ Chính Trị CSVN muốn đưa ra một số biện pháp đón trước các cụôc biểu tình đòi tự do tôn giáo, nhân quyền hoặc sự chống đối của phe quân đội hậu thuẫn cho tướng Võ nguyên Giáp đòi giải quyết “vụ T4”.

 

Tân đại sứ Mỹ đọc diễn văn kêu gọi CSVN cải thiện nhân quyền

HÀ NỘI 29-9 (TH).- Tân đại sứ Mỹ ở Việt Nam, trong ngày Thứ Ba 28-9-04, khen ngợi chế độ Hà Nội phát triển bang giao và quan hệ kinh tế nhưng đồng thời kêu gọi CSVN phải cải thiện tình hình nhân quyền trong nước.

Michael Marine, trong bài diễn văn quan trọng đầu tiên kể từ khi tới Hà Nội nhận chức đại sứ, nói với hội viên của Phòng Thương Mại Mỹ ở Việt Nam, rằng ông rất hài lòng với các thành quả tiến bộ về ngọai giao cũng như kinh tế kễ từ khi hai nứơc thiết lập bang giao năm 1995.

Mậu dịch hai chìêu đã lên đến gần 6 tỉ USD kể từ khi bản thương ước song phương có hiệu lực từ năm 2001. Bản hiệp định về hàng không dân sự ký tháng 12 năm ngóai dẫn đến các chuyến bay trực tiếp giữa Hoa Kỳ và Việt Nam kể từ cuối năm nay.

Tuy nhiên ông Marine tỏ ý quan tâm đến các ngăn cấm về tôn giáo cũng như quyền tự do phát biểu ý kiến của người dân.

“Trong khi tôi nỗ lực thúc đẩy phát triển kinh tế và thương mại với Việt Nam, tôi cũng sẽ tiếp tục thúc đẩy tiến bộ ở các mặt nhân quyền và tự do tôn giáo ở đây, những lãnh vực cần phải được cải tiến nếu mối quan hệ giữa hai nước tiếp tục phát triển.” Bài diễn văn này của ông Marine được đăng lại trên trang nhà Internet của tòa đại sứ Mỹ ở Hà Nội.

Ngày 15-9-04 vừa qua, Bộ Ngọai Giao Hoa Kỳ xếp CSVN vào danh sách các nứơc cần quan tâm đặc biệt lần đầu tiên trong bản phúc trình thường niên về tình hình tự do tôn giáo trên thế giới. Danh sách đó dành cho những nước có tình trạng đàn áp tôn giáo tệ hại nhất trên thế giới.

“Trong khi chúng ta công nhận CSVN có một vài tiến bộ trong lãnh vực này, sự thật hiển nhiên vẫn là một số đáng kể người dân Việt Nam không được tự do hành đạo và thờ phượng như sự mong muốn của họ.” Ông nói. “Và đây là điều chúng ta không thể nhắm mắt bỏ qua.”

CSVN chỉ cho phép các tổ chức và giáo hội tôn giáo nào do họ thành lập họat động, nằm trong cái dù “Mặt Trận Tổ Quốc” và dưới sự điều động của “Ban Tôn Giáo Nhà Nước”. Mọi sinh họat tôn giáo ở Việt Nam đều hòan tòan tùy thuộc cơ chế “xin cho” để nhà cầm quyền sai bảo, điều động theo nhu cầu chính trị của nhà nước.

“Pháp Lệnh Tôn Giáo” được quốc hội Hà Nội thông qua mấy tháng trước sẽ có hiệu lực từ ngày 15-11-04 tới đây lại càng thể hiện rõ sự kìm kẹp tôn giáo nghiệt ngã hơn. Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất, 95% các hội thánh Tin Lành, Phật Giáo Hòa Hảo, Cao Đài v.v...với hàng triệu tín đồ nằm ngòai hệ thống tôn giáo quốc doanh sẽ trở thành bất hợp pháp nếu không có giấy phép họat động. Các buổi tụng kinh, cầu siêu, lễ, nhóm họp học tập kinh thánh v.v...sẽ bị cấm và các người tham dự sẽ bị bắt nếu không thuộc hệ thống quốc doanh.

Hồi tuần trước, 148 hội đòan người Việt khắp thế giới đã gửi thư yêu cầu Liên Âu áp lực nhân quyền với CSVN khi họ đến Hà Nội dự hội nghị thượng đỉnh ASEM trong tháng 10 tới.

Michael Marine, 57 tuổi, là một nhà ngọai giao chuyên nghiệp. Ông là đại sứ Mỹ thứ 3 được cử tới Việt Nam kể từ khi hai nứơc tái lập bang giao và Việt Nam thóng nhất trong tay Cộng Sản. Trước khi đến Việt Nam nhận chức, Marine là phó đại sứ Mỹ ở Bắc Kinh.

Trước đây, ông cũng đã từng đến Việt Nam vào các năm từ 1988-1990 trong các đòan tìm kiếm người Mỹ mất tích trong cuộc chiến Việt Nam, cũng như các vấn đề viện trợ nhân đạo cho Việt Nam.

 

Việt Nam:

Thêm một em bé được xác nhận thiệt mạng vì bị lây nhiễm cúm gà

 

HÀ NỘI 29-9 (TH).- Cơ quan y tế CSVN nhìn nhận là một em bé 14 tháng chết hồi đầu tháng này với các triệu chứng của cúm gà kết quả thử nghiệm cho thấy dương tính đối với virus H5N1, năng tổng số người ở Việt Nam chết vì bệnh này lên thành 20 nạn nhân và chung cho cả khu vực Á Châu là 30 người.

Một viên chức Bộ Y Tế CSVN dấu tên nói bé trai 14 tháng ở huyện Thanh Trì ngọai thành Hà Nội đã có triệu chứng sốt cao, ho, co giật. Nó được đưa vào Bệnh Viện Nhi Đồng Trung Ương ở Hà nội ngày 28-8 và qua đời hôm mùng 5-9-04.

Cho tới nay, nhà cầm quyền CSVN rất ít loan tin về tình hình dịch cúm gia cầm. Thỉnh thỏang nếu có nói đến thì cũng chỉ cho đó là các “túi” dịch nhỏ và đã được kiềm chế. Thật sự ra sao không ai biết rõ.

Từ miền Bắc đến miền Nam, người ta được biết qua báo chí, đã thấy tái hiện cúm gà hàng lọat với số gia cầm bị chết hoặc tiêu hủy hơn 40,000 kể từ khi Hà Nội loan báo đã dập đựơc dịch này ngày 30-3-2004. Tháng trước, một viên chức thú y cao cấp CSVN cuối cùng nhìn nhận rằng virus cúm gà sẽ còn lẩn quẩn ở Việt Nam ít ra cũng phải 5 năm nữa mới hy vọng hết. Tuy nhiên, các giới chức Y Tế Thế Giới (WHO) thì mới đây nói rằng dịch bệnh này có thể sẽ trở nên thường xuyên chứ không thể tiêu trừ nổi.

Tại Thái Lan, trong ngày hôm qua, khi loan tin xác nhận có thêm người chết vì cúm gà đã đưa ra nghi vấn về dấu hiệu lây truyền bệnh cúm gà từ người sang người. Đây là điều WHO rất lo ngại vì nếu virus này lây nhiễm trực tiếp từ người sang người sẽ là đại họa cho nhân lọai.

Khỏang 100 triệu gia cầm các lọai tại 10 nước Á Châu, trong đó Việt Nam phải tiêu hủy hơn 44 triệu vì dịch cúm gia cầm xảy ra trong 3 tháng đầu năm nay. Hiện nay vẫn chưa có kết luận chính thức rằng virus H5N1 có khả năng lây truyền sang các lọai gia súc và nhất là từ người sang người. Tuy nhiên, chuyên viên y tế hiểu rằng H5N1 có thể biến dạng để từ đó đạt được khả năng này.

Tháng trước, sau khi thấy dịch cúm gà tái hiện ở Việt Nam, WHO đã gửi một tóan chuyên viên tới để lượng định tình hình và đưa ra các biện pháp giúp đỡ đối phó.

 

Việt Nam trồng cao su ở nước Lào

HÀ NỘI 29-9 (TH).- CSVN sẽ bỏ ra $30 triệu USD để trồng 10,000 mẫy tây cây cao su ở nứơc Lào, Tổng Công Ty Cao Su Việt Nam loan báo như thế trong ngày Thứ Tư 29-9-2004.

Công ty quốc doanh Cao Su Việt Nam sẽ xin phép Hà Nội để đầu tư và khởi đầu là trồng 2,000 mẫu đầu tiên từ năm 2005. Tòan thể 10,000 mẫu sẽ trồng xong vào năm 2010.

Việt Nam xuất cảng lối 253,000 tấn cao su trong 9 tháng đầu năm nay với trị giá ngọai tệ thu họach khỏang $293 triệu USD. Mức xuất cảng này sụt giảm 14% so với năm 2003 nhưng lại gia tăng giá được 22.1%. Giá cao su trong tháng 9-2004 tại địa phương tăng được từ 10-20 USD một tấn so với tháng 8 ($1,320 USD) một phần nhờ nhu cầu mua của Trung Cộng lên nhiều hơn.

Nhằm gia tăng thị trường xuất cảng, CSVN xâm nhập mạnh hơn vào các thị trường Mỹ, Singapore, Mã Lai, Đài Loan và Nam Hàn trong khi vẫn duy trì các thị trường cũ là Trung Cộng, Đức, Úc và Úc.

Trong năm 2003, Việt Nam xuất cảng 438,000 tấn cao su trị giá 383 triệu USD.

 

Nông sản Việt Nam mất 150 triệu USD vì kém bảo quản, kỹ thuật lạc hậu

 

HÀ NỘI 29-9 (TH).- Hàng năm trị giá nông sản ở Việt Nam bị thất thóat có thể từ $150 triệu đến $200 triệu USD vì kém bảo quản cũng như kỹ thuật chế biến lạc hậu, theo Bộ Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn CSVN nhìn nhận.

Các tổn thất sau thu họach chiếm đến 9-17%, đôi khi đến 20-30% đối với sản lượng lúa gạo chỉ vì kém bảo quản, theo nguồn tin này. Lúa gặt xong được phơi cũng như tạm trữ ngay trên cánh đồng. Các kho trữ lúa cũng không theo các tiêu chuẩn kỹ thuật về nhiệt độ, độ ẩm.

Kho lúa Việt Nam là vùng đồng bằng sông Cửu Long bị tổn thất đến 20% sản lượng chỉ vì không có kho chứa đủ tiêu chuẩn kỹ thuật cũng như không có dụng cụ chế biến tối tân.

Theo nguồn tin trên, năm 1999, sản lượng lúa gạo năm này đạt 17 triệu tấn thì đã thất tháot đến 3.5 triệu tấn, tương đương 20% tổng sản lượng. Cả miền Nam chỉ có 3,600 máy sấy lúa nên chỉ đáp ứng được 20% nhu cầu, nhất là vào mùa mưa. Cả vùng cũng chỉ có một nhà kho lớn nằm trong tỉnh Hậu Giang có khả năng trữ được 30,000 tấn gạo, quá thấp so với nhu cầu của cả vùng lên hàng triệu tấn. Dân chúng hầu hết trữ lúa gạo trogn thúng tre cũng như khạp đất sét.

Ngòai lúa gạo, các lọai trái cây, rau củ khác cũng bị thất thóat vì kém bảo quản và khả năng tồn trữ tối tân mà thống kê có thể lên đến 25-30%, nguồn tin trên nói.

Việt Nam có 400,000 mẫu tây trồng rau, gần 600,000 mẫu trồng cây ăn trái với sản lượng trái cây hàng năm khỏang 4 triệu tấn. Tuy hàng năm dân chúng ăn trái cây tươi, kỹ nghệ trái cây cũng  biến chế 200,000 tấn (chỉ 2% của sản lượng) thành trái cây hộp hoặc nước uống. Kỹ thuật chế biến không tối tân và tồn trữ không đủ kỹ thuật đã kìm giữ sự phát triển của ngành này để xuất cảng.

 

WB: Tham nhũng, chính sách hay đổi là trở ngại chính tại Việt Nam

HÀ NỘI 29-9 (TH).- Tham nhũng rồi đến chính sách lung tung là các trở ngại chính đang cản trở các chương trình phát triển để xóa đói giảm nghèo ở các nước đang mở mang. Đây là các nét chính được nêu ra trong bản phúc trình với tiêu đề “Một bầu khí đầu tư tốt hơn cho mọi người” mà Ngân hàng Thế Giới (WB) phổ biến trong ngày Thứ Ba 28-9-2004.

Đây là lần thứ hai WB phổ biến bản phúc trình về tình hình đầu tư phát triển bằng cả tiếng Việt ở Hà Nội đồng thời với chính bản bằng Anh ngữ phổ biến ở Hoa thịnh Đốn.

Bản phúc trình dựa trên các cuộc phỏng vấn, khảo sát 30,000 doanh nghiệp ở 53 quốc gia đang páht triển, trong đó có Việt Nam.

Họ thấy rằng chính sách kinh tế tài chánh hay thay đổi, tham nhũng nặng nề, sự độc đóan cửa quyền của viên chức nhà nước, không bảo vệ tác quyền tri thức là những điều mà giới kinh doanh quan tâm hàng đầu.

Bên cạnh đó, hạ tầng cơ sở yếu kém, nguồn điện năng không bảo đảm, xã hội nhiều trộm cướp bất ổn, cũng là các mối ưu tư khác của giới đầu tư. Không thấy nói con số cụ thể ở Việt Nam, nhưng bản phúc trình của WB nói rằng chi phí hối lộ ở Cam Bốt, Algeria, Nicaragua chiếm đến 6% trên giá thành sản phẩm. Việt Nam được coi là nước tham nhũng thứ ba ở Á Châu, sau Nam Dương và Ấn Độ, theo cụôc khảo sát của tổ chức tham vấn đầu tư PERC ở Hongkong, thì chắc chắn tỉ lệ này cũng không nhẹ.

Mới đây, trong xì căng đan “quota” xuất cảng hàng dệt may mà vụ phó Vụ Xuất Khẩu, Lê văn Thắng, đang bị bắt để điều tra,  báo chí trong nước tiết lộ rằng chi phí hối lộ để có thể xuất cảng được quần áo nhiều gấp nhiều lần so với phí tổn nhân công.

Theo bản phúc trình của WB, để cải tiến bầu khí đầu tư, các nứơc này cần phải thay đổi luật lệ cho minh bạch hơn, cũng như chính sách phải nhất quán. WB đưa ra 4 lãnh vực mà Việt Nam cũng như các nước đang phát triển kia cần phải cải thiện để giúp cho họ có được bầu khí đầu tư tốt hơn:

-          Ngăn chặn tham nhũng. Phần lớn các công ty được khảo cứu đều nói rằng họ phải hối lộ cho chức sắc nhà nước. Nhiều công ty nói rằng tham nhũng là trở ngại lớn nhất.

-          Tạo chữ tín bằng cách đưa ra chính sách đáng tin cậy. Cho dù có đưa ra luật mới nhưng người ta thấy sự thi hành luật lệ lỏng lẻo, tệ nhũng nhiễu vẫn còn đó, thì cũng chẳng có gì thay đổi.

-          Tạo sự hậu thuẫn của dân chúng. Nếu dân chúng không hậu thuẫn thì xã hội sẽ không sản xuất, ảnh hưởng đến phát triển bền vững.

-          Các chính sách đem ra thi hành phải thực tế và thích hợp với từng địa phương.

Trong hai năm qua, nhiều nhà đầu tư ngọai quốc kê ca rất nhiều về tính bất nhất trong chính sách thuế khóa, cũng như nhiều thứ luật lệ ở Việt Nam. Nhiều nhà đầu tư trong ngành lắp ráp xe hơi nói rằng họ đang bị đẩy dần đến chỗ phải đóng cửa.

Trong các cuộc họp thường niên cứu xét cấp viện và tài trợ phát triển, các định chế quốc tế luôn luôn hối thúc CSVN phải sửa đổi luật lệ, cải tiến nhanh hơn nữa nếu không muốn bị tụt hậu. Tuy nhiên, các thay đổi cũng chỉ rất chậm chạp và ít hiệu quả mà người ta vẫn nghe thấy kêu ca không dứt.