VĨNH BIỆT ĐINH TIẾN LĂNG

   (Đọc tại tang lễ 15-4-2006)

 

                                                                                                                   Băng Đ́nh

 

 

Kính thưa quư vị cùng tang quyến,

 

Mấy anh em chúng tôi vốn cùng quê, gặp nhau từ tỉnh lúa hoặc Hànội. Di cư, trưởng thành tại Sàig̣n. Tự coi là vô sản hơn cả bần cố nông. Song lại mang chất cao ngạo qua ngôn ngữ thơ:

 

…Nghĩ cho cùng ma đói Thái B́nh đi đâu cũng hách

Thằng Minh* tốt nghiệp Leavenworth

Dẫn Chiến Đoàn tiến sang Cao Man theo thế chẻ tre

Thằng Chỉ** Hạm Trưởng Vũng Tầu tục gọi Vũng Ghe

Thằng Ngữ*** Sử Gia Khảo Cổ

Thằng Lăng Thày Đồ vào tay sừng sỏ

Viết lách tưng bừng đă Dương Hùng Cường lại có Duyên Anh…

 

Tôi xin được nói đôi điều tôi biết về người quá cố. Giáo Sư Đinh Tiến Lăng.

 

Lăng là con út. Được cả nhà tŕu mến gọi là cậu. Chúng tôi, bạn cậu, nên cũng được ăn theo danh xưng này cho đến ngày nay, dù tuổi đă ngoài bẩy chục.

 

Khi c̣n là một học sinh đang mùa gạo thi tú tài tại Hànội. Cậu bị một GMC đụng nặng. Dấu ấn của tai nạn để măi trên khuôn mặt hơi bị lệch. Khi hồi tỉnh, được Quân Cảnh Pháp hỏi ư kiến, cậu đă băi nại cho tên Binh Nhất Tài Xế lái ẩu.

 

“Để quân bạ khỏi tỳ vết cho nó sớm hồi hương, cái may là ḿnh chưa chết.”

 

Sau Hiệp Định Geneve, cậu là một trong những người tổ chức cho sinh viên Hànội di cư.

 

Cậu đă cùng một vài người khác cầm đầu một nhóm sinh viên, học sinh xông vào hai khách sạn Majestic và Gallieni hỏi tội tên Tướng Đỏ Văn Tiến Dũng cùng bộ sậu. Kết quả, cậu cùng các bạn bị Cảnh Sát Sàig̣n tóm cổ với tội danh phá rối trị an!

 

Tới thời mạt diệp Đệ Nhất Cộng Ḥa, dù không hoạt động chính trị, cậu cũng được chế độ ưu ái cho nghỉ mát tại P42 Sở Thú Sàig̣n, cho tới khi nhà Ngô xụp đổ.

 

Sau 1975, cậu cũng đi tù. Trong trại cậu đă nổi điên. Cậu điên nhưng không dại. Cậu phê Hồ, đả Mác có căn có sách. Giặc không giết cậu cũng chẳng đả thương. Trong khi trại viên khác chỉ viết thư chui ngỏ ư trốn trại cũng bị kết án tử h́nh. Với tôi, cậu là một anh hùng cải tạo.

 

Ra tù, ai cũng ngược xuôi kiếm đường vượt biên. Riêng cậu được giới chủ ghe t́m đến mời tham dự. Chẳng biết do nguồn bói toán nào, ai cũng tin số cậu ra đi là thoát. Cậu thoát, c̣n kéo theo được Trần Nho Mai, một đồng nghiệp kiêm đồng hương. Giáo Sư Lê Văn Ngọc, trưởng nam nhà văn hóa Lê Văn Siêu kể cho tôi nghe chuyện khó tin này.

 

Ra hải ngoại, cậu lấy ngay cấp bằng Kỹ Sư. Làm việc ít lâu. Người ta đ̣i cậu phải nhập tịch. Cậu chưa muốn bỏ gốc Việt. Cậu bèn quit job thơm, trở lại bảng đen phấn trắng cho tới ngày về hưu…

 

Trong một trang phân ưu sẽ xuất hiện trên Bán Nguyệt San Văn Nghệ Tiền Phong số 729 phát hành vào dịp 30-4-2006. Người cuối cùng trong số 21 bạn bè thương nhớ cậu được mang ám số NGƯỜI HÀNỘI. Cách đây một con giáp tôi đă nhờ thân nhân tại Thủ Đô ra công t́m kiếm bóng chim tăm cá. Năm 2002, chính cậu và tôi về lại Hồ Gươm, song cũng chỉ thấy bóng nước gương… Mảnh gương nước như tâm t́nh riêng tư câm nín của cậu.

 

…Đầu thập kỷ 50 tại Kẻ Chợ, cậu Tú toàn phần Đinh Tiến Lăng, đă học giỏi lại con nhà giầu, cũng bắt chước đám học sinh nghèo quê mùa chạy loạn chúng tôi, kèm trẻ để kiếm sống, kiếm chữ. Cậu cũng làm một gia sư. Một thày một tṛ. Một hôm tṛ thấy sơ mi thày mất một nút áo. Tṛ e lệ xin đơm. Thày “thẹn thùng” đồng ư…

 

 Hai điểm tạo một đường thẳng và chỉ một đường thẳng mà thôi. Cậu đă toán học hóa t́nh yêu. Hỡi ơi, kết quả là men rượu đốt đời, cháy gan!

 

Trước năm 1975, do công vụ, tôi thường được lui tới các phủ bộ Trung Ương. Về lănh thổ, tới cấp Quận. Về Quân Đội, tới Sư Đoàn hoặc các Binh Đoàn biệt lập. Nơi đâu tôi cũng gặp ít nhất một người bạn hay một học tṛ của cậu. Quả thật tôi chưa hề nghe một tiếng nào không hay về cậu.

 

Suốt đời cậu là một cuộc cho đi, đặc biệt đối với các học tṛ nghèo của cậu. Cho quả là phúc hơn nhận. Nên chi lúc nào cậu cũng an nhiên phiêu hốt với một phong thái rất Đinh Tiến Lăng.

 

Chuyện kể: “Trên một chuyến bay nội địa. Hai cụ già Việt Nam t́nh cờ được xếp ngồi bên nhau. Mỗi cụ ôm một cuốn sách. Một cụ ngưng đọc.

-         Thưa cụ ở Thành Phố nào vậy?

-         Tôi ở Milpitas.

-         Tôi có anh bạn thân là Đinh Tiến Lăng cũng ở thành phố này, cụ có biết không? Cụ nọ gấp sách lại nh́n cụ kia.

-         Tao là Đinh Tiến Lăng đây, c̣n mày là cái thằng “bù xịt” nào vậy.

-         Moa là Cao Thế Dung.”

 

Thưa cậu Đinh Tiến Lăng,

 

Sáu cậu ma đói Thái B́nh trong mẩu thơ nay chỉ c̣n cậu Minh gần đất xa trời vùng Tây Bắc Mỹ và tôi. Cậu Minh nhờ tôi thưa với cậu rằng:

 

“Giáng Sinh 2006 c̣n ai để chúng tôi gửi thiệp, kèm theo tấm check vài chục Đô để cậu mua rượu uống lén. (Bác Sĩ và thân nhân cấm ngặt)”

 

Cả chục năm nay sức khỏe cậu suy thoái nhiều, thêm dấu hiệu hoang tưởng. Chúng tôi rất e ngại song vẫn vui ḷng đối diện suốt ngày nghe cậu độc thoại. Nào là cậu đánh máy Chu Tri Lục cho Lư Đông A, trong khi cậu không biết đánh máy. Nào là cậu uống cà phê với những nhân vật lỡ chết trước khi cậu ra đời…

 

Cổ nhân nói rằng có thời để sinh ra lại có thời để chết đi. Lại nói rằng có nhũng quư vật cần phải cất kỹ kẻo nhuốm bụi bậm thế gian. Song tính người thường, trong cơi đời thường, làm sao ngăn được những giọt lệ của những người bạn khóc một người bạn.

 

Một vái này, xin vĩnh biệt.

 

Băng Đ́nh

 

 

Chú Thích:

·        Đại Tá Trần Đức Minh, Chỉ Huy Trưởng Trường Bộ Binh Thủ Đức.

·        Cố Hải Quân Trung Tá Trần Văn Chỉ.

·        Cố Giáo Sư, Sử Gia Nguyễn Khắc Ngữ.