28-9-2005 để đi thăm một vài nhà dân chủ và tranh đấu cho tự do tôn giáo tại Sàig̣n. Sở dĩ chúng tôi phải để cả một tuần sau mới gặp nhau lại, v́ kể từ 22-9, Gs Trần Khuê có việc phải ra Hà Nội, và chỉ trở về Sàig̣n sáng ngày 28-9. Trong thời gian này, chúng tôi đă liên lạc với nhau qua điện thoại để bàn việc gặp những ai, và vào giờ nào. Có lẽ chính v́ vậy, mà việc gặp gỡ của chúng tôi đă bị lộ, do điện thoại có thể bị nghe lén.4 nhà dân chủ đi thăm 3 vị lăo thành
đă từng tranh đấu cho tự do tôn giáo tại Sàig̣n
Sàig̣n, ngày 29-9-2005 – Như đă loan tin, Gs Trần Khuê, Lm Nguyễn Văn Lư, Ks Phương Nam và tôi, Nguyễn Chính Kết đă gặp nhau ngày 21-9-2005 tại tư gia của Gs Trần Khuê. Lần gặp ấy, chúng tôi đă hẹn gặp lại nhau vào ngày
Gs Trần Khuê đă không thể về Sàig̣n đúng vào ngày 28-9, v́ không mua được vé máy bay, không biết có ai cố ư cản trở không. Ông chỉ về được vào ngày 29-8. Có lẽ cũng chính v́ dự định của chúng tôi bị bại lộ mà 11g00 trưa ngày 28-9, Lm Nguyễn Văn Lư đă bị CA bắt tại một nhà trọ ở đường Phạm Ngũ Lăo, Phường 3, Quận G̣ Vấp; và cũng vào giờ ấy, tôi nhận được giấy mời ra CA quận G̣ Vấp làm việc vào 1g30 chiều cùng ngày, chỉ để trao đổi về nội dung những bài viết của tôi và những câu trả lời phỏng vấn của tôi trên các đài ngoại quốc.
Hai anh CA làm việc với tôi cho rằng tôi không nắm vững các dữ kiện mà đă vội lên tiếng, nên các phát biểu của tôi thiếu khách quan và trung thực. Tôi không thể tự phán đoán một cách khách quan về những phát biểu ḿnh, nên xin dành sự phán đoán cho mọi người đă từng đọc và nghe tôi. Riêng tôi, tôi chỉ biết hành xử quyền tự do ngôn luận mà hiến pháp và luật pháp Việt Nam đă công nhận để nói lên những suy nghĩ mà tôi cho là trung thực của ḿnh hầu góp ư xây dựng xă hội và Giáo Hội của tôi, hoàn toàn không có mục đích phá hoại hay chống đối ai.
Theo tôi, việc bắt Lm Nguyễn Văn Lư tại nhà trọ vào giữa ban ngày khi ông không có ư nghỉ qua đêm tại đây, và giam giữ ông suốt 13 tiếng, đến 2g00 sáng hôm sau mới thả, là một hành vi vi phạm pháp luật của CA phường 3, Quận G̣ Vấp. V́ trước hết, Lm Lư đă xin được giấy phép để đi Đồng Nai để tiễn đưa các cháu ông lên phi trường tại Sàig̣n, th́ ông có quyền đi lại ban ngày tại Sàig̣n. Chỉ khi nào ông ở qua đêm tại Sàig̣n th́ ông mới phải đăng kư tạm trú tại nơi ông nghỉ đêm mà thôi. Không biết việc CA phường 3, G̣ Vấp công khai vi phạm pháp luật như thế th́ có ai xét xử hay không.
Rất may là việc ông bị bắt đă được phát hiện, đài BBC đă liên lạc được với ông qua điện thoại cầm tay và phỏng vấn ông khi ông bị tạm giam. 9g30 -10g00 tối hôm ấy (28-9), đài BBC đă phát thanh cuộc phỏng vấn ấy, khiến cho tất cả thế giới đều biết việc làm sai trái của CA phường 3, quận G̣ Vấp. Lm Nguyễn văn Lư đă cho biết lư do của việc bắt bớ trái phép này, theo ông, là v́ chính quyền muốn ngăn cản ông gặp gỡ các nhà dân chủ tại Sàig̣n. V́ thế, sau khi được thả về, ông tương đối được tự do đi lại hơn.
Cuộc gặp gỡ ngày 28-9 không thực hiện được, nên chúng tôi lại hẹn gặp nhau chiều 29-9, cũng qua điện thoại di động. Có lẽ v́ thế, CA lại biết được và t́m cách ngăn cản. Tuy nhiên, v́ việc ngăn cản lần trước bị bại lộ do tin tức về Lm Lư bị bắt đă loan truyền khắp hành tinh, nên CA đă không dám làm mạnh để ngăn cản cuộc gặp gỡ này.
Trưa 29-9, Lm Lư đă đến nhà tôi dùng bữa trưa. Chúng tôi ăn trưa lúc 1g00. Đang ăn th́ anh CA khu vực cùng với tổ trưởng dân phố đưa hai anh CA quận tới để trao cho tôi giấy mời ra CA quận làm việc lúc 2g00 cùng ngày. Tôi biết ngay ư định của họ nên từ chối với lư do mời quá gấp, tôi không thể thu xếp công việc được. Và sau 2g00, tôi đă dùng xe gắn máy để chở Lm Lư đến nhà ông Trần Khuê.
Lm Lư và tôi đă có mặt tại nhà Gs Trần Khuê trước 3g00. C̣n Ks Phương Nam cũng gặp chuyện rắc rối trên đường. Anh ra khỏi nhà th́ nhận ra ngay hai khuôn mặt quen thuộc vẫn theo dơi anh, hai tên này đă bám sát đằng sau xe anh. Đến 3g50, gần ngă tư Nam Kỳ Khởi Nghĩa và Điện Biên Phủ, anh bị hai anh CA giao thông đuổi theo chận lại. Anh đă tŕnh đầy đủ các giấy tờ tùy thân và giấy tờ xe, chỉ thiếu giấy bảo hiểm giao thông (việc xin bảo hiểm là chuyện tự nguyện). Nhưng CA giao thông lại nại lư do thiếu giấy bảo hiểm để dẫn anh về Đội Cảnh sát Giao Thông II, số 369 Vơ Văn Tần, Quận 3, cách đó khoảng 2-3 cây số, để xử lư. Tại đây, CA giao thông đă giữ anh lại đến 3g30 mới cho anh đi, sau khi kiểm tra số khung xe và số máy thấy phù hợp đúng như trong giấy tờ. Trong thời gian bị giữ tại đây, anh đă nói thẳng cho họ biết: «Tôi biết sở dĩ các anh bắt giữ tôi lại đây chỉ v́ CA các anh muốn ngăn cản việc tôi đến gặp Gs Trần Khuê, Lm Nguyễn Văn Lư và Gs Nguyễn Chính Kết tại nhà Gs Trần Khuê mà thôi». Thấy không có lư do ǵ chính đáng để giữ anh lại, họ đành phải để anh đi. Và anh đă tới nơi lúc 3g40, trễ giờ hẹn 40 phút.
V́ đă trễ giờ, nên chúng tôi đă gọi Taxi đi ngay đến thăm sức khỏe Lm Chân Tín, 85 tuổi, tại ḍng Chúa Cứu Thế, 38 Kỳ Đồng, Quận 3, và tới nơi lúc 4g10. Lm Chân Tín vẫn khỏe và tỏ ra rất minh mẫn. Sau khi trao đổi thật sôi nổi vài ba câu chuyện về t́nh h́nh đất nước, về công cuộc đấu tranh dành lại quyền tự do và quyền dân chủ cho người dân, đồng thời khích lệ linh mục hăy mạnh dạn tiếp tục tranh đấu, chúng tôi phải từ giă linh mục lúc 4g50, v́ 5g00 linh mục phải ra nhà thờ dâng thánh lễ.
GS Nguyễn Chính Kết, LM Chân Tín
Hàng sau : GS Trần Khuê, LM Nguyễn văn Lư, KS Dỗ Nam Hải
Sau đó, chúng tôi tiếp tục đi taxi đến thăm cụ Lê Quang Liêm, 85 tuổi, vị lănh đạo một giáo phái Phật giáo Ḥa Hảo, ở số E1, cư xá Nguyễn Đ́nh Chiểu, Phường 4, Quận Phú Nhuận, và đă gặp được cụ lúc 5g30. Cụ Liêm đă hết sức cảm động khi thấy chúng tôi đến thăm sức khỏe cụ và gia đ́nh, đồng thời chia buồn với cụ về việc Giáo Hội Phật giáo Ḥa Hảo mới đây đă có những người tự thiêu để đ̣i hỏi tự do cho tôn giáo ḿnh, và về việc 6 người vừa bị Ṭa Án Nhân Dân An Giang kết án từ 4 đến 7 năm tù bằng một phiên ṭa kín. Sức khỏe cụ vẫn khá tốt, tiếng nói vẫn sang sảng chứng tỏ một ư chí bất khuất, kiên cường. Cụ kể cho chúng tôi nghe Giáo Hội của cụ đă bị đàn áp khốc liệt thế nào đến nỗi các tín đồ đă phải dùng hành động tự thiêu để nói lên tiếng nói của những kẻ bị đàn áp mà không nói lên được. Cụ cho biết c̣n rất nhiều người đăng kư tự thiêu, nhưng cụ đă ngăn cản. Và cụ cũng kể lại việc cụ bị CA bắt cóc, đẩy lên taxi, và bị đấu tố cách đây mấy năm ra sao.
KS Đỗ Nam Hải, GS Trần Khuê, Cụ Lê Quang Liêm, LM Ng v Lư, GS NCKết
Đang khi chúng tôi nói chuyện với cụ, th́ phóng viên Việt Hùng của đài Á Châu Tự Do đă t́nh cờ gọi điện thoại cho Ks Phương Nam để hỏi thăm sức khỏe. Nhân dịp này, ông đă phỏng vấn anh Phương Nam, tôi, và Gs Trần Khuê về cuộc đi thăm viếng 3 nhà tranh đấu cho tự do tôn giáo hôm nay. Gs Trần Khuê đang trả lời phỏng vấn th́ điện thoại của Ks Phương Nam hết pin đột ngột, nên cuộc phỏng vấn bị cắt ngang.
Đến 6g30, chúng tôi lại lên đường dưới cơn mưa tầm tă đến nhà cụ Trần Hữu Duyên, cũng 85 tuổi, tại số 103, lô B, chung cư Nguyễn Văn Lượng, đường Thống Nhất, Phường 16, Quận G̣ Vấp. Gần nửa tiếng sau, chúng tôi đă gặp cụ Duyên, vị lănh đạo một giáo phái khác của Phật giáo Ḥa Hảo. Mặc dù tuổi đă lớn, nhưng tinh thần cụ vẫn rất cao đă nâng đỡ sức khỏe cụ rất nhiều. Chúng tôi cũng chia buồn với cụ về đại nạn mà Phật giáo Ḥa Hảo đă phải gánh chịu trong rất nhiều năm qua, nhất là về những vụ tự thiêu và những vụ xử án một số tín đồ Phật giáo Ḥa Hảo ở An Giang vừa qua. Cụ nói bây giờ cụ đă lớn tuổi, không c̣n nhiều sức khỏe để làm việc hay tranh đấu cho tự do dân chủ của người dân Việt, nhưng cụ rất vui mừng và hết ḷng ủng hộ khi thấy có những người trẻ hơn đang tiếp nối công cuộc đấu tranh mà nhiều người trong thế hệ của cụ đă thực hiện nhưng c̣n dang dở.
Từ giă cụ để ra về, chúng tôi nhận thấy tinh thần yêu nước và sự dấn thân cho đại cuộc đă liên kết những người đấu tranh lại với nhau trong một t́nh cảm rất thắm thiết. Chúng tôi cũng cảm thấy thật phấn khởi khi thực hiện thành công việc cùng nhau đến thăm những bậc lăo thành đă góp công rất nhiều trong công cuộc tranh đấu tranh cho tự do tôn giáo, cho tự do và dân chủ của người dân, bất chấp gặp nhiều cản trở. Hy vọng cuộc đến thăm này đem lại niềm an ủi các vị lăo thành đă hy sinh phần lớn cuộc đời ḿnh cho công cuộc tranh đấu cho đạo pháp và quê hương đất nước.
Chúng tôi biết chúng tôi sẽ c̣n gặp rất nhiều cản trở và khó khăn khi liên kết lại với nhau v́ lư tưởng tự do dân chủ trong chế độ Cộng Sản. Hiện nay, Việt Nam đang cần gia nhập WTO, c̣n nể nang dư luận quốc tế, nên chúng tôi c̣n có thể hẹn gặp nhau như thế này. Không biết khi nhà nước Việt Nam không c̣n bị ràng buộc bởi những nhu cầu cấp thiết hiện tại, th́ họ sẽ đối xử với chúng tôi ra sao. Tuy nhiên, tất cả chúng tôi đều chấp nhận trả giá rất cao cho lư tưởng tranh đấu này.
Hàng trước : GS Trần Khuê, Cụ Trần Hữu Duyên, LM Nguyễn văn Lư
Hàng sau : KS Đỗ Nam hải, GS Nguyễn Chính Kết
Chúng tôi về nhà Gs Trần Khuê khoảng 8g00 tối. Tại đây, Gs Khuê đă mời chúng tôi một bữa cơm thân mật trước khi chúng tôi ra về.
Nguyễn Chính Kết