Văn Nghệ Sĩ Sacto Nồng Nhiệt Đón Mừng
Nhạc Sĩ TRỊNH HƯNG Từ Paris Tới Thăm
Trong 2 đêm thứ Bảy và Chủ Nhật 14/11/2004, rất đông anh chị em văn nghệ sĩ hay tin, đă đến nhà Nhật Thịnh – Khuê Dung để hội ngộ tâm t́nh chung vui cùng nhạc sĩ Trịnh Hưng (Paris). Ngoài những gương mặt thân quen thường gặp, c̣n có thêm vợ chồng nhạc sĩ Lê Quốc Tấn, từ Roseville Daly City, ôm theo cây đàn Guitar xinh xắn mà khi hát bài “Thơ Mùa Đông” của Lưu Trọng Lư được phổ nhạc, anh không chịu dùng micro để mọi người lắng nghe thưởng thức âm thanh thật sự của tiếng đàn giọng hát êm đềm. Nhạc sĩ Nguyễn Hữu Tân cũng hào hứng mượn cây đàn nhỏ nầy để tŕnh diễn bài “Mảnh Bằng” AVT hài.
Nhạc sĩ Trịnh Hưng 74 tuổi, quê Bắc Ninh, từng nổi tiếng ở miền Nam VN từ hơn 45 năm trước đây, với bài “Lối Về Xóm Nhỏ”,“Lúa Mùa Duyên Thắm”, “T́nh Thắm Duyên Quê” “Miền Nam Mưa Nắng Hai Mùa” và nhiều bài khác.
Sau ngày quốc nạn tháng Tư/75, v́ không nén được phẩn uất, anh đă sáng tác nhạc và lời bài “Ta Quyết Tâm Giết Tan Lũ Hồ” mà bị tù cải tạo 8 năm. Được Pháp bảo lănh. Việt Cộng và bọn xu nịnh cười anh “ngu ”, v́ sống trong chế độ độc tài Cộng Sản mà lại dại dột chống Cộng. Nhạc sĩ Trịnh Hưng chỉ cười nhạt khiến tôi liên tưởng đến 2 câu trong một bài thơ của tiền nhân:
… “Rằng khôn cũng kệ; Rằng khờ cũng thây
Khôn kia dễ bán, Dại nầy … (khó mua)”Cũng trong dịp nầy, anh tặng mọi người ái mộ bài thơ “Một Ḿnh” do anh cảm tác trong những đêm ngày hiu quạnh:
“Một ḿnh uống, một ḿnh ăn
Một ḿnh một chiếu, một chăn một giường
Một ḿnh nhớ, một ḿnh thương
Một ḿnh thao thức đêm trường năm canh
. . . . . Một ḿnh ngồi dưới ánh đèn
Viết đi sửa lại để xem một ḿnh.
Một ḿnh ôn chuyện tâm t́nh,
Một ḿnh ca khúc, một ḿnh ḿnh nghe.
Một ḿnh oi bức trưa hè,
Một ḿnh nghe rơ tiếng ve kêu sầu.
Một ḿnh nh́n trước ngó sau,
Một ḿnh vô thức giữa lầu lặng yên.
Một ḿnh “thiền” để dễ quên,
Một ḿnh quán tưởng sáng lên diệu kỳ.Một ḿnh lắm lúc ngồi ́,
Hai ḿnh có phải diệu kỳ hơn không?Tôi đọc qua chợt rùng ḿnh, cảm thương anh như thương thân phận những người có tâm hồn văn nghệ sĩ mà phải sống những tháng năm hiu quạnh xứ người.
Nhiều bạn luân phiên t́nh nguyện lên ca hát ngâm thơ, như Lê trọng Nghĩa, Ngô viết Trọng, Cao thanh Tâm, Tôn thất Sang, chị Châu Thới, Hoàng gia Thành, Hương Nam, Huỳnh Mai Hoa … vân vân.
Xen kẽ trong 2 đêm văn nghệ “bỏ túi” nầy, thể theo lời yêu cầu của các bạn, nhạc sĩ Trịnh Hưng đă tâm t́nh và kể nhiều chuyện tiếu lâm, xin lược kể sơ:
* Hồ Chí Minh trong tháng năm cuối đời, đă bị bè lũ Lê Duẩn – Lê đức Thọ cô lập hăm hại tới chết; Bằng cớ là những ngày trước khi chết, cơ thể Hồ đang ốm tong teo bổng mập lên, là triệu chứng của người nghiện thuốc phiện bị cai thuốc nhiều ngày, cơ thể phải bị vật vă đưa đến tử vong.
* Dưới chế độ CSVN, có nhiều vụ án mà dân nghèo bị kết tội oan ức; Chẳng hạn như, một người bị“t́nh nghi dính líu với người bị t́nh nghi” đă bị ṭa kêu án 8 năm, c̣n người “bị t́nh nghi”chỉ 4 năm tù.
Trước ṭa, viên chánh án CS thường hỏi bị can những câu như: Tiền án? Tiền sự? Tiền mặt? Nếu có tiền lo lót th́ tội lớn hóa nhỏ, tội nhỏ thành không. Ca dao dân gian phổ thông miền Bắc có những câu:
“Đồng tiền là Tiên, là Phật. Là sức bật con người; Là tiếng cười tuổi trẻ; Là sức khỏe của tuổi già; Là cái đà danh vọng; Là cái lọng che thân: Là cái cân công lư; Là hết ư cuộc đời.”
Khi có thời gian ôn nhớ lại, tôi sẽ cống hiến thêm cho quư bạn đọc.
Ngày Chủ Nhật, bạn bè Sacto mời Trịnh Hưng ăn Phở rồi đưa nhạc sĩ đi thăm ṭa nhà Quốc Hội và thành phố cổ Sacramento, chụp một ít ảnh kỷ niệm, xong đến một tiệm kem nổi tiếng lâu 65 năm, nằm ở góc ngă tư Franklin và đương số 3, chọn ngồi bàn ngoài hành lang thưởng thức kem xong, xế chiều mới trở về nhà nằm nghỉ sau một ngày mơi mệt.
Một điều đáng tiếc là Trịnh Hưng tuổi già gần 80, sau một ngày nhọc nhằn cuốc bộ xem phong cảnh, khi nằm đă ngủ quên cả ngày giờ hẹn, để các bạn phải mong chờ và anh Nhật Thịnh phải gọi phôn hối thúc. Thôi th́ chúng ta cũng thông cảm cho cái tuổi già quá “thất thập cổ lai hi”.
Bẳng đi ít hôm, những ngày đầu tháng 12/2004, tiết trời se lạnh báo hiệu sắp đến mùa Giáng sinh, nhạc sĩ Trịnh Hưng trở lại thăm Sacramento, bạn bè lại mừng rỡ đón anh thân thiết. Trong các bạn văn nghệ sĩ cũng có người ngơ ư muốn tổ chức một buổi văn nghệ trước cộng đồng người Việt địa phương, để vinh danh người nhạc sĩ đă cống hiến cho đời nhiều bản nhạc t́nh ca quê hương bất hũ. Rất tiếc thời gian anh lưu lại lần nầy quá ngắn, không kịp thông báo rộng răi đến cộng đồng.
Trong đêm tâm t́nh vào tối thứ Hai 06/12/2004 tại nhà anh Nhật Thịnh của Hội Văn Nghệ Sĩ Việt Nam Hải Ngoại kỳ nầy, có thêm tiếng hát của cô Trân Kỳ với bản “Mùa Đông” mà tôi nghe dứt bài như lời tỉ tê của tri kỷ “… Có ai biết chăng, người cô lữ đêm đông … lạnh lùng”; Tiếp theo giọng ca ngọt ngào t́nh quê của Quỳnh Hoa; Êm ái của Lê trọng Nghĩa; Rồi Cao thanh Tâm hát và nhạc sĩ Nguyễn Hữu Tân đàn cho các bạn d́u nhau nhịp nhàng trong điệu vũ.
Chúng tôi cùng thưởng thức nhiều món ăn, trong đó có chả cá Thăng Long ngon tuyệt.
Trước khi chia tay, nhà văn Nhật Thịnh nói những lời ân cần cảm tạ: “Trong lần thứ hai nhạc sĩ Trịnh Hưng trở lại, sự hiện diện của quư vị ngày hôm nay là vinh dự cho chúng tôi rất nhiều, chứng tỏ những người cùng trong một bộ môn kết hợp lại với nhau, không v́ những so đo ganh tị mà xa lánh nhau. Chúng tôi mong rằng trong tương lai, sẽ có những phút tụ họp giới văn nghệ sĩ lại gần nhau, để chia xẻ những nỗi niềm tâm sự và đồng thời, đây cũng là một chống đối cáiï màn văn hóa vận của Cộng sản, thể hiện qua Nghị Quyết 36. Sự hiện diện của quư vị là một khích lệ cho chúng tôi. Xin thành thật cảm ơn quư vị, và xin tha thứ cho những sơ sót không tránh thoát được. Xin chúc anh Trịnh Hưng, những ngày lưu lại Sacramento, sẽ có những ấn tượng rất đẹp với thủ phủ của tiểu bang California; Và biết đâu mai đây, một tác phẩm nào đó của anh Trịnh Hưng sẽ mang được cái h́nh bóng của những ngày chúng tôi tụ họp với anh hôm nay, th́ đó là một niềm vinh dự cho chúng tôi. Chúng tôi xin chúc anh Trịnh Hưng, những ngày đi lại Sacramento sẽ là những ngày diễm ảo nhất . . .”
Bài viết hồi kư nầy tuy chậm, nhưng được cống hiến cho quư độc giả thân mến vào dịp tân niên 2005 & đón Tết Việt Nam cổ truyền, âu đó cũng là cái duyên t́nh văn nghệ với nhau.
Nhắc đến duyên t́nh, tôi chợt nhớ một kỹ niệm “thuở mới biết yêu … thơ & yêu người ”:
Vào 1960, sau nhiều năm phải bỏ học kiếm sống, Lê Xuân Hậu khuyên tôi học lại, một năm 2 lớp Đệ Ngũ & Tứ để lấy bằng Trung học Đệ Nhất Cấp, có anh phụ kèm. Noel và Tết năm ấy, t́nh xuân dào dạt, hai cô bạn láng diềng, một đưa tập “Lưu bút ngày xanh” để tôi khai bút mở đầu bằng 2 câu thơ cảm hứng không mấy vui như “ái t́nh cút bắt”:
“T́nh yêu tôi trót trao ai?
Mà nay t́m lại chỉ c̣n t́nh thương!”Rồi tôi t́m mua một thiệp chúc Xuân xinh xắn, nặn óc nắn nót những ḍng thơ gởi tặng cô bé nữ sinh Đệ tứ Gia Long, thường ngồi bên cửa sổ ngang nhà tôi, chỉ cách nhau một con hẽm nhỏ:
“Đàn trẻ reo ngoài cửa,
Mừng rở đón Xuân về.
Rộn ràng ḷng em chăng?
Hỡi người em bé nhỏ
Cô nữ sinh hiền lành
Tuổi c̣n đang thơ ngây.
Tôi chúc ǵ em đây?
E Tú Xương chế nhạo,
Thôi cũng đành nói bạo
Cho tṛn những ngày Xuân:
“Chúc em một chữ “ĐỖ”
Và gia đ́nh 2 chữ “B̀NH AN”.Mùa thi năm ấy, cô bạn đậu B́nh thứ, c̣n tôi chỉ đậu hạng Thứ.
Cố nén tủi hận, tôi dùng những tháng nghỉ Hè để học rút trọn khóa Đệ Tam, tựu trường vô ghi danh học Đệ Nhị. Năm ấy tôi thi đậu luôn Tú Tài I, trước cô nàng một năm, để rồi băng ḿnh vào cuộc sống vừa làm vừa học, trôi nổi nhiều nơi, không có th́ giờ mơ mộng th́ hồn thơ cũng không c̣n.
Nhớ kỷ niệm: Năm ấy cô nàng học Đệ tam không thi nên rảnh, thỉnh thoảng buổi tối lại hát như là trêu chọc tôi với ảo ảnh cuộc đời.
… “Chuyện t́nh xưa đă hết, Đời ḿnh riêng một bóng,
Anh có buồn không anh?”…C̣n tôi th́ thổn thức trong ḷng theo những vầng thơ t́nh mùa Đông h́nh như của Lưu Trọng Lư:
… “Ai bảo em là giai nhân, cho đời anh đau khổ
Ai bảo em ngồi bên cửa sổ, cho vương víu nợ thi nhân
Ai bảo em là giai nhân, cho lệ tràn đêm xuân,
Cho t́nh tràn trước ngơ, cho mộng tràn gối chăn ….
Hăy như cánh sao băng, băng măi,
Để ḷng buồn buồn măi không thôi . . .”Cái lăng mạn của một tâm hồn nghệ sĩ đưa ta đến những cảm giác mộng mơ tê dại đầy thú vị. Giọng ngâm trong một đêm Đông lạnh lẽo của Lê Xuân Hậu như văng vẳng đâu đây quyện lấy hồn tôi trong nghẹn ngào đẫm lệ:
“Đời tôi sao lắm bạn hiền,
Đời tôi sao gặp lắm duyên giang hồ
Nhưng ḷng vẫn chít khăn sô,
Yêu ai chỉ để mà thờ thế thôi.
Bông đùa cửa miệng cho vui,
Khóc khô ngấn lệ ai người biết không?...”Sacramento California, Những ngày cuối năm 2004