VTH Tam Su Voi Cac Ban
Trước khi tôi từ giă VN, một thân hữu ở Mỹ viết Email, yêu cầu tôi mua hộ một số CD, DVD. Tôi biết chă‘c chă‘n, muốn cho CD và DVD qua khỏi Hải Quan phi trường Tân Sơn Nhất, có hai cách: một là đem những CD, DVD này đến cơ quan kiểm duyệt thuộc Sở Văn Hoá Thông Tin, đóng lệ phí xin kiểm duyệt, hẹn ngày tới nhận gói văn hoá phẩm đă niêm phong; hai là hối lộ cho nhân viên Hải Quan khi đưa hành lư qua máy kiểm soát. Cả hai cách này, tôi đều không ưạ Nên tôi trả lời anh bạn, là rất tiếc tôi không thể thực hiện lời yêu cầu đó được.
Rất may cho tôi, là tôi không cả nể, và đă có can đảm từ chối. Một số người cứ tưởng ḿnh có thể xếp CD, DVD theo chiều đứng trong vali, th́ khi qua máy, máy sẽ không “nh́n” thấy, và sẽ không gặp trở ngại ǵ.
Một thân hữu của tôi đă lầm tưởng như vậy! Bà mua một số CD, DVD ở nhà sách quốc doanh trên đường Nguyễn Hue, kèm theo vài DVD Thúy Nga Paris, Asia ,..bán rẻ rề (không đến 2 đô la một cái) ở hầu hết những tiệm băng nhạc tại Saigon. Bà bỏ tất cả số dĩa nhạc này vào vali. Ngày rời VN, bà đẩy vali đến quầy vé, làm thủ tục check in. Nhân viên hăng hàng không cân xong, gă‘n dấu hiệu, cho hành lư lên ṿng chuyền, chuyển ra máy baỵ Bà yên trí, bước ra khu vực chờ đợi lên phi cơ. Khoảng nửa tiếng trước giờ khởi hành, bà nghe thấy tên ḿnh trên loa phóng thanh. Họ yêu cầu bà tŕnh diện Pḥ̣ng Hải Quan Sân Bay gấp. Bà tất tả trở lại đó. Người ta yêu cầu bà mở va li, cho bà thấy mấy chiếc CD, DVD bà mua về Mỹ làm quà cho con cháu. Người nữ cán bộ Hải Quan hỏi bà có giấy phép mang những thứ này ra khỏi VN không. Bà hỏi lại “Mấy băng nhạc này bán công khai ở Nhà Sách, đầy đường đầy phố, sao lại phải có giấy phép?” . Người cán bộ nói:Tôi chỉ hỏi bà có giấy kiểm duyệt hay không, bà trả lời đi . Bà nói không, và cho chị cán bộ biết bà khỏi cần đem theo những thứ đó nữa. Bà bảo, bà sẵn ḷ̣ng bỏ lại, và yêu cầu chị cán bộ tịch thu đi . Nhưng người cán bộ Hải Quan không bằng ḷng tịch thu. Chị cười mỉa mai “Chúng tôi lấy mấy của nợ này làm ǵ, hở bà?” Chị cho biết bà đă vi phạm luật, đă mang văn hóa phẩm chưa kiểm duyệt ra khỏi nước. Chị yêu cầu bà chờ chị làm biên bản vi phạm, và tŕnh cấp lănh đạo xử lư! Bà bực ḿnh lă‘m, v́ biết chị cán bộ Hải Quan trạc tuổi con bà muốn làm khó dễ. Bà biết, nếu chờ “làm biên bản, tŕnh cấp trên xử lư”, chă‘c chă‘n bà sẽ trễ chuyến bay về Mỹ. Nên bà đành móc bóp, đưa mấy chục đô la cho chi.nhân viên Nhà Nước, và xin được “nộp phạt”. Chị cán bộ Hải Quan“thông cảm” ngay lập tức. Nhận tiền xong, chị bỏ tất cả tang vật vào lại va li. Từ xưng “Tôi”, chị chuyển thành xưng “Con”, cám ơn rối rít, và chúc bà lên đường mạnh giỏi!
Riêng tôi, khi đưa túi xách tay vào máy kiểm soát, tôi cũng chẳng biết là ḿnh đă để chiếc máy thu băng nhỏ và vài cuốn minicassette trongđó. Khi người cán bộ Hải Quan yêu cầu tôi đứng riêng ra, hỏi “Trong túi này có CD, DVD ǵ không?”, tôi vẫn tin nơi sự “vô tội” của ḿnh, mạnh bạo đáp: Không, chẳng có ǵ cả !
Và tôi lần lượt lôi ra từ trong túi ra cho anh ta xem những chiếc bánh ít nhân đậu xanh, mấy chiếc gương sen tươi đầy hột, hai ổ bánh ḿ thịt nguội...
Lúc đó, thật t́nh tôi không biết rằng ḿnh đă đem theo thứ đồ quốc cấm, là mấy cái minicassette thu tiếng nói của những đồng bào tôi đă có dịp tiếp xúc trong lúc tháp tùng chuyến đi cứu trợ của MS Bảo!
Chiếc máy kiểm soát của Hải Quan ở phi trường Tân Sơn Nhất tối tân không thua bất cứ chiếc máy nào ở những phi trường quốc tế khác. Chă‘c hẳn nó đă nh́n thấy mấy cuộn minicassette của tôi !!
Nhưng rất may cho tôi, một hành khách đi phía sau tôi đă để lên dây chuyền một túi xách đựng khá nhiều DVD vừa bị máy phơi ra trên màn ảnh !
Người cán bộ Hải Quan thấy tôi đă lôi ra gần hết những vật trong xách tay, nên bảo tôi bỏ đồ vào lại, và quay ra khai thác con mồi thứ nh́, coi bộ béo bở hơn.
Thực ra, nếu không có người hành khách ấy cứu nguy cho tôi, và nhân viên Hải Quan nh́n vào túi xách, thấy mấy cuộn băng nhỏ xíu đó, chă‘c chă‘n tôi sẽ gặp ră‘c rối không ít !
Từ kinh nghiệm này, tôi xin nhă‘n các thân hữu, nếu có về VN, chẳng nên nhận mang sang Mỹ cho ai bất cứ một loại văn hoá phẩm nào, nhất là cassette, CD, DVD, ...v́ các bạn không đoán biết được những phiền nhiễu sẽ gặp với Hải Quan ở phi trường Tân Sơn Nhất đâu.
Quê Hương ở Nơi Nào?
Tại sao mỗi lần về VN, gặp lại những người cùng ḍng giống, nói chung một tiếng mẹ đẻ, các ông các bà công an ở Hải Quan Tân Sơn Nhất, rồi ra tŕnh diện các vị công an Phường nơi tạm trú, tôi đều có cảm giác bất an, lo sợ?
Phải chăng những năm tháng bị ngược đăi, kỳ thị, phân biệt đối xử, tù tội... trên quê hương, sau 1975, luôn luôn có bóng dáng những người công an phường, công an quận, công an tỉnh... ẩn hiện?
Lần từ giă VN, tháng 5, 2006, trước khi vào khu vực chờ lên máy bay, tôi tŕnh passport cho môt viên đại úy công an Hải Quan. Tôi nhớ rơ ràng tên ông ta là Phạm Đăng Lâm, v́ cùng tên với một nhà ngoại giao VNCH trong thập niên 60, 70. Đứng trước quầy làm việc của viên công an này, tôi đă bỏ mũ, cầm trên tay, đưa giấy tờ cho ông ta, và cất tiếng:
- Chào ông !
Ông ta khoảng ngoài bốn mươi, ră‘n chă‘c, mặt mũi đen đủi, đằng đằng sát khí. Không nói một lời, cũng không ngước lên nh́n, viên đại úy công an giật lấy passport, bên trong có tờ giấy khai màu vàng, lẳng lặng kiểm soát hồ sơ của tôi trên màn h́nh computer.
Chừng năm bảy phút sau, ông ta quăng passport lên quầy, trả lại tôi, hất tay ra hiệu cho tôi đi
Tôi nói:
- Cám ơn ông !
Người sĩ quan công an VC nghếch mă‘t nh́n đi nơi khác, không nhận tiếng cám ơn.
Tôi thầm nghĩ, nếu Bộ Công An thuyên chuyển ông đại úy này về pḥ̣ng điều tra tội phạm, hoặc nơi cần đánh đập, tra tấn bọn phản động, chống đối Nhà Nước, th́́ có lẽ thích hợp với khả năng của ông ta, và có lợi cho Nhà Nước hơn.
Thái độ của ông công an Hải Quan mang tên Phạm Đăng Lâm, và những ông bà công an Phường nơi tôi tạm trú, hạch hỏi tôi rời VN năm nào, ra đi theo diện nào, tại sao về tới nhà chiều hôm qua không tŕnh diện ngay, lại chờ đến sáng nay... khiến cho niềm háo hức, mong trở lại thăm quê hương trong tôi đă không c̣n tha thiết như trước đây nữa
Tôi thường tự hỏi tại sao, khi về đến phi trường Tom Bradley, Los Angeles , người sĩ quan Sở Di Trú lại lịch sự, niềm nở hỏi thăm tôi đă đi những đâu, và c̣n nói “Welcome Back”; trong lúc trở lại quê hương VN thân yêu, ḿnh lại được người đồng chủng đối xử như vậy
Vậy th́ quê nhà tôi, đất nứơc tôi ở đâu . Đâu mới là nơi chốn tôi cảm thấy thoải mái, không lo sợ khi đến và đi ?
*
* *
Một tác giả nào đó, tôi không nhớ tên, đă viết đại ư “Quê hương không phải luôn luôn là nơi bạn đă mở mă‘t chào đời, nơi thân nhân, bạn bè bạn đang sống, nơi bạn đă lớn lên, và có những kỷ niệm vui buồn.
Quê Hương là bất cứ nơi nào bạn được chấp nhận, không bị xua đuổi, kỳ thi
Đó là nơi, mỗi đêm đặt ḿnh nằm xuống, nghe tiếng chó sủa, bạn không nghĩ ngay đến chuyện công an să‘p sửa gơ cửa, c̣ng tay bạn mang đi
Đó là nơi con cháu bạn có cơ hội phát triển hết mức những tiềm năng của chúng, mà không sợ bị kỳ thị, chèn ép, v́ cha mẹ chúng đă lỡ thuộc về lớp người bại trận...”
Pasadena, tháng 6, 2006
Vũ Trung Hiền